Bilgisayarı Çok Isınanlar, Isıdan Kapananlar Buraya; Laptop Soğutma Kılavuzu
Soğutmanın Mantığı ve Kapanma Sorununun Kaynağının Tespiti
Olayın mantığından başlayalım, malum
mantığını öğrenmeden yapılan iş başarıya zor ulaşır ;) Laptop işlemci, ekran
kartı ve bazen anakart chipsetteki ısı çalışma sırasında fazlasıyla ısınır. Bu
ısınma sorunu hava yoluyla sağlıklı şekilde çözülmezse laptop donanımsal olarak
hasar görmemek için kendini kapatır (genelde laptop “kendiliğinden kapanıyor”
dediğiniz durumun sebebi budur) Soğutma sistemleri ise bakır borularla bu üç
parçadaki ısıyı mazgala(soğutucu radyatör) taşır, mazgal da hemen hepimizin
bildiği fan ile içinden hava geçirerek soğutulur. Yapılan olay ısıyı taşımaktır
aslında burda. Yaşadığımız sorun ısı geçişindeki kalitesizlik yada soğumayan
mazgal kaynaklıdır.(%90 oranda soğumayan mazgal)
(Kapanmanın sebebinin ısınma olduğuna
emin olmak için hardware monitör yada aida64 programını indirip ısıları
gözlemleyebilirsiniz. Aida64 işlemci çalışmasını da %100 e dayayarak daha
faydalı bir gözlem sağlar ve laptopa göre değişmekle birlikte 80 derece üstü
ısılar sorunun kaynağının ısınma olduğunun kanıtıdır)
Çok kullanıcının, hatta kullanıcıyı
geçtim bu sorunu gidersin diye götürdüğünüz “bilgisayarcı”nın konuya dair
yanılgısı, fanı temizlemenin ısınma sorununu ortadan kaldıracağı yönündedir,
ancak kirli bir fan neredeyse sorun konusunda etkisizdir. Kirli fan hava
üflemeye devam edecektir en fazla o üflemedeki verimi düşer. Laptop ısınma
sorunu yaşamadan belirli periyotlarla fana kompresör yardımı ile hava tutmak
problemin oluşumunu gayet geciktirecek yöntemdir. Ancak iş işten geçtikten
sonra fana tutulan hava (yada elektrikli süpürge ile onu temizlemeye çalışmak)
hiçbir işe yaramaz. Çünkü sorununuz artık fanın kirli oluşu değil, bu üç parça
ile soğutma sistemi arasındaki termal macunun işe yaramaması yada mazgal ile
fