Ve Tartışmalı 'İç Güvenlik Paketi' Yasalaştı...

63 maddesi geri çekilen tasarı Meclis'te büyük tartışmalara neden olan 69 maddeyle yasalaştı. Düzenleme, polise yargı kararı olmadan 48 saate kadar gözaltı ve telefon dinleme hakkı, eylemlerde molotof atana karşı da silah kullanma hakkı veriyor. 231 oyun kullanıldığı Meclis Genel Kurulu'nda milletvekilleri 199 kabul, 32 ret ile iç güvenlik paketini yasalaştırdı. CHP iptal başvurusunda bulunacak.

TBMM Genel Kurulunun 84. birleşimi dün saat 14.00'te yoklamasız açıldı. Birleşimi TBMM Başkanvekili Sadık Yakut yönetti. Kamuoyunda iç güvenlik paketi olarak bilinen 'Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu ile Bazı Kanun ve KHK'larda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı', Meclis Genel Kurulu'nda  16,5 saatlik mesainin ardından 32 ret oya karşılık 199 kabul oy ile yasalaştı.

Ak Parti, Meclis Genel Kurulu'nda bir aya yakın zamandır görüşülen iç güvenlik paketinin yarısını komisyona geri çekmişti. 132 maddelik paketin görüşmelerinin daha fazla uzamasını istemeyen Ak Parti, 63 maddeyi görüşmekten vazgeçmişti.

İç Güvenlik Paketi'nin geriye kalan maddeleri İçişleri Komisyonu'nda görüşüldü. Meclis Genel Kurulu'nda görüşülmeyen maddeler, önergelerle düşürüldü. Ardından tasarı yeniden Genel Kurul gündemine alındı. Meclis Genel Kurulu'nda iç güvenlik paketinin 'yürütme' ve 'yürürlük' maddeleri de kabul edildi. İç güvenlik paketi 69 madde olarak yasalaştı.

Yasa neler getiriyor?

Yasaya göre, elle dıştan kontrol hariç kişinin üstü ve eşyası ile aracının dışarıdan bakıldığında içerisi görünmeyen bölümlerinin aranması; İçişleri Bakanlığı'nca belirlenecek esaslar dahilinde mülki amirin görevlendireceği kolluk amirinin yazılı, acele hallerde sonradan yazıyla teyit edilmek üzere sözlü emriyle yapılabilecek. Kolluk amirinin kararı 24 saat içinde görevli hakimin onayına sunulacak. Bu kapsamda yapılacak aramalarda, kişiye, arama gerekçesini de içeren belge verilecek.

Polis, başkalarının can güvenliğini tehlikeye düşürenleri, fiilleri ayrı bir suç oluşturmadığı takdirde, kişinin can güvenliğinin sağlanması bakımından koruma altına alabilecek ya da olay yerinden uzaklaştırabilecek. Polis sadece, 'müşteki, mağdur ve tanıkların istemesi halinde' evde veya iş yerinde ifadelerini alabilecek.

Yasa dışı toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin dağıtılmasında, gerektiğinde boyalı su da kullanılabilecek.

Hakim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Emniyet Genel Müdürü veya İstihbarat Dairesi Başkanının yazılı emriyle, telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin tespit edilip, dinlenip, sinyal bilgileri değerlendirilirken; gecikmesinde sakınca bulunan hallerde verilen yazılı emir, artık 24 saat yerine 48 saat içinde yetkili ve görevli hakimin onayına sunulacak.

Faaliyetler denetlenecek

Kanuna aykırı ve keyfi uygulamalara yol açılmaması için denetimi de getiriyor. Faaliyetlerin denetimi; sıralı kurum amirleri, mülki idare amirleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve ilgili bakanlığın teftiş elemanlarınca yılda en az bir defa yapılacak. Bu faaliyetler Başbakanlık Teftiş Kurulu'nca da denetlenebilecek. Denetimlerin sonuçları, rapor halinde TBMM Güvenlik ve İstihbarat Komisyonu'na sunulacak.

