İnancın, Mücadelenin, Cesaretin 106. Yılı: Sarıkamış Destanı! Sarıkamış Harekatı Nedir ?
Bugün 22 Aralık 1914 Sarıkamış Harekatı'nın 106. yıldönümü. Kars'ın Sarıkamış ilçesinde, 1'inci Dünya Savaşı'nda Osmanlı ordusunun Rus işgali altındaki toprakları kurtarmak için başlattığı Sarıkamış Harekatı'nda şehit olan askerler Türkiye’nin dört bir yanında saygı, minnet ve rahmetle anılıyor. Şanlı ordumuzun fedakarlığı, cesareti ve inancını anlatmaya kelimeler kifayetsiz kalır. İşte Sarıkamış Harekatı’nın tarihi ve yaşananlar...
Saygıyla, Özlemle ve Minnetle...
Bugün 22 Aralık 2020, ‘Son 140 yılın en acı olaylarından biri’ olarak nitelendirilen Sarıkamış harekatının 106’ıncı yılı. Şehitlerimizin anıldığı 22 Aralık 1914'te Sarıkamış'ta ne oldu? Sarıkamış'ın önemi nedir? Sarıkamış tarihine dair merak edilenleri sizler için derledik.
Sarıkamış Harekatı Nedir?
I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya İmparatorluğu arasında Sarıkamış'ta gerçekleşen kara çatışmalarından olup Osmanlı İmparatorluğu için büyük bir başarısızlıkla sonuçlanan bir askerî girişimdir. Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığına göre Osmanlı zayiatları 60.000 ve Rus zayiatları 30.000'dir.
Savaşın en hazin kısmı ise Osmanlı kayıplarının bir çoğunun Rus'lar ile yapılan çarpışmalarda değil de ağır soğuk hava koşulları yüzünden ölmesidir. Ruslar; Türklerden 200 subay, 7000 eri esir, 20 makineli tüfekle 30 topu ganimet olarak almışlardır. 5000 kişi civarında esir alınmıştır. Bunlar tahmine göre Kırımda domuz çiftliğinde çalıştırılarak ve aç bırakılarak ölmüşlerdir.
Türk askerlerin bir bölümünün üniforması yazlık kıyafetlerdi.
Allahuekber dağlarının yer yer 2-3 bin rakımlı geçitlerinde ısı sıfırın altında 30 dereceye kadar düşüyordu. Türk askerlerinin büyük bölümü ise çölden gelmişti ve üzerlerinde yazlık üniformalar vardı.
Tarihçi-yazar Mehmet Niyazi, Sarıkamış harekâtındaki şehit sayısının tüm belgelerde toplamda 23.000 olduğunu, 90.000 rakamının 60.000 kayıp veren Rusların yalanı olduğunu kaydeder. 90.000 şehit verildiği iddiası ilk olarak Sarıkamış Harekâtı'ndan sekiz yıl sonra Binbaşı Şerif Bey'in yazdığı kitapta yer alıyor.
Sarıkamış’ta dondurucu soğuk altında askerlerimizin durumunu Kurmay Subay Şerif Bey “Sarıkamış” adlı kitabında şöyle anlatıyor:
“Yol kenarında karların içinde çömelmiş bir asker, bir yığın karı kollarıyla kucaklamış, titreyerek, feryat ederek dişleriyle kemiriyordu. Kaldırıp yola sevketmek istedim. Beni hiç görmedi. zavallı çıldırmıştı. Bu suretle şu lanetli buzullar içinde biz belki on bin kişiden fazla insanı bir günde karların altına bıraktık ve geçtik”.
Rus Kafkas Ordusu Kurmay Başkan Vekili Dük Aleksandroviç Pietroviç Sarıkamış’ta gördüklerine anılarında şöyle yer vermiş:
“İlk sırada diz çökmüş 9 kahraman. Mavzerleriyle nişan almışlar, tetiğe asılmak üzereler ama asılamamışlar… İkinci sırada cephane taşıyanlar var, sandıkları bir avuçlamışlar ki, kainattan hırslarını almak istiyor gibiler. Öylesine kaskatı kesilmişler… Ve sağ başta Binbaşı Nihat. Dimdik ayakta, başı açık, saçları beyaza boyanmış, gözleri karşıda…Allahuekber dağlarındaki son Türk müfrezesini teslim alamadım. Bizden çok evvel, Allah’larına teslim olmuşlardı.”
Genelkurmay Başkanlığı'na göre 60.000 Osmanlı askeri Sarıkamış Harekatı'nda şehit oldu ve 30.000 Rus askeri savaşta öldü.
Vatani görev için sıfırın altında 30 dereceye kadar düşen dondurucu soğukta şehit olan ve bu yolda fedakarlık eden bütün askerlerimizi rahmetle anıyoruz...
Yorum Yazın