Çanakkale Savaşı'nı Doğru Kaynaklardan Öğrenebileceğiniz Birbirinden Güzel 21 Kitap
1. Çanakkale 1915 (25 Nisan 1915 - 9 Ocak 1916), Haluk Oral
Kitaptaki tıpkıbasım belgelerden bazıları: Mustafa Kemal'in Kanlısırt'ta verdiği taarruz emri, Türk seferberlik afişi, Anzak cephesindeki çıkarma noktalarını gösteren açıklamalı çizim, Kanlısırt'taki şiddetli çarpışmaya ilişkin bir anlatım.
2. 1915 Basınında Çanakkale, Orhan Koloğlu
'1915 Basınında Çanakkale' adlı kitabın konusu, Çanakkale olayının dünya tarihindeki yerini belirlemekten çok, kendi toplumumuza nasıl yansıtıldığıdır. Silahların, Avrupa'nın en büyük üreticileri İngiliz ve Almanlardan sağlandığı ortamda savaş sırasında asıl gerekli olan gücü Türk askeri sağlamıştı. Türk askeri başarıya ulaşınca da dünya tarihini değiştiren bir toplumsal girişime zemin hazırlamış oldu.
3. 1915 Baharında Çanakkale (Cephedeki Bir Doktorun Gözünden), Behçet Sabit Erduran
'Yıkıntılar, yaralılar, sargılar arasında… Evrensel vahşetin, dehşetin günü… Medeniyetin en gelişmiş silahlarıyla yaratılan kıyamet! Yangınlar, yıkıntılar, akıl almaz bir gümbürtü…'
4. Çanakkale Zığındere, Stephen Chambers
'Gelibolu'da İtilaf devletlerinin hedefi, İstanbul'u işgal ederek Almanya'nın müttefiki Türkiye ile onun Osmanlı İmparatorluğu'nu savaş dışında kalmaya zorlamaktı. Bu Çanakkale Boğazı yoluyla Ege'den Karadeniz'e ve dolayısıyla Rusya'ya bir ikmal yolu açacaktı. Böylece etrafı kuşatılmış olan Rusya'ya destek verilebileceği gibi Almanya ile Avusturya-Macaristan'a karşı yeni bir cephe açılmış olacaktı.'
5. Arıburnu 1915, Haluk Oral
Çanakkale'de savaşan taraflar için siperin gerisi yoktu. Bir tarafta deniz, öbür tarafta yalçın sırt; siper tam bir kapandı. Ölümün her an kol gezdiği bu siperler, destanlaşan insan öykülerinin de mekânı olmuştu.
6. Çanakkale - Yeni Zelandalıların Öyküsü, Christopher Pugsley
Çanakkale Savaşı, sadece bizim için bu kadar önem taşıyan bir savaş değil, aynı zamanda dünyanın ta öbür ucundan buraya Britanya İmparatorluğu tarafından savaşmaya gönderilmiş Yeni Zelandalılar için de bir dönüm noktası. Çünkü Yeni Zelanda bir ulus bilincine bu savaşla birlikte ulaşıyor.
7. Arıburnu - Çıkarma, Stephen Chambers
25 Nisan 1915 sabahı Avustralya ve Yeni Zelanda birliklerinden oluşan Anzak Kolordusu, Gelibolu Yarımadası'ndaki Arıburnu bölgesinin engebeli, sarp arazisindeki küçük bir koya çıkarma yaparak komutanlarının hedef gösterdiği tepeleri ele geçirmek için var güçleriyle savaşmıştır. Ancak Anzaklar, karşılarında yurdunu istilaya gelen düşmanı püskürtmeye kararlı Türk askerini bulmuştur.
8. Gelibolu (Osmanlı Harekatı), Edward J. Erickson
Hem asker kökenli bir araştırmacı olarak askeri stratejiye hâkim olan, hem de ATASE arşivini kullanan Edward J. Erickson, elinizdeki çalışmasıyla bu eksikleri gidermekte, zaferi getiren ana unsurun sahaya yerleşim, harekât, ateş üstünlüğü, alan egemenliği, ihtiyatların kullanımı ve lojistik açısından Osmanlı Ordusu'nun yetkinliği ve üstünlüğü olduğunu ortaya koymaktadır.
9. Cesarettepe Çanakkale'de Anzak Trajedisi, Peter Burness
Avustralya askeri tarihindeki en büyük trajedilerden biri, yüzlerce Avustralyalı hafif süvariye Türklerin yoğun tüfek ve makineli tüfek ateşine rağmen tekrar tekrar hücum emrinin verildiği 7 Ağustos 1915 tarihinde yaşandı. Nafile bir teşebbüstü ve yaşanan katliam o tarihten beri her neslin kanını dondurduğu gibi tarihçilerin de en merak ettikleri konulardan biri haline geldi.
10. Arıburnu'nun İlk Müdafaası, Sermet Atacanlı
Sermet Atacanlı'nın Cumhurbaşkanlığı Arşivi başta olmak üzere arşivlerde yürüttüğü titiz araştırmalar sonucunda, Çanakkale'deki birlik komutanlarının sıcağı sıcağına ve saati saatine kaleme aldığı raporlarından derlenen bu eser, Çanakkale Muharebeleri'nin gölgede kalmış ayrıntılarını tam 100 yıl sonra gün ışığına çıkarıyor.
