Patlamış Mısır Neden Patlar?

Keyifle sinemada veya evde filim izlerken çıtır çıtır yediğimiz patlamış mısırların nasıl patladığını hiç düşündünüz mü?  Mısır kısaca neden patlar?

Öncelikle şu belirtmek gerekir. Patlatmalık mısırın cinsi diğer bildiğimiz mısırlardan farklıdır. Patlatmalık mısır, bazen cin mısır diye de adlandırılır ve özel olarak farklı bir tohumdan yetiştirilir. Bu mısırın diğer mısırlardan farklı olan ana özelliği, kabuğunun çok daha sert bir yapıda olmasıdır. Bu özellik mısırın patlamasını sağlamaktadır.

Bir diğer özelliği de, mısır tanelerinin içinde bulunan nişasta ve suyun var olmasıdır. Her ikisi de bitkinin gelişiminde kendi yaşamı için geliştirdiği önemli maddeler. Bu sayede bizler bu özellikleri kullanarak patlatmalık mısırları eğlencemizin vazgeçilmesi olarak zevkle değerlendirmekteyiz.

Patlamalık mısır 70 derece ve üzerinde ısıtıldığında, nişasta su ile birlikte bir karışım oluşturur. Bu karışım, ısınmanın etkisiyle tutkal gibi bir sıvı karışımı haline gelir.  Sonunda bu karışım devam eden ısı karşısında kaynamaya başlar.

Normalde bir su kaynama noktasına, yani 100 derece ısıya geldiğinde buharlaşmaktadır. Tabi bu buharlaşmanın gerçekleşebilmesi için, yeterince geniş hacmin çevrede var olmasını  gerektirmektedir.

Aynı şekilde mısır tanesinin içindeki su da, gaz haline dönüşüp, buharlaşmak ister. Ancak mısır tanesinin içinde buharlaşacak yer olmadığından, doğal olarak bir sıkışma meydana gelir. Su buharı içeriden mısır kabuğunun iç duvarlarına karşı basınç uygular. Kabuğun sert olması, genişlemeyi uzun bir süre engeller.  Fakat ısı arttıkça kabuğun iç kısmındaki basınç giderek artar ve  artık kabuk basınca karşı dayanamaz hale gelir. Nihayet 170 derece ve üzerinde mısır kabuğu aniden patlar. Bu ani durum değişikliği, bir patlama sesi şeklinde kendisini gösterir.

Bu bir nevi küçük bir infilak etmedir. Su, kabuğun duvarlarını patlatmaktadır. Bundan dolayı mısırın içi boşalır. “İçi dışına fırladı” da diyebiliriz. Geriye kalan; baştaki tutkal kıvamında süngerimsi görünümlü  karışımın sonunda sertleşerek donmasıdır. Bu bizim patlamış mısırımızın kendisini oluşturmaktadır.

Bazı mısırlar ise patlamaz. Bunun sebebi yine mısırın üzerindeki dış kabuğudur. Bu kabuk öngörüldüğü gibi mısırın içinde oluşan basıncı tutamamasından kaynaklanır. Mısır içindeki oluşan basınç yavaş yavaş dışa kaçar ve bir patlama gerçekleşemez hale gelir.