Kentsel Sorunlar ve Sosyal Değişimler İçin Sonsuz Duyar: TAK 'Tasarım, Araştırma, Katılım'
Türkiye'de özellikle de İstanbul'da kentsel sorunlar hızlı büyümeyle aynı oranda büyüyor. Bu sorunlara çözümler üretmekse artık yalnızca işin uzmanı kişilere bırakılamayacak kadar ciddi boyutlara ulaşmış durumda. Her alanda olduğu gibi sosyal değişim ve kentsel dönüşümde de paylaşarak, destek olarak ve birlik olarak çözümler gerekiyor. TAK yani Tasarım, Araştırma ve Katılım da gönüllülük ve işbirliği esası ile program ve projeler üreten, bağımsız bir oluşum.
Peki bu oluşum neler yapıyor, kimler katılıyor, neler tasarlanıyor? Hepsini sizler için soruşturduk :)
TAK'tan biz kısaca bahsettik, ancak bir de oluşumdan fikrin nasıl çıktığını öğrenelim, onların kelimeleriyle aktaralım istedik.
Kentsel dönüşüm ve sosyal değişim dedik. Ancak bu konulara dokunma fikri nasıl ortaya çıktı, kimler tarafından hayata geçirildi ilk ağızdan öğrenelim istedik: 'TAK, Tasarım, Araştırma ve Tasarım yoluyla, tasarımcıları ve mahallelileri bir araya getirerek mahallelerimizin sorunlarını çözmeyi amaçladığımız bir model. Fikir, sosyal bir şirket olan Kentsel Strateji tarafından, ilki Kadıköy Belediyesi, ikincisi ise Kartal Belediyesi işbirliği ile hayata geçirildi.'
Böyle oluşumlarda fikir kadar önemli bir şey daha var, o da ekip. Bir arada aynı amaç uğruna durmadan didinen bu ekip de farklı disiplinlerden tasarımcıların bir araya gelmesiyle oluşmuş.
'TAK ekibi, 4-6 kişi arasında ve farklı disiplinlerinden tasarımcılardan (mimar, şehir plancısı, ürün tasarımcısı, grafik tasarımcısı vb.) oluşuyor. Fakat TAK’taki tüm projeler, dışarıdan katılan gönüllü tasarımcılar tarafından hayata geçiriliyor. TAK ekibi, tasarım çağrılarını açmak, etkinlikleri organize etmek ve katılımı artırmak gibi konularda gönüllü tasarımcılara destek sağlıyor.'
Ancak bu ekibe siz de katılabilir, projelerde fayda sağlayabilirsiniz. Bunun için tasarımcı olmanıza gerek yok...
Böyle bir oluşumun İstanbul'da olması da çift taraflı bir avantaj sağlıyor.
Hem kent problemlerinin en çok yaşandığı ve sosyal etkiye en çok ihtiyaç duyulan şehrin İstanbul olması sebebiyle TAK'ın İstanbul'daki varlığı büyük bir avantaj oluyor. Ancak bunun yanı sıra orada olmak TAK için de proje ortağı bulabilmek için büyük bir avantajmış: 'İstanbul’da proje ortağı olmak isteyen ve gönüllü çalışmalar yapan birçok oluşum olması bizim için büyük bir avantaj.'
TAK oluşumu şimdilik İstanbul'un 2 ayrı ilçesinde yer alıyormuş.
'TAKKadıköy, ‘Tasarım Atölyesi Kadıköy’ ismiyle Yeldeğirmeni’nde, TAKKartal ise ‘TAK gezici’ otobüsü ve ‘TAKkondu’ ile Kartal’ın mahallelerinde tasarımcılar ile mahallelileri buluşturuyor.'
TAK'ın en yeni projelerinden biri TAK Kartal'ın Şok Kıyı-Köşe Programı. Kent yaşamında duyarlı insanların varlığının hepimize nasıl bir güç verdiğinin ispatı bir proje...
TAK Kartal'ın Şok Kıyı-Köşe Programı kapsamında engelliler için engelli rampaları tasarlandı. 5 Kartallı ve 5 Tasarımcı,5 Malzeme ve 5 Saat içinde Kartal’ın kullanılmayan kıyı köşelerinde yerinde tasarla, birlikte uygula felsefesiyle yola çıkan TAK tasarımcıları, Ankara Caddesi üzerinde çeşitli yerlere ahşap paletler ve eski potalar kullanarak engelli rampaları tasarladı.
