Obama: 'Türkiye'nin Tepkisi Anlaşılır'

ABD Başkanı Obama, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası Türk hükümetinin anlaşılabilir bir tepki verdiğini söyledi; 'Böyle bir şeyin ABD’de olduğunu, karşımıza çıkacak zorlukları, ülkeyi nasıl tekrar istikrara sokacağımızı düşünün' dedi.

CNN televizyonunda Fareed Zakaria'nın sorularını yanıtlayan ABD Başkanı Barack Obama, röportajın Türkiye ve 15 Temmuz darbe girişimiyle ilgili kısmında, Türkiye'nin ciddi ve çalkantılı bir süreçten geçtiğini söyledi. Obama, 'Demokratik yollarla seçilmiş hükümet karşı hâince eyleme girişen ordu mensupları vardı. Ancak cesaret verici olan şey Cumhurbaşkanı Erdoğan’a karşı olanların bile içinde bulunduğu ve bunun kabul edilemez olduğunu söyleyen Türk halkıydı. Bence bu zorlu olayda umut veren şey de buydu. Endişeli ve ürkmüş Türk hükümetinin şimdi anlaşılabilir şekilde bir tepkisi var. Böyle bir şeyin ABD’de olduğunu, karşımıza çıkacak zorlukları, ülkeyi nasıl tekrar istikrara sokacağımızı düşünün' diye konuştu.

Darbe girişimi sonrasında Türkiye ile ABD arasındaki güvenlik konulu ilişkilerde azalan bir etki görmediklerini aktaran Obama, şöyle devam etti:

'Türkiye güçlü bir NATO müttefiki olmayı sürdürüyor. DAEŞ’i yenmek için bizimle çalışıyorlar. Türkiye bölgede birçok konuda önemli bir ortağımız. Tabii ülkelerinde siyasi ve mülki bir deprem yaşadıkları gerçeğinden kimsenin şüphesi yok. Yeniden inşa etmeleri gerekiyor ve bunu nasıl yaptıkları önemli olacak. Yapmak istediğimiz şey Türk halkını desteklediğimizi göstermek. Eğer attıkları adımların uzun dönemli çıkarlarına ve ortaklığımıza aykırı olduğunu düşünürsek her iyi dostun yaptığı gibi onlara dürüstçe geri bildirim yapmak istiyoruz.'

Hukukun üstünlüğü, basın özgürlüğü, ve toplanma özgürlüğüyle ilgili Türkiye'ye bazı uyarılarda bulunduğunu belirten Obama, 'Bence Türk halkı bunu tartışacak ve gelecek aylarda bunu etraflıca ele alacak' dedi.

Obama, G20 Zirvesi için Çin'e yaptığı ziyaret öncesinde verdiği röportajda, Çin-ABD ilişkilerine de değindi. Çin yönetimine, 'Artan güçle birlikte sorumluluklarınız da artıyor” dediklerini aktaran Obama, “Başka ülkelerden büyük olmanız güç gösteri yapmanızın nedeni olamaz” dedi.

Çin'in artık büyüyen ekonomisi sayesinde uluslararası ilişkilerde 'masada daha geniş bir yer' istediğini söyleyen Obama, uluslararası hukuka uyumlu şekilde olduğu sürece bundan memnuniyet duyduklarını belirtti.

Obama, Çin'in Güney Çin Denizi'nde uluslararası kuralları ihlâl ettiğini vurgulayarak, 'Bu konuda katı olduk. Kendilerine de söyledik, bunun sonuçları olacaktır ama şunu da vurguladık: Eğer uluslararası kurallar içinde hareket ederseniz ortak olabiliriz ve ticarette dostça rekabet etmeminizin önünde bir engel de yok' dedi.

Obama, ABD başkanlık seçimlerinde özellikle Cumhuriyetçi Parti adayı Donald Trump'ın göçmen karşıtı söylemlerine de yanıt verdi.

ABD'nin kuruluşundan bu yana başkalarını da dâhil etmenin, çeşitliliğin ve göçmenliğin bir gelenek olduğunu vurgulayan Obama, 'Ne kadar vatansever olduğunuz ve Amerikalı olduğunuz derinizin rengi, adınız ya da inancınızla ilgili değil. Sırf Trump normalden biraz daha fazla ilgi çekiyor diye bunun değişeceğini düşünmüyorum' diye konuştu.

Amerika'nın çoğunluğunun Trump destekçileri gibi düşünmediğini belirten Obama, 'Yine de bunu ciddiye almalıyız' dedi.

Obama, 'Genel anlamda ben iyimserim' ifadelerini kullandı.

• AA