11. Atatürk ve Çanakkale'nin Komutanları, Sermet Atacanlı
Çanakkale Savaşı'nın farklı bir açıdan öyküsü. Atatürk'ün muharebeler sırasında Türk üst komuta kadrosuyla ilişkileri, anlaşmazlıkları, kişilik çatışmaları. Muharebelerin ortasında yaşanan sıkıntılı dönemler, Atatürk ve komutanlar arasında gerginlikler. Rollerin değişip Atatürk'ün tek lider olduğu Cumhuriyet döneminde aynı komutanlar ile ilişkilerin seyri.
12. Anafartalar - Ağustos Taarruzu, Stephen Chambers
Anafartalar, Türkiye'de, Mustafa Kemal'i tarih sahnesine sarsılmaz bir şekilde çıkartan muharebelerin geçtiği yer olarak bilinir. Dalga dalga atıldığı siperlerden düşmanı süren Türk kuvvetlerince gerçekleştirilen 10 Ağustos taarruzu dahil Çanakkale Savaşı'nın son büyük çarpışmaları, bu cephede yapılmıştır.
13. Gelibolu Günlükleri (Kendi Anlatımlarıyla Anzakların Gün Gün Hikayesi), Jonathan King
Gelibolu Günlükleri, 240 gün süren seferin sıcağı sıcağına yazılmış birçok günlük ve mektuptan derlenen ilk kroniğidir. Her an ölebileceklerini bilen askerler, günlüklerine ve mektuplarına (kimi zaman hemen öldürülmeden önce) cephede yaşadıklarını yazdılar. Kimi yazarak kendini rahatlattı, belki korkularını paylaştı ya da aklını yitirmemeye çalıştı. Kimi ise sadece, savaşların ne kadar korkunç olduğunu yakınlarına anlatmak istedi.
14. Gelibolu 1915 - Birinci Dünya Harbi'nde Alman Türk Askeri İttifakı, Klaus Wolf
Çanakkale Zaferi, sayı ve ateş gücü üstünlüğüne sahip düşmana karşı destansı bir direnç gösteren Osmanlı askerinin ve başta Mustafa Kemal olmak üzere bireysel inisiyatifleriyle bu direniş ruhunu kavrayan subayların eseridir. Kurguladığı dünya politikası çerçevesinde Osmanlılarla ittifak kuran Alman İmparatorluğu ise harp teknolojisi, eğitimi ve teşkilatlanması alanındaki son gelişmelerin bilgisini ve tecrübesini Osmanlı Ordusu'na taşıyarak bu direnişe destek vermiştir.
15. Gelibolu (Osmanlı Harekatı), Edward J. Erickson
Çanakkale Savaşı, Türkiye dışında genellikle yenilenlerin neden ve nasıl yenildiği üzerinden incelenmiş, yenenlerin neden ve nasıl yendiği pek araştırma konusu yapılmamıştır. Türk araştırmacılarsa ülke tarihinin kırılma noktalarından biri olduğu ve Mustafa Kemal Atatürk dahil Kurtuluş Savaşı'nın önder kadrosunu yetiştirdiği için Çanakkale Savaşı'nın duygusal ağırlığının etkisini her zaman hissetmişlerdir.
16. Arıburnu- 1915 Çanakkale Savaşından Belgesel Öyküler (Çanakkale Savaşından Belgesel Öyküler), Haluk Oral
Çanakkale'de savaşan taraflar için siperin gerisi yoktu. Bir tarafta deniz, öbür tarafta yalçın sırt; siper tam bir kapandı. Ölümün her an kol gezdiği bu siperler, destanlaşan insan öykülerinin de mekânı olmuştu. Artık padişahı adına değil bilfiil kendi toprağı, yurdu uğruna savaşan Osmanlı neferi için her siper vatandı.
17. Çanakkale 1915 (Kanlısırt Günlüğü) (Mehmet Fasih Bey'in Günlüğü), Kolektif
Küresel anlamda, siyasi tarihi derinden etkileyen askeri olayların başında Çanakkale Savaşı'nın geldiği yadsınamaz.
Gerçi bu savaş -belki- 1. Dünya Savaşı'nın sonucunu etkilememeşti ama, yüzyılın sonuna kadar sürecek bir olgunun; 'iki kutuplu dünya' veya 'soğuk savaş' olgusunun nedenini teşkil etmişti.
18. 1914-1915-1916 Çanakkale Seddülbahir Kahramanları, Cemalettin Yıldız
Birinci Dünya Harbi Çanakkale Cephesinde üç bölgeden oluşur. Bunlar Seddülbahir, Arıburnu, Anafartalar bölgeleridir. Bu kitapta Çanakkale Cephesi Seddülbahir Bölgesi kahraman ve kahramanlıklarını, bunların en büyüğü Ezineli Yahya çavuşun öyküsü okuyacaksınız.
19. Çanakkale Destanı, Bilgin Adalı
Hiçbir cephede, hiçbir savaşta görülmemiş unutulmaz insan öyküleri. Gündüz düşman”, gece “dost” olan askerlerin, bir yandan birbirlerini öldürmeleri, diğer yandan insani dayanışmaları.
20. Türk Basını'nda Çanakkale Günleri, Niyazi Ahmet Banoğlu
Çanakkale zaferi olmasaydı Kurtuluş Savaşı Zaferi de olmayacaktı.
21. Dünya Medyasında Çanakkale Savaşları 1915, Halil Ersin Avcı
Türk tarihinin en önemli cephelerinden biri olan Çanakkale Cephesi'ndeki savaş henüz televizyon, radyo ve internetin olmadığı bir dünyada nasıl yankı bulmuştu dersiniz? Elbette sadece karada, havada ve denizde olmakla kalmamış, yazılı basının satırlarında ve görsel basının çizgilerinde de derin çatışmalar yaşanmıştı.
Yorum Yazın