Tutulma Körlüğü: Güneş Tutulmasına Gözlüksüz Bakarsak Ne Olur?
Güneş tutulması sırasında güneşe çıplak gözle bakılmaması gerektiğini duymuşsunuzdur. Yalnızca tutulma sırasında değil, normal bir günde de güneşe çıplak gözle bakmak gözler için zararlı olabilir. Peki güneş tutulmasına gözlüksüz baksak ne olur?
Cevabını öğrenmek için denemenize gerek yok!
Geçtiğimiz günlerde Amerika'nın bazı kesimlerinden gözlemlenebilen bir güneş tutulması yaşandı.
Türkiye'de ise bugüne kadar güneş tutulmalarına tanıklık ettik. Özellikle 2006 yılında ülkemizin her yerinden gözlemlenen tutulma, yıllar geçse de akıllarımızda.
Güneş tutulmasına dair hatıralarımız arasında ise güneş gözlükleri, filmler var...
Güneş tutulmasını çıplak gözle izlememek gerektiğini duymuşsunuzdur. Elbette bunun sebebi sadece tutulmayı net bir şekilde görebilmeniz değil.
Normal bir güneşli günde bile, güneşin ne kadar parlak olduğunu biliyorsunuz. Evrim Ağacı'nın aktardığına göre, güneşin parlaklığı evlerimizdeki floresan lambaların yaklaşık 200 kadarının aynı anda yanması kadar parlak.
Güneş tutulmasını izlemek için tutulmaya özel üretilen filtreli gözlükler, güneş gözlükleri öneriliyor. Koyu renkli filmler ise güneş ışığı kırmış gibi görünse de aslında gözleriniz için koruma sağlamıyor.
Güneş tutulmasına özel üretilen gözlüklerin normal güneş gözlüklerine oranla çok daha fazla koruma sağladığı biliniyor. Ayrıca dürbün veya kamera ile tutulmayı gözlemlemek isteyenlerin dahi koyu renkli bir filtre kullanması öneriliyor.
Peki güneş tutulmasına gözlüksüz bakarsak ne olur?
Güneşten gelen ışık, yalnızca görünür ışıktan ibaret değildir. Dolayısıyla film ile güneş tutulması izlerken gözleriniz aslında tam anlamıyla korunmuş olmaz. Güneş tutulmasını izlerken gözleriniz parlak ışıktan dolayı rahatsız olsa da aslında gözlerinizde oluşan hasarı tam olarak hissetmeniz mümkün değildir.
Güneş tutulmasını uygun ekipman olmadan, çıplak gözle izlemek gözlerde kalıcı hasara bile neden olabilir.
Kaliforniya'daki bir doktor, güneşe çıplak gözle bakmayı 'güneşin altında bir kağıdı cam parçası ile yakmaya' benzeterek uyarıyor.
"Gözümüz öyle bir şekilde tasarlanmıştır ki tüm ışık retinadaki tek bir noktaya odaklanır. Yani güneşe direkt olarak bakmak retinanızı ateşe vermeye çalışmak demektir."
Amerikalı doktorlar, güneş tutulmasının ardından göz doktorlarına yapılan başvuruların arttığını belirtiyor. Ancak retinada meydana gelen hasarın, saatler hatta günler içerisinde ortaya çıkabileceğini de belirtmek gerek.
New York'ta yaşayan Nia Payne adlı bir kişi, güneş tutulmasına birkaç saniye çıplak gözle bakmış daha sonra koruyucu gözlük olmayan bir gözlük ile bakmaya devam etmişti.
20 saniye boyunca tutulmayı izleyen Payne, ertesi gün her iki gözünde de bulanıklık olduğunu belirtmiş, sol gözünün ortasında ise sadece siyahlık gördüğünü söylemişti.
25 Ekim 2022 yılında Van'da güneş tutulmasını çıplak gözle izleyen 10 kişide ise görme kaybı oluşmuştu.
Van'daki göz uzmanlarından Op. Dr. Yusuf Evcimen, yaptığı açıklamalarda aşağıdaki noktalara değinmişti;
“Bu durum kalıcı görme kayıplarına ve kalıcı hasarlara neden olmakta olup, bu konuda vatandaşlarımızı uyarıyoruz. Güneş tutulması sırasında, hatta normal zamanlarda da güneş gözlüğü takmalarını öneriyoruz. Çünkü güneşte ultraviyole dalga ışınları var. Bu nedenle çıplak gözle güneşe 15 saniyeden daha fazla süre bakmamamız lazım.
Maalesef güneşe bağlı oluşan hasarların bir tedavisi yok. Biz hastalarımıza bazı besin takviyeleri ve güneş gözlüğü takmalarını öneriyoruz. Bu bölgedeki hasarları, vücudun kendisi bir miktar da olsa bunu onarabiliyor. Ancak altıncı ayın sonunda kalan hasar, maalesef kalıyor ve tedavisi de yok.”
İlginizi Çekebilir
Yorum Yazın