Hayatın Tadını Onlar Çıkarıyor! İnsanların Birden Fazla Duyuyu Birbiriyle Bağdaştırmasına Neden Olan İlginç Durum 'Sinestezi'
'Yer çekimsiz ortamda muz yiyeyim ama çilek tadı gelsin' değil mi bu?
A harfinin tadı nasıldır? Üçgen ne renktir? Şu an aklınızda dönüp duran şarkının kokusu nasıl?
Bunlar nasıl sorular diyor olabilirsiniz fakat, şarkıların kokusunu, harflerin tadını alabilen insanlar gerçekten var! Bu durumu yaşayan insanlara ise sinestezik deniyor.
Sinestezi aslında iki ya da daha fazla duyuyu birlikte algılama durumu.
Yani koku ve rengi, tat ve sesi birleştirmek gibi. Bu durum normal insanlarda beyindeki nöronlar arası bağlar zamanla azalırken, sinesteziklerde azalmamasından kaynaklanıyor.
Bir bakıma normal bir insanın beyni bir rengi algılarken diğer duyuların yolunu kapatırken, sinesteziklerde bu yollar kapanmıyor diyebiliriz.
Bu durum tamamen nörolojik olsa da, bir hastalık değil, insanların yaşamını etkilemiyor.
Hatta kimilerince mistik bir yetenek olarak görülüyor. Dünya üzerinde çok az sinestezik kişi bulunur ve bu kişiler genellikle sanatla yakından ilgili, duygusal insanlardır.
Bu kişiler gördükleri bir harfi algılarken, harfin belli bir rengi olduğunu ya da dinledikleri şarkıların koktuğunu düşünebilir.
Bu durum sanılanın aksine beyne zamanla işlenen ipuçlarından kaynaklanmaz. Yani bir kişi X şarkısını dinlerken Y meyvesi yiyerek büyüdüyse ve şarkıyı her duyduğunda Y meyvesinin tadını hatırlıyorsa bu sinestezi değildir. Sinestezide kişiler farklı duyuları birbiriyle nedensiz olarak bağdaştırırlar.
Sinesteziklerin büyük bir çoğunluğu bunun normal bir durum olduğunu ve herkesin onlar gibi duyuları birlikte algıladığını düşünürler.
Bu da bu durumun hayatlarını etkilemediğinin bir kanıtı olabilir.
Daha ilginciyse, kişilerin farklı şeylere kişilik de yükleyebilmesidir.
Örneğin 4 rakamı sinestezik birisi için anne içgüdüsüne sahip bir rakam olabilirken, Z harfi yalnız bir kişiliğe sahip olabilir. Mevsimleri farklı renklerle bağdaştırabilir, her günün farklı bir rengi olduğunu düşünebilirler.
Yanlış anlaşılma olmasın, bu durum hepimizin yaşadığı sessiz görüntülerin sesini duyma durumu ya da belli birisinin adını duyunca o kişinin yüzünü düşünmeye benzemiyor.
Aksine sinestezik insanlar X'i Y ile bağdaştırdıklarında, genellikle Y daha önce akıllarına geliyor.
Fakat bizler bir insanın adını duyunca yüzünü düşünüyoruz, adını duymadan değil.
Sizin duyularınız nasıl? Sinestezik odluğunuzu düşünüyor musunuz?
Yorum Yazın
Mesela bence rakamların cinsiyeti var. Bu sayılır mı?
Bunu tek düşünen ben değilmişim kdhfdskjfgg
Sinesteziyi en çok kullanan ve yaşayan kişilerden biri hepinizin bildiği Leonardo Da Vinci'dir.
Sinestezik değilim ama benim zihnimde de günlerin, ayların ve mevsimlerin yükseklikleri farklı.