40 Bin Kişi Otomatik BES'lendi: 16 Madde ile Zorunlu Bireysel Emeklilik Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Bireysel Emeklilik Sistemi'nde yeni dönem, yeni yılla birlikte başladı. Bireysel emekliliğe çalışanların otomatik katılımını öngören ve 26 Kasım 2016 günü Resmi Gazete'de yayınlanan yasa, 1 Ocak 2017 itibariyle yürürlüğe girdi.
Yasaya göre, 45 yaş altındaki T.C vatandaşı tüm çalışanlar, iş verenleri aracılığıyla zorunlu emeklilik planına dahil olacak. 40 bin çalışan otomatik katılım arıcılığı ile Bireysel Emeklilik Sistemi’ne girdi.
Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna göre, kamu ve özel sektör çalışanlarından 45 yaş altı herkese BES 1 Ocak itibariyle zorunlu hale getirildi. Fakat çalışan, cayma hakkını da kullanabiliyor.
Milyonlarca Çalışanı Etkileyecek: Bireysel Emeklilik Artık Zorunlu
1. Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi kimleri kapsıyor?
Özet biçimde söylemek gerekirse, 45 yaş altında ve çalışan tüm T.C vatandaşlarını kapsıyor. Hem kamu, hem de özel sektör çalışanları için BES yasası geçerli.
2. BES’e otomatik katılım nasıl oluyor?
İşveren öncelikle, Müsteşarlıkça uygun görülen bir emeklilik şirketiyle anlaşıyor. Emeklilik şirketi, 31 Mayıs 2016 tarihli 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun hükümlerine göre düzenlediği bir emeklilik sözleşmesiyle, çalışanı emeklilik planına dahil ediyor; ve işveren de bunu çalışana tebliğ ediyor.
3. Maaşlarımızdan ne kadar kesilecek?
Çalışanların prime esas kazancının yüzde 3'ü, her ay başında çalışanın maaşından kesilerek bireysel emeklilik sistemine aktarılacak.
4. Sistemden çıkmak mümkün müdür; cayma hakkı var mı?
Evet, emeklilik planına dahil olduğunuzun size bildirildiği tarihi takiben, iki ay içinde sözleşmeden cayabilirsiniz. Yani, sisteme giriş zorunlu, ancak çıkış serbest.
5. Cayma hakkımı kullanırsam para iadesi alabiliyor muyum?
Evet, bu durumda katkı payları 10 işgünü içinde çalışana iade edilmek durumunda. Ancak sistemden ilk 3 yıl içinde çıkarsanız kesinlikle devlet katkısı alamıyorsunuz.
6. Bu sistemin normal BES’ten farkı ne? Zorunlu katılımda devletin sağladığı katkı nasıl değişiyor?
Bilindiği üzere, 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren, kişiler tarafından bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı paylarının yüzde 25'ine karşılık gelen tutarlar Devlet katkısı olarak hesaplanıyor. Burada bir değişiklik yok.
Zorunlu BES’te %25 devlet katkısı gene var; farklı olan şu: Çalışanın cayma hakkını kullanmaması halinde, sisteme girişte bir defaya mahsus olmak üzere, bin TL ilave devlet katkısı sağlanacak.
Emeklilik hakkının kullanılması halinde, hesabında bulunan birikimi en az 10 yıllık, yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih eden çalışana, birikiminin yüzde 5'i karşılığı ek devlet katkısı ödemesi yapılacak.
7. Peki hangi şartlarda bu devlet katkısı alınabilir?
3 ila 6 yıl arasında sistemden çıkanlar devlet katkısındaki birikimlerinin yüzde 15’ini, 6 ila 10 yıl arasında çıkanlar yüzde 35’ini, 10 yılı tamamlayanlar yüzde 60’ını alabiliyor.
8. Mevcut bireysel emekliliği olanlar ne yapacak?
Otomatik katılım sistemine katılmak zorunlu; ve 45 yaş altı tüm çalışanlar işverenleri tarafından otomatik sisteme sokulacak. Eğer iki tane BES’iniz olsun istemiyorsanız, 2 ay sonra otomatik sistemden çıkabilirsiniz.
Ya da isteyen hem otomatik katılımda kalıp, hem de mevcut BES’ini devam ettirebilir. Böylece, iki BES’i olmuş olur.
9. Zorunlu BES’e geçtikten sonra iş yeri değiştirirsem ne olur?
Çalışanın işyerinin değişmesi halinde, yeni işyerinde bu madde kapsamında bir emeklilik planı var ise, çalışanın önceki birikimi ve sistemde kazandığı emekliliğe esas süresi, yeni işyerindeki emeklilik sözleşmesine aktarılır.
10. Katkı paylarının hesaplarımıza ödemesi nasıl yapılır?
İşveren en geç, çalışanın maaş gününü takip eden işgünü, Kanun hükümleri uyarınca katkı payını emeklilik şirketine aktarmak durumunda.
İşveren katkı payını zamanında şirkete aktarmaz veya geç aktarırsa, çalışanın birikiminde oluşacak parasal kayıplardan bütünüyle sorumlu olacak.
11. Daha çok birikim yapmak istesem daha yüksek kesinti talep edebilir miyim?
Evet, otomatik katılıma ilişkin emeklilik sözleşmesinde belirlenen tutardan daha yüksek bir tutarda kesinti yapılmasını, işverenden talep edebilirsiniz.
Ayrıca cayma hakkını kullanmak istemiyorsanız da, Müsteşarlıkça belirlenen hallerde katkı payı ödemesine ara verilmesini talep edebilirsiniz.
12. Peki Otomatik BES’e dahil olan bir kişi ne zaman emekli olabilir?
Normal bireysel emeklilik sistemindeki tüm şartlar, otomatik katılım için de geçerli
sayılıyor. Sistem içinde 10 yıl boyunca kalan bir kişi emekliliğe hak kazanıyor. Bu durumda kendi sistemindeki birikimlerini, getirilerini ve devletin yaptığı katkıları alabiliyor.
13. Sisteme bireysel olarak dahil olmak mümkün mü; emeklilik planımı kendim seçebilir miyim?
Hayır ve hayır. Kişi ancak çalıştığı işyeri tarafından sisteme dahil edilebilir. Ve işveren hangi emeklilik şirketiyle anlaşmışsa, onun emeklilik planı geçerli olur.
14. Bu esnada çalıştığım iş yeri iflas eder ya da kapanırsa ne olur?
Çalışanların birikimleri emeklilik fonlarında ve devlet güvencesi altında. İşverenin çalışanlardan yaptığı kesintiyi kasasında tutma hakkı yok. Ayrıca işveren Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca da denetlenir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca her bir ihlal için 100 TL idari para cezası uygulanır.
15. Ödediğim katkı payı dışında herhangi bir ekstra kesinti olacak mı?
Bu işlemlerin tamamı, paranın tahsili ve takip sorumluluğu işverende olacak. Birikimler, işveren ile emeklilik şirketlerinin üzerine anlaştığı emeklilik fonlarında değerlendirilecek. Sunulan emeklilik planları kapsamında şirketlerce fon işletim gideri kesintisi dışında başka bir kesinti yapılmayacak.
16. Son olarak, bireysel emekliliğimin takibini nasıl yapabilirim?
Türkiye Sigorta Birliği açıklamasına göre, e-Devlet sisteminde, e-Hizmetler bölümündeki ‘Emeklilik Gözetim Merkezi’ sekmesinde 'Bireysel Emeklilik Sistemi Devlet Katkısı Kullanım ve Limit Bilgileri Sorgulama' servisi başlatıldı. Temmuz 2016 sonunda kullanıma açılan servis aracılığıyla katılımcılar sistemdeki tüm sözleşmelerine ilişkin olarak; temel sözleşme bilgilerini, hesaplanan devlet katkısı tutarını ve ilgili yıl için kalan devlet katkısı limitini e-Devlet üzerinden takip edebilecek.
İlgili servise, 'turkiye.gov.tr' adresinde yer alan e-Devlet Kapısı üzerinden; e-Devlet şifresi, mobil imza, elektronik imza, TC kimlik kartı ve internet bankacılığı yöntemlerden herhangi biri kullanılarak erişim sağlanabiliyor.
Yorum Yazın
gidin her ay bi çeyrek alın 10 yıl sonra kim öle kim kala
insanları zorunlu olarak sokup 2 ay boyunca vatandaşın parasına ambargo koyacak bir devlet daha yoktur herhalde giriş zorun çıkış serbest'in açıklamasını ala... Devamını Gör
çok basit bir hesapla anlatıyorum: kesecekleri yaklaşık 60 tl 10 senede birikecek para 60*120ay= 7.200TL +%25 + 1000TL Katkı herşey yolunda giderse 10 sene ... Devamını Gör
çok antıklı geldi bu yorum bana 60*120 ay =7200 tl 10 yıl sonra çıkmak istesem 10000 tl %60 'ı 6000 tl yapar ben 7200 biriktirmişim 10 yıl sonra yaşı bekle... Devamını Gör