Engellilerle bir araya gelen TAK Kartal tasarımcıları 'Erişilebilir Kordonboyu' etkinliğinde, onların sorunlarını ve isteklerini topladı.
Ankara Caddesi üzerindeki dükkan ve bankalara engellilerin giriş-çıkış problemleri üzerine konuşulmuş ve engellilere erişilebilirlik yaratmanın yanı sıra kocaman bir farkındalık yaratma ve çözüme birlikte ulaşma örneği de olmuş.
En çok merak ettiğimiz şey ise TAK içerisinde birbirinden ilginç projelerin nasıl ortaya çıktığı oldu.
'TAK’larda, Belediyeler tarafından ortaya konulan kentsel sorunların çözülmesi için tasarım çağrıları açılıyor. Atölye yürütmek ya da etkinlik yapmak isteyen gönüllü tasarımcılar ise, Tasarım, Araştırma ve Katılım konularındaki etkinlik önerilerini ekibimize iletiyorlar. TAK ekibi ise gerekli desteği sağlayarak etkinlikleri organize ediyor.'
Projelerin arasında kaybolmuş hayranlıkla incelerken, ekibin en özel projesini de sormadan edemiyoruz.
'Geçtiğimiz yıl, Kadıköy’ün barlar sokağı olan Kadife Sokak’a çıkan sokaklarda aşırı içki tüketimi nedeniyle gürültü, güvenlik ve hijyen sorunlarının olması, burada yaşayan kişiler, Kilise ve mekan sahipleri tarafından oldukça tepki görüyordu. Kadıköy Belediyesi’nin isteği ile bu süreçte yer aldık ve sorunun sahibi olan farklı gruplarla yaptığımız empati toplantıları sonucunda, mahallelinin ortak kararlar alarak kendi sorunlarını çözmeleri için aracılık yaptık.'
Kent diyoruz, proje diyoruz, ancak mahalleli demedik henüz...
Bir arada olmaktan ve sosyal fayda sağlamaktan bahsediyorsak ve kentteysek, mahalleli olmadan ya da projenin uygulandığı yerdeki yerel güç olmadan fayda sağlamak mümkün değil. Ancak TAK'ta bunu da görebiliyoruz. Genç yaşlı, büyük küçük herkes projelerin bir anda parçası oluveriyor. Projede yer almasa da geçerken, bir bardak çay içip muhabbetini esirgemiyor...
Bu projelerin bir parçası olmak, bir ucundan tutmak ya da proje ortağı olmak da çok kolay.
Projelerin tamamına katılım ücretsiz, öncelikle onu söyleyelim, üstelik de herkesin katılımına açık. 'TAKKadıköy ve TAKKartal’da, proje ortaklarımızla yüzlerce etkinlik ve atölye çalışması yaptık. Proje ortağı olmak isteyen ekipler, web sitemizdeki etkinliklerimizi inceleyebilir ve önerilerini iletebilirler.'
"Görünmeyeni Görünür Kıl!"
Kartal'da 'Sosyal Etki' yaratmak adına yapılan çalışmalarından biri de Kartal Film Atölyesi'nin hazırladığı 'Görünmeyeni Görünür Kıl!' atölyesi. Film Atölyesi yöntemi ile kentsel dönüşüm alanlarında katılımcılara temel belgesel film çekimi ve montaj eğitimi verilerek, katılımcıların kendi yaşamları ve kentsel çevreleriyle ilgili kısa filmler çekmeleri sağlanıyor. Böylece katılımcıların hem yeni beceriler geliştirmesi, hem de kendi yaşadıkları dönüşümle ilgili bilinçlenmesi amaçlanıyor.
Takip etmek, bilgi sahibi olmak isteyenleri de böyle alalım...
Etkinlikleri takip etmek için etkinlik bültenine üye olabilirsiniz: Tasarım Araştırma Katılım :: TAK
Aynı zamanda TAK'ı Facebook sayfası üzerinden de takip etmeniz mümkün: Tasarim Atolyesi Kadikoy ve TAK Kartal