Pepsi'yi Birdenbire Dünyanın En Güçlü 7. Donanmasına Sahip Hale Getiren Sovyetler Birliği Ödemesi
Pepsi'nin tüm bunları hurdaya satmasına ne demeli?
1990 yılında Pepsi Sovyetler Birliği ile ilginç bir anlaşmaya varmıştı.
Sovyetler uzun yıllardır Stolichnaya votkasını Pepsi karşılığında takas ediyordu fakat bu sefer Pepsi, 10 adet Sovyet gemisi alacaktı.
Pepsi, 1950'li yıllarda Stalin'in ölümünün ardından Sovyetler artık Nikita Kruşçev'in yönetimindeydi ve bu yeni yöneticinin yönetim için hayali, Stalin'den biraz farklıydı.
Ülkeyi değişime götürüp, halkın yaşamını iyileştirmek istiyor, Gulag adı verilen çalışma kamplarını kapatmak istiyordu. Planları arsında ülkenin sınırlarını açmak ve vatandaşların dünyayı görmesini sağlamak da vardı.
Bu özgürlükçü hedeflerinin dışa vurumu Moskova'nın göbeğinde bir Amerikan sergisi açma kararı açmasıyla bağdaşıyordu.
Bu karara ABD yönetimi olumlu karşılık verince 1959 yazında Amerikalılar Moskova'ya televizyonlar, sanat eserleri arabalar ve modayı getirdikleri bir sergi düzenlediler. ABD kapitalizmin 'güzel' yanlarını göstermek için oldukça hevesliydi. Bu yüzden ortalama bir Amerikalı'nın nasıl yaşadığını göstermek için model bir ev bile kurmuşlardı.
6 hafta süren sergi boyunca üç milyon Sovyet vatandaşı sergiyi ziyaret etti.
Her ne kadar ülke içinde başarılı bir etkinlik olmuş olsa da, asıl amaç Sovyetler'in dünya ticaretine atılmasıydı. Amerika sergi boyunca 450 markayı ülkeye taşımıştı. Bu markaların her biri de Sovyetler Birliği'nde iş yapmak için yanıp tutuşuyordu.
Bu markalardan biriyse Pepsi'ydi.
Hatta sergi açılmadan bir gün önce Pepsi'nin uluslararası yönetiminin başı Donald Kendall, zamanın başkan vekili Nixon ile görüşmüş ve Nikita Kruşçev'e mutlaka bir Pepsi içirmesini söylemişti.
Serginin açıldığı gün ise Nixon Kruşçev'i model evin mutfağında karşıladı. İkili arasında komünizm ve kapitalizmi karşılaştıran bir konuşma geçti. Daha sonra Nixon, Kruşçev'e bir Pepsi ikram etti.
Kruşçev'in içeceği çok beğenmesi üzerine Pepsi Sovyet pazarına girmeyi başardı.
Donald Kendall dört yıl içinde Pepsi'nin CEO'su olmuştu. 1980'lere gelindiğinde Sovyetler'de yıllık bir milyar şişe Pepsi içiliyordu. Peki bu içeceklerin ödemesi nasıl mı yapılıyordu?
Gerçek şu ki bu dönemle rublenin Sovyetler dışında hiçbir değeri yok sayılırdı. Bu yüzden yeni bir ödeme yolu bulunmalıydı.
On yıllık görüşmelerin sonucunda Pepsi ve Sovyetler Birliği, satılan her şişeye karşılık Pepsi'ye bir şişe Stolichnaya votka vermeyi kabul etti. Bu votkalar ABD'de satılacaktı. Fakat ABD'de tüketilen votka miktarı Sovyetler'de tüketilen kolanın yanına yaklaşmıyordu bile...
Ödeme yöntemi değersizleşince, Pepsi'yi çok seven Sovyetler'in yeni bir yöntem bulması gerekti.
1989 ilkbaharında o haber yayıldı: Pepsi artık 17 denizaltının, bir kruvazörün, fırkateyn ve torpidonun sahibiydi.
Pepsi bir anda dünyadaki en güçlü 7. deniz birliğinin sahibi oluvermişti. Ta ki her şeyi hurdaya satana kadar.
Pepsi CEO'su Kendall, ABD ulusal güvenlik danışmanı tarafından bu ödeme şekliyle ilgili görüşmeye alındığında şu cümleleri kurmuştu 'Sovyetler Birliği'ni sizden daha hızlı silahsız bırakıyorum!'
Gelecek yıl Kendall daha "avantajlı" bir iş için ülkeyle anlaştı.
Sovyetler Birliği'nin inşa edeceği 10 petrol tankeri karşılığında 1 milyar dolarlık Pepsi takası gerçekleştirilecekti.
Yüzyılın anlaşması olarak görülen bu iş, Sovyetler'in yıkılmasıyla gerçekleşemedi.
Çünkü artık tankeri üretecek her iş kolu farklı bir ülkede kalmıştı. İşler bu kadar kızmışken tankerleri yaptırmanın yolu yoktu. Tüm bu karmaşada Coca Cola Rus marketine tüm gücüyle giriş yaptı. Özelleştirme hareketlerinde inanılmaz ucuz fiyatlara fabrikalar sayın aldılar ve 1996 yılında Pepsi'yi Rusya'da solladılar.
Günümüzde Rusya hala Pepsi'nin ABD dışındaki en büyük alıcısı fakat 90'lardaki o gücü kalmamış durumda.
Ama bu Rusya'yı fetheden ABD markasının Pepsi olduğu gerçeğini değiştirmiyor.
Yorum Yazın
Ikisini içmeyin ölmezsiniz hatta sağlığınızı tehlikeye atmamış olursunuz
şu bir gerçek ki pepside ki tad hiçbir kolada yok.