Molotof ile demir bilye de suç kapsamında sayılacak

Toplantı veya gösteri yürüyüşlerinde, 'havai fişek, molotof ve benzeri el yapımı patlayıcılar, demir bilye ve sapan' bulundurulması ve taşınması yasak olan maddeler kapsamında ele alınacak.

Toplumsal olaylarda bulundurulması ve taşınması yasak olan suç aletlerini taşıyanlara verilecek cezalar artırılacak. Bunları taşıyanlar, 2 yıl 6 aydan 4 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.

Polise 48 saate kadar gözaltı yetkisi

Toplumda infial yaratan; öldürme, kasten yaralama, cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, kaçakçılık, fuhuş, hırsızlık, yağma, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti gibi suçlarda, suçüstü halleriyle sınırlı olmak kaydıyla kişi hakkında, mülki amirler tarafından belirlenecek kolluk amirlerince 24 saate kadar, şiddet olaylarının yaygınlaşarak kamu düzeninin ciddi şekilde bozulmasına yol açabilecek toplumsal olaylar sırasında ve toplu olarak işlenen suçlarda 48 saate kadar gözaltına alma kararı verilebilecek.

Gözaltına alınan kişi en geç 48 saat, toplu olarak işlenen suçlarda 4 gün içinde hakim önüne çıkarılacak.

Vali emir verebilecek

Vali, lüzumu halinde, kolluk amir ve memurlarına suç faillerinin bulunması için gereken emirleri verebilecek.

Vali, kamu düzenini ve güvenliğini, kişilerin can ve mal emniyetini sağlamak amacıyla aldığı önlem ve kararların uygulanması için adli kuruluşlar ile yardım isteyebileceğine dair hükmü saklı kalmak kaydıyla askeri kuruluşlar dışında, mahalli idareler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının itfaiye, ambulans, çekici, iş makinesi ve tedbirlerin zorunlu kıldığı diğer araç ve gereçlerinden yararlanabilecek, personeline görev verebilecek.

Polis alım yaşı 30'a çıkarıldı

Polis alımındaki üst yaş sınırı 28'den 30'a çıkarıldı. Buna göre, lisans mezunlarından KPSS'de Bakanlıkça belirlenecek taban puanı alanlar arasından sınavın yapıldığı yılın, 31 Aralık tarihi itibarıyla 30 yaşından gün almayan erkek ve kadın adaylar arasından, sınavda başarılı olanlar polis meslek eğitim merkezlerine alınacak.

Tasarının kabulünden önce konuşan CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi, bunun kazananı belli olmayan 'Pirus' zaferi olduğunu söyledi. 'Bunun kazananı yoktur, kaybedeni vardır. Özgürlükler, demokrasi kaybedecektir. Ama hiç kimse endişe etmesin bu yasa 7 Haziran'a kalmadan önümüzdeki hafta CHP tarafından Anayasa Mahkemesi'ne gidecek. Anayasaya, hukuka vurulmuş bu darbe inanıyorum ki Anayasa Mahkemesi'nden dönecektir. Milletimiz rahat olsun. Bu yasa hukuktan dönecektir, 7 Haziran'da milletten dönecektir.' dedi. 

MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural da, parti olarak yasanın özgürlüklere, hukuk devletine ve demokrasiye aykırı yönlerine karşı çıktıklarını söyledi.

Sabaha kadar süren görüşmelerde konuşmasına Kürtçe 'günaydın' diyerek başlayan HDP'li Hasip Kaplan da, '132 maddeyle geldiniz, 63 maddede döküldünüz. Bir Pirus zaferi kazandığınızı zannediyorsunuz özgürlükleri yok ederek. Bu karanlık yasanızı 7 Haziran'da HDP olarak gümbür gümbür gelecek, iktidarınıza son vereceğiz. Yasanızı başınıza geçireceğiz. Sizi paketin içine paketleyip, biletinizi keseceğiz. Çok havalandınız, çok uçtunuz, tekeriniz çok şişti. Lastiklerinizi patlatacağız.' diye konuştu. 

Ümit KOZAN / DHA ve AA