O Bir Fenomen: 12 Maddede Walkman'in Tarihi Başarısı ve Ortadan Kayboluşu
Adı ne olsun bu aletin tartışmalarının yaşandığı bir dönemde walkman teriminin karşılığı Türkçe'de 'çalar gezer' olarak Tdk tarafından belirlendi.
Bu walkman isimli alet ilk üretildiğinde hiç satamamış, stoklar elde kalmıştır. bu durumda koskoca Sony bütün çalışanlarını toplamış, hepsine bir walkman verip bunları sinema, alışveriş merkezi gibi kalabalık mekanlara yollamıştır. Sonuçta ancak Japon'un akıl edebileceği bu pazarlama fikri işe yaramış walkman çılgınlığı yaşanmıştır.
İnsanlığın nefis icatlarından olan bu aletin tarihine yakından bakmaya ne dersiniz?
Akio Morata
Fotoğrafta görünen kişinin adı Akio Morata. Kendisi, Sony Corporation'ın kurucusu ve yönetim kurulu başkanlığı yapmıştır.
Dönemin Steve Jobs'ı gibi teknolojiye yön veren adamlarındandı.
O, müzik tutkusunu arkasına alarak Walkman'i üretirken piyasada iPod yoktu.
Bu yüzden 90'lı yıllarda genç olanların hepsinde bu çalar-gezer'lerden vardı.
Uzun uçak yolculuklarında yolda sıkıldığı için taşınabilir bir kaset çalar yapılmasını şirketten istemiş ve ilk Walkman, 1978 yılında, Sony bünyesinde çalışan ses mühendisi Nobutoshi Kihara tarafından üretilmiştir.
1. İlk Walkman modeli Sony TPS-L2
Sony, 1979 yılında da Walkman ile piyasaya iddialı bir giriş yaptı. Hatta öyle ki Sony bu Walkman'i üretirken iki kişi dinlemek isterse diye çift kulaklık girişi bile yaptı.
1979 yılında üretilen ilk Walkman TPS-L2 model numarasıyla adlandırıldı. Stereo kasetçaları ve mini kulaklık ucu bulunan bu ürün, MDR-3L2 kulaklık ile birlikte satılıyordu. Ürünün üzerinde yer alan turuncu tuş ile kaset üzerine ses kaydı yapmak mümkündü.
2. Profesyonelliğe geçişin adı WM-D6C Pro
Walkman'e olan ilginin yanı sıra 1984 yılına gelindiğinde Sony yeni bir Walkman projesi geliştirdi.
Elde kalan stoklardan kurtulmak için elemanlar aracılığı ile piyasaya sürülen bu cihazdan pek ümitli olmayan Sony, 5000 adet stok eritme çabasının içine girdiği bir dönemde 50.000 adetlik ekstra sipariş rakamı karşısında ne yapacağını şaşırdı.
Bunun üzerine mühendisler 1984 yılında yeni bir walkman yapmaya karar verirler.
Aydınlatmalı kayıt seviye göstergesi, yüksek kalite ses kaydı ve berrak ses çıkışı ile profesyonel kayıt cihazları ve kasetçalarlar ile yarışacak düzeyde üretilmişti.
Adaptör veya 4 adet AA pil ile çalışabilen Walkman'in enerji tüketim değerleri zamanına göre çok çok düşüktü ve uzun ömürlüydü.
Tüm bunlara karşın Japonya'daki uygun satış fiyatına rağmen cihaz, beklenen ilgiden bir hayli uzak kaldı ve Sony mühendislerini farklı bir teknoloji üretmeye itti.
3. İlk CD çalarlı Walkman üretildi.
Sony'nin walkmanlerden elde ettiği başarıdan sonra, rakipleri olan Aiwa, Panasonic ve Toshiba gibi markalar da kasetçalarlar üretti.
1984 yılında CD çalarlı Walkman'i duyuran firma, beklediği ilgiye ulaşamadı. D-50 model numaralı ürün Discman olarak da anılmıştır.
Başarısız olarak gördükleri nokta neden daha fazla satılmamasından başka bir şey değil. Aksine, müzik dünyasına çok büyük bir hizmet etmenin gururunu yaşıyordu firma.
4. 1985 yılına gelindiğinde Grafik Ekranlı ve Ekolayzırlı Modeller üretilmeye başlandı.
Walkman çılgınlığı tüm dünyada sürerken Sony, ilerleyen zamanlarda bu işi ciddiye alma kararı verdi ve Walkman'e büyük yatırımlar yaptı.
Öyle ki, güneş enerjisiyle çalışan Walkman, suya dayanıklı Spor Walkman ve iki kaset sürücülü Walkman gibi ürünleri üreterek piyasaya sürdü.
1985 yılında piyasaya sunulan grafik ekrana sahip ve ekolayzırlı bu ürünler ses kalitesinde ciddi bir artış gösteriyordu.
Bu döneme dair yapılan yorumlarda Walkman'in 20 yaşın altına hitap eden bir eğlence aracı değil, her yaştan insanlar için vazgeçilmez, kişisel eşya haline geldiği konuşuluyordu.
5. Walkman artık 10 yaşına gelmiş bir efsane oluyordu.
1989 yılına gelindiğinde çok seçenekli Walkman modellerine imza atan Sony, Walkman piyasasında hızını hiç düşürmeden aksine çok hızlı büyümeye devam ediyordu.
10. yılına geldiğindeyse ''WM-DD9'' modelini piyasaya sürdü. Bu cihaz sadece 10. yıla özeldi ve çok kaliteliydi. Rakipleri de benzer modeller üretse de bu cihazın kalitesine ulaşabilen hiçbir model yoktu.
Çünkü firma bu modelde en gelişmiş teknolojileri kullanmıştı. En büyük teknoloji üreticilerinden birisi olan Sony'in haliyle hiçbir rakibi karşısında duramadı ve yok olup gittiler.
Walkman WM-DD9, orjinal bir ürün olmasının yanı sıra yenilikçi ve pratik olduğu için de insanlar tarafından çok sevildi.
değiştirilebilen AA batarya, adaptör, 20 ile 20.000 Hz kulaklık frekansı, altın kaplama kulaklık ucu, 2 mm kalınlığında alüminyum gövde, megabass gibi müthiş özellikleri olan bu cihaz dönemin tek yıldızıydı.
Sony 10 yıl sonunda tam 50 milyon adet Walkman modeli satmıştı. Bu gerçekten çok büyük bir rakamdı.
6. TV kumandalı GV-8 modeli.
Japonya'nın Ginza bölgesinde bulunan merkez ofiste basılan ilk 'play' tuşu sonrası Walkman'in geldiği durum ortadaydı. Başarı.
Walkmanler sevildikçe şirket daha iyisini yapmaya karar verdi. Hep daha iyisini yapmalıyız misyonu ile üretilen GV-8 modeli TV'lerde uzaktan kumandaların yapabildiği her şeyi yapabiliyor, teyp kasetlerini çalıştırabiliyordu.
3 inçlik devasa ekranı ile insanları kendine hayran bırakan bu ürün tamamı dolu bir batarya ile 45 dakika ile 1 saat arasında çalışabiliyordu. Ciddi bir zamandı bu.
Sony artık Walkmanlerin Avrupa pazarına girmesine karar verdiğinde yıl yine 1989-1990 civarıydı.
Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu bir çok Avrupa ülkesine Walkman sevkiyatları başlamıştı.
7. 24 saat pil ömrü vadeden MZ-N10 1992 yılında üretildi.
Tüm dünyada fenomen haline gelen ve her yerde kolayca müzik dinlenmesini sağlamasıyla ön plana çıkan Walkman, 1992 yılında yeni bir özelliğiyle daha kendine hayranlar edinmeyi başaracaktı.
MiniDisc formatlı cihazlardan neredeyse ilki olan MZ-N10 lithum-ion batarya ve 24 saati bulan pil ömrü ile artık daha uzun yolculukların vazgeçilmezi olmaya adaydı.
Sony'nin en müthiş özelliği ise tasarım harikası olarak ürettiği ürünlerden bir sonraki modelinde daha da ileri doğru adımlar atıyor ve hayranlarını şaşırtıyordu.
Öyle ki, 1994 yılında WM-EX1HG modelinin (sağdaki) tasarımı gerçekten çok mükemmel olarak lanse edilmişti ve lüks tüketim meraklıları için üretilmişti.
Bu farklılaşmanın, kısaca zaten var olan cihazlarımızı bir sonraki yeni modeline upgrade etmek zorunda bırakıldığımız dönemlerin başlangıcıydı.
Günümüzde bu durum yeni çıkan telefon modelleri ile devam ediyor.
8. Milenyum çağına giren en modern cihaz. NW-MS7.
1999 yılın en efsane yeniliği olan bu cihazın içinde bir de 64 megabyte büyüklüğünde hafıza bulunuyordu.
Yanında bir de hediye olarak hafıza kartı hediye eden şirket, kartın içine müzik ekleyebilmek için Windows'un 98SE sürümünü ve Jukebox yazılımını kullanmamızı istiyordu.
Dahili hafıza ve harici kartlı bu ürünler çok fazla ilgi görünce şirket memory alanına daha çok önem vermeye başladı.
Günümüzde lanse edilen 16, 32, 64 ve 128 gb'lık telefonlar gibi seçenekleri bulunan modeller üretmeye başladı ve her keseden insanın bu ürünlere ulaşmasını sağladı.
9. Hafıza seçenekleri bulunan bu modelin adı NW-MS70D idi.
Müzik dünyasını insanlarla buluşturmak adına tek başına egemen olan Sony, 2003 yılında bu ürünü piyasaya sürdüğünde Amerika'dan yeni bir müzikçaların piyasaya çıktığı haberlerini aldı. Bu ürünün adı iPod'du.
Steve Jobs'ın Apple'a geri dönmesi sonrası üretilen bu alet Sony'ninkilerden daha pahalı olmasına rağmen daha kaliteli ses ve deneyim sunuyordu.
Sony ürünlerinde Sonicstage isimli yazılımı kullanıyordu. Bu yazılımın çalabildiği formatlar çok sınırlıydı. iPod ise bunun neredeyse 24 katı daha fazla ses formatını destekleyen bir yazılımla bezeli olması Walkmanlerin sonunu hazırlamaya başlıyordu.
10. Sony NW-A dijital ekranlı Walkman.
Sony'nin dijital müzik oynatıcı olarak lanse ettiği ve yeni bir başlangıç olarak nitelediği NW-A modeli Walkman'ler de beklenen ilgiden uzak kalan cihazlar arasında yerini almıştı.
iPod mükemmel ekranı, kalitesi ve çok destekli ses formatlarıyla artık dünya müzik piyasasına yön veren tek aletti.
iPod, hem Macintosh hem de Windows ürünleri ile çalışabildiği için daha çok kişi tarafından tercih ediliyordu. Sony ise sadece Windows'da çalışabilen ürünler ürettiği için sürekli kan kaybediyordu.
11. Telefonun içine entegre edilen Walkman W800 modeliyle piyasada.
2005 yılına gelinmişti. Sony, iPod karşısında yaptığı yeniliklere rağmen yenilmekten kurtulamadığı için Ericsson ile cep telefonu alanında ortaklığa gitme kararı aldı. Bunun sonucunda ortaya çıkan ilk Walkman telefon, W800 olmuştu.
2 megapikel kamera, 30 saate kadar müzik dinleme özellikleri ve arayüzden dış kasa tasarımına kadar turuncu rengin hakim olduğu tasarım çok beğenilmişti.
Ama bu yenilik bile Apple'ın müzik çalan ürünü iPod karşısında mağlubiyetten kurtaramamıştı.
12. Walkman efsanesinin sona erişi. Yendo.
Sony Ericsson'un en son Walkman telefonu ise Yendo oldu. Full dokunmatik ekrana sahip ilk Walkman telefon olan cihaz, 10 farklı renk seçeneği ile vitrinlerdeki yerini almıştı.
Bu ürün çıktığında ise iPhone 3 yaşındaydı ve tüm dünyayı etkisi altına alan yenilikler, içinde iPod çaları ile hem telefon hem de müzik dünyasına yön veriyordu.
Sony artık bu pazardan çekilme kararı aldı ve Walkman'i geri plana iterek başka teknolojiler ile karşımıza çıkmaya devam ediyor.
Kaynaklar:
mini-disc.org
walkman-archive.com
wikipedia.com