Büyüme Verisine Yabancı Ekonomistten Kötü Haber: Mehmet Şimşek de "Dengesiz" Dedi
Türkiye 2023 ikinci çeyreğine yönelik gelen veriler dikkat çekti. Verilerde özellikle öne çıkan kısım 'iç tüketimle büyüme' olurken, yüksek maaş artışlarına karşın emeğinin payının azalması da dikkat çekti. Mehmet Şimşek'in 'iç talebin daralmasına' yönelik öngörüsünün ardından gelen Erik Meyerson değerlendirmesi ise daha öne çıktı.
Türkiye, 2. çeyrekte yüzde 3,8 büyüdü. Ancak detaylarda büyüme verileri sinyaller veriyordu.
SEB Group Başekonomisti Erik Meyerson, veriyi değerlendirirken kendi grafiklerini kullandı ve "Türkiye'nin GSYİH'si ikinci çeyrekte neredeyse tamamen hane halkı tüketiminin etkisiyle beklenenden daha hızlı büyüdü" ifadeleri de dikkat çekti.
Meyerson, yıllık büyüme verilerini karşılaştırırken,
Çeyreklik verileri de bu şekilde gösterdi.
Ekonomist, değerlendirmesinin devamında kullandığı bu grafikte, hane halkları tüketiminin gelişmekte olan ülkeler ortalaması (açık mor renkli alan), Türkiye (mor çizgi) ve Ukrayna (turuncu) verilerini karşılaştırdı ve devamında da şu ifadeleri kullandı:
'Ancak bu, bir güç göstergesi olmaktan çok, yetkililerin mücadele ettiği ve şu ana kadar kontrol altına almayı başaramadığı enflasyonist sarmalın bir sonucudur.'
Floodun devamında, "IMF'nin 2028'e kadar anormal düzeyde ekonomik sefalet yaşayacağını tahmin ettiği bir ekonomide çok fazla güç görmek zor." derken,
Kullandığı grafik dikkat çekti. Misery Index yani işsizlik ile enflasyon üzerinden hesaplanan "Sefalet Endeksi"nde IMF'in beklentisini gösteriyordu.
Mor çizgi Türkiye ve mor alan gelişmekte olan ülkeler ortalamasını gösteriyor.
Meyerson, son paylaşımında da "Türkiye'nin GSYİH büyümesine yatırımlar (çoğunlukla inşaat ama yine de) çok daha büyük bir katkı sağlıyordu" derken, "Ancak son 2,5 yıldır TR'deki yatırım profili esasen yok oldu. Bu, konjonktürel olduğu kadar yapısal bir konu olup, TCMB'nin görev alanının dışında." diye de ekledi.
2000'lerin başından bu yana büyümede etkisi olan yatırımlar, hane halkı tüketimi, sermaye ve dış ticaret gelirlerinin durumunu gösterdi. Son yıllarda (mavi alan) tüketimde büyümenin payı dikkat çekici boyutaydı.
Mehmet Şimşek, ihracatla ilgili değerlendirmesinde, "2024 yılında iç tüketimin payının daralacağını" belirtiyordu.
Büyüme verisi sonrasındaysa Bakan Şimşek, Hazine ve Maliye Bakanlığı hesabında yayımlanan yazılı açıklamada, "TÜİK tarafından bugün açıklanan GSYH verilerine göre; Türkiye ekonomisi 2023 yılının ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre reel yüzde 3,8 büyürken, mevsimsel düzeltilmiş GSYH büyümesi bir önceki çeyreğe göre yüzde 3,5 olmuştur" derken, şöyle devam etti:
Sıkı küresel finansal koşullar ve geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,8 daralan küresel ticarette rağmen deprem felaketinin ekonomik etkilerini telafi etmeye çalıştığımız yılın ikinci çeyreğinde ekonomimiz güçlü büyüme performansına devam etmiştir.
Küresel aktivitedeki zayıflamayla reel ihracatta düşüş devam ederken; güçlü iç talebe bağlı olarak ithalat artışını sürdürmüştür. Böylece net dış talep büyümeyi sınırlandırmıştır.
Öte yandan ekonominin üretken kapasitesinin artırılması açısından önem arz eden yatırım harcamaları yüzde 5,1 artmıştır.
"Hedefimiz büyümenin güçlü olmasının yanı sıra, aynı zamanda dengeli, sürdürülebilir ve kapsayıcı olmasıdır. İç ve dış talep dengesinin yeniden tesisi için tedbirler almaya ve uygulamaya devam ediyoruz. Kaynakların tüketimden çok; yatırım, istihdam, üretim ve ihracata aktarılmasını önceliklendiriyoruz. Bu tedbirler neticesinde ekonomimizin dış şoklara karşı kırılganlığını azaltmayı hedefliyoruz."
Şeffaf, tutarlı ve uluslararası normlara uygun politikalar sayesinde güvenin temin edilmesi ile öngörülebilirlik artırılacaktır. Öngörülebilirlik, sürdürülebilir büyümenin sağlanması için gereken yatırım ve istihdam artışında kritik önem taşımaktadır.
Uyguladığımız politikaların makro finansal istikrar üzerindeki olumlu etkilerini görmeye başladık. Bu etkilerin kalıcı olması ve istikrarın sağlanması için gereken adımları atmaya devam edeceğiz. Dengeli ve sürdürülebilir büyüme ile sağlanacak refah artışının toplumun tüm kesimleri tarafından adil paylaşılması önceliğimizdir.'
Yorum Yazın
Türkiye ikinci çeyrekte 3,8 büyümüş, Güney Afrika'daki maymunlar bunu duysa gülmekten ağaçtan düşer