BİLİM

Gökbilimciler, güneş sistemimizin çok ötesinde yer alan ve alışılmış gezegen tanımlarını zorlayan sıra dışı bir keşfe imza attı. Yapılan gözlemler, Dünya’dan daha yaşlı olduğu belirlenen ve yüzeyinin büyük bölümünün magma ile kaplı olduğu bir gezegenin, aşırı sıcaklığa rağmen atmosferini milyarlarca yıl boyunca koruyabildiğini ortaya koydu.

Elimizdeki ya da ayağımızdaki beş parmağın aslında milyonlarca yıllık bir geçmişin sonucu olduğunu biliyor muydunuz? Günlük hayatta sıradan görünen bu detay insanın evrimsel yolculuğuna dair önemli ipuçları barındırıyor. Peki el ve ayak parmaklarımız neden beşer tane?Buyurun, beraber öğrenelim...

İnsanoğlunun yeryüzündeki faaliyetleriyle doğanın dengesini değiştirdiği artık su götürmez bir gerçek. İklim krizinden biyosferdeki dönüşümlere kadar pek çok alanda izimiz bulunuyor. Ancak bilim dünyasından gelen son veriler, bu etkinin sadece yer küreyle sınırlı kalmadığını, farkında olmadan uzayın derinliklerine kadar uzandığını kanıtlıyor. Bilim insanları, insan faaliyetlerinin Dünya çevresinde koruyucu bir 'radyasyon bariyeri' oluşturduğunu keşfetti.Detaylar 👇Kaynak

NASA, Güneş’i gözlemleme konusunda uzun süredir sınırları zorluyordu. PUNCH göreviyle birlikte uzaydan gelen veriler ilk kez parçalı değil, bütüncül şekilde kaydedildi. Güneş’in dış atmosferi ile uzaya yayılan parçacık akışı aynı karelerde yer aldı. Uzay havası olayları artık yalnızca sonuçlarıyla değil, oluşum süreciyle de izlenebiliyor. Bilim insanları açısından kritik sayılan veriler kısa sürede elde edilmeye başlandı.Kaynak

Bilim dünyasında uzun süredir yalnızca teoride varlığı öngörülen “zaman yansıması” olayı, New York’ta yapılan deneylerle ilk kez gözlemlendi. Araştırmacılar, özel tasarlanmış bir metamalzeme sayesinde elektromanyetik dalgaların zaman içinde geriye doğru hareket edebildiğini ve frekans değişimine uğrayabildiğini gösterdi.İşte detaylar...

Florida Üniversitesi’nden bilim insanları, sivrisineklerin emdiği kan üzerinden bölgedeki neredeyse tüm omurgalı türlerinin DNA’sını tespit etti. Filmdeki Jurassic Park sahnelerini andıran çalışma doğayı gözlemlemenin yepyeni bir yolunu gösteriyor.

2025 yılı, bilim ve teknoloji dünyasında yaşanan dönüşümün hız kesmediği, hatta ivme kazandığı bir yıl oldu. Özellikle Yapay Zeka (AI)'nın her alanda derinleşmesi, sağlıkta çığır açan kişiselleştirilmiş tedaviler ve uzay araştırmalarındaki heyecan verici keşifler, bilim kurgunun sınırlarını zorlayan bir geleceği bugüne taşıdı. Bu gelişmeler, hem günlük yaşantımızı kökten değiştirmeye başladı hem de etik ve felsefi tartışmaların fitilini ateşleyerek bizi insan-makine sinerjisinin yeni boyutlarına doğru itti.İşte 2025 yılında bilim ve teknoloji dünyasında en çok konuşulan ve bizi en çok şaşırtan 15 gelişme 👇

Hayvancılığın çevre üzerindeki baskısı ve artan protein ihtiyacı, gıda sektörünü yeni arayışlara itiyor. Çinli bilim insanlarının laboratuvar ortamında geliştirdiği mantar bazlı protein, hem üretim maliyeti hem de çevresel etkileri açısından tavuk etine dikkat çekici bir alternatif olarak öne çıkıyor.İşte detaylar...

Düzenli egzersiz yapmak, uyku kalitesini artırmanın en bilinen yollarından biri. Ancak yakın zamanda yapılan geniş çaplı bir araştırma, hangi egzersizin uykuya en çok fayda sağladığı sorusunu yanıtladı. 30 farklı çalışmanın meta-analizi, yürüyüş, aerobik egzersiz ve direnç antrenmanına göre yoga yapmanın çok daha etkili sonuçlar verdiğini ortaya koydu!İşte detaylar...Kaynak

Bilim dünyasında uzun zamandır tartışılan Y kromozomunun geleceği, yeni değerlendirmelerle yeniden gündeme taşındı. Erkek cinsiyetinin belirlenmesinde kritik rol oynayan bu kromozomun evrimsel süreç boyunca önemli ölçüde gen kaybettiği ortaya koyuluyor. Uzmanlar, mevcut verilerin Y kromozomunun sanılandan daha kırılgan bir yapıya sahip olabileceğine işaret ettiğini belirtirken, bazı araştırmacılar ise sistemin hala dengeli olduğunu savunuyor. İnsan biyolojisinin geleceğine ışık tutan bu tartışma bilimsel çevrelerde dikkatle takip ediliyor.Kaynak

Classical and Quantum Gravity dergisinde yayımlanan bir teorik fizik çalışmasında iki araştırmacı, zaman yolculuğuna dair en ünlü mantık paradokslarından birine matematiksel bir çıkış yolu sunduklarını açıkladı.Avustralya’daki Queensland Üniversitesi’nden Germain Tobar ve Fabio Costa, belirli koşullar altında zaman yolculuğunun fizik yasalarıyla çelişmediğini ve bunun matematiksel olarak da gösterilebildiğini ileri sürdü. İkilinin çalışması, zaman yolculuğunun yıllardır tartışılan tutarsızlıklarına yeni bir bakış açısı getirdi.Kaynak - Euronews

Bilim dünyasında son yılların en dikkat çekici gelişmelerinden biri, yaşlanan hücrelerin yeniden canlandırılabileceğine dair ortaya konan yeni bulgular oldu. Özellikle mitokondrilerin yani hücrenin enerji üretim merkezlerinin yaşla birlikte zayıflaması uzun süredir birçok hastalığın temel nedenlerinden biri olarak görülüyor. Şimdi ise araştırmacılar, hücrelerin kendi biyolojik mekanizmalarından yararlanarak bu enerji kaybını tersine çevirebilecek doğal bir yöntem geliştirmeyi başardı. Bu yöntem, hem kalp hem beyin hem de kas dokusu için yepyeni tedavi kapılarını aralayabilecek potansiyele sahip.

Çernobil'de gerçekleşen patlamanın üzerinden yaklaşık 40 yıl geçti. Patlama bölgesindeki yasak bölge insanlara kapalı olsa da, buradaki yaşam sadece hayatta kalmakla kalmadı, aynı zamanda şaşırtıcı bir şekilde radyasyona uyum sağlayarak gelişti. Bu uyum sağlamanın en büyük örneklerinden biri ise Cladosporium sphaerospermum adı verilen bu siyah mantar. Bilim insanları bu mantarın reaktörün çevresinde kalan iyonlaştırıcı radyasyonu kendi avantajına çevirmiş olabileceğini düşünüyor.Detaylar 👇

Yeni araştırmalar, Mars’ın geçmişte sanılandan çok daha uzun bir süre yaşam için elverişli koşullara sahip olabileceğini ortaya koyuyor. Gale Krateri’ndeki taşlaşmış kum tepeleri, yer altı sularının gezegenin kaya yapısını şekillendirdiğine dair önemli ipuçları sunuyor.

Dünya genelinde yürütülen iki ayrı bilimsel çalışma, yerkabuğunun durağan olmadığını ve hem iklim hem de tektonik açıdan önemli riskler taşıdığını gözler önüne serdi. Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye'de yapılan bu araştırmalar, San Francisco ve Los Angeles'ta hızlı çöküşü, İç Anadolu'da ise Tuz Gölü Fayı'nın bilinenin aksine genişlediğini ortaya koydu.Detaylar 👇Kaynak: 1, 2, 3