Büyük Menderes Kirlilikle Boğuşuyor: '1000 Yıl Erimeyecek Atık Söke Ovası'nda Birikti'

Batı Anadolu'nun en büyük nehri Büyük Menderes kirlilikle boğuşuyor. Doğanın 1000 yılda eritemediği atıklar Söke Ovası'nda birikiyor. Bunu önlemek isteyen çiftçiler atık toplama merkezleri oluşturarak soruna çözüm bulmaya çalışıyor...

Batı Anadolu'nun en büyük nehri Büyük Menderes kirlilikle boğuşuyor. Doğanın 1000 yılda eritemediği atıklar Söke Ovası'nda birikiyor. Bunu önlemek isteyen çiftçiler atık toplama merkezleri oluşturdu.

Batı Anadolu'nun en büyük nehri ve Menderes Havzası’nın ana sulama kaynağı olan Büyük Menderes Nehri, evsel ve sanayi atıkları nedeniyle kirlilikle boğuşuyor. Tarımsal ilaç kutularının doğaya atılmasını önlemek amacıyla toplama merkezleri oluşturan Söke Sulama Birliği, havzanın tüm kullanıcılarından aynı duyarlılığı bekliyor.

YUKARI HAVZALARDAN AŞAĞIYA İNEN KİRLİLİK

Geçtiği coğrafyaya canlılık ve yaşam kaynağı getiren Büyük Menderes Nehri'ndeki kapalı regülatör kapaklarında biriken hayvan leşleri, evsel ve sanayi atıkları doğaseverlerin ve Sökeli çiftçilerin tepkisine neden oldu. Ege Denizi ile buluştuğu 584 kilometre yolculuğunda asırlardır yaşam kaynağı olan Büyük Menderes Nehri'nin Söke Ovası'ndaki üreticiler için çok önemli olduğunu dile getiren Söke Sulama Birliği Başkanı Necdet Özekmekçi, 'Nehirde yaşanan her olumsuzluk çiftçimizi etkiliyor. Büyük Menderes Havzası'nın tüm yükünü ve kirini Söke Ovası çekiyor. Doğanın 1000 yılda eritemediği atıklar büyük bir hızla çoğalarak yukarı havzalardan bize geliyor. İlaç kutularının doğaya atılmasını önlemek amacıyla zirai ilaç kutuları toplama merkezleri oluşturduk. Ancak aşağı havzada bizlerin duyarlı olması yeterli değil. Bu sorumluluğun yukarı havzalarda da paylaşılması gerekir. Yaratılan kirlilik doğayı ve özellikle çocukların geleceğini yok ediyor' dedi.

KİRLİLİĞİN KAYNAĞI BİLİNÇSİZ İNSAN

Büyük Menderes Deltası Milli Parkı ve Bafa Gölü Tabiat Parkı'nın kirlilikten etkilendiğini söyleyen Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü, Söke Ovası'ndaki pamuk sulama mevsimi nedeniyle regülatör kapaklarının açık bırakılarak suyun sulama kanallarına verildiğini kaydetti.

Yukarı havzalardan atılan tüm katı atıkların regülatör önünde biriktiğini ifade eden Sürücü, 'Biriken bu kirli atıklardan bir kısmı can suyu bölümünden gitse de, büyük bir bölümü regülatör önünde bir ada halini almış. Ev eşyaları, pet şişeler, zirai ilaç kutuları, çocuk bezleri, köpükler, konserve kutuları, plastik eşya ve naylonlar, içecek şişeleri ve kutuları gibi atıklar, 'su alır götürür' düşüncesiyle atılmış ve maalesef Menderes'e taşıyıcılık görevi verilmiş. Kamyonlarca çöpün biriktiğini regülatör kapakları kapatıldığı zaman görebildik. Kapaklar açık olduğunda ne kadar çöpün gittiğini insan düşünmek bile istemiyor. Çöpleri saf dışı etmenin en kolay yolu su kaynakları. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Aydın İl Müdürlüğü'nün bu konuda gerekli duyarlılığı göstermesi gerekir. Söke regülatörünün kapakları sulama mevsiminin bittiği Eylül ayıyla birlikte açılacak. Kapaklar açıldıktan sonra burada biriken kirlilik tüm hızıyla hem Bafa Gölü'ne, hem Milli Park'tan Ege Denizi'ne ulaşacak. Ancak esas olan, hepimizi besleyen bu nehirlerin kirletilmemesi için çaba gösterilmesidir. Bu şekilde devam ettiği sürece, bundan en fazla zararı insanoğlu çekecek. Ekolojik yaşam olumsuz etkilenecek, temiz göllere ve denizlere hasret kalınacak' dedi.

Latif SANSÜR / SÖKE / Aydın / DHA