Petrol Almak Mantıklı mı? Düşer mi? Yükselir mi?
Neredeyse takip ettiğimiz tüm kanallar düşen altın fiyatları hakkında konuşurken, yatırımcılar düşen altının bir fırsat olup olmadığını tartışırken, göz ardı edilen bir de “siyah altın” var. Piyasaların siyah altını olarak bilinen petrol fiyatlarında da uzunca bir süredir önemli düşüşler meydana geliyor. Jeopolitik, ekonomik ve hatta siyasi gelişmelerden kaynaklandığı söylenen bu düşüşlerin asıl nedeni ne?
Bilindiği gibi petrolün dünyadaki önemi büyük. Bu düşüşler, ülkemiz bazında baktığımız zaman akaryakıt fiyatlarına yansımazken, piyasalarda ciddi değer kaybı olarak görülüyor. Petrol düşüşleri ile çeşitli komple teorileri geliştirilirken, yatırımcılar cephesinden bakıldığında bir alım fırsatı olarak değerlendirilebilir mi soruları tartışılıyor. Petrol fiyatları daha düşer mi, ne zaman düşer, düşen fiyatlarla petrol ticareti yapmak mantıklı mı? Irak, İran, Arabistan gibi bölgelerde meydana gelen olaylar durumu daha ne kadar etkiler tartışmaları hız kesmiyor.
Petrol Fiyatları Neden Düşüyor?
Petrol fiyatlarındaki düşüş için tam bir neden gösterilemiyor. Teoriler üzerinden yorum yapan uzmanların görüşleri ise farklı noktalara dikkat çekiyor. Petrol düşüşleri için birinci neden olarak, dünyanın en büyük enerji tüketicisi konumunda olan Çin’de azalan talep gösteriliyor. Bu durum yalnızca petrolü değil emtia piyasasını olumsuz etkiliyor. Büyük emtia yatırımcıları özellikle de hedge fonlarında bulunan pozisyonlarını azaltmaya başladı ve bu petrol düşününe neden oluyor.
Başka bir neden olarak da, ABD’de benzim talebinin beklenenden yavaş olması gösteriliyor. Uluslararası Enerji Ajansı verilerine göre son bir ayda ABD benzin talebi bir önceki yılın aynı döneminde göre % 3,3 oranında azaldı. Talebin azalması elbette ki, herhangi bir malın değer kaybetmesinde önemli bir etken.
Bir ekonomi uzmanına göre de bu durum global petrol savaşları ile bağlantılı. Bu petrol savaşları ABD ve Suudi Arabistan ile İran ve Rusya arasında yaşanıyor. Bu noktada da 1985 yılında yaşanan Suudi Arabistan petrol üretimi konularına kadar inen bir araştırması mevcut.
Kısaca bahsetmek gerekirse; 1985 yılında Suudi Arabistan’ın günlük petrol üretim miktarı 2 milyon varilden 10 milyon varile yükselir ve varil başı fiyatı 32 dolardan 10 dolara kadar düşer. Bu durumda sıkışan Rusya ise 5 dolara bile petrol satışı gerçekleştirir ve döviz krizi ile baş etmeye çalışır. Ama bu petrol krizi Sovyetler Birliği’nin çökme nedenlerin birisi olur. 6 ay gibi bir süre içerisinde petrol üretimi 4 kat artar ve Sovyetler Birliği 20 milyar dolar kayba uğrar. Suudi Arabistan ise 10 dolarlık fiyattan kazanmaya devam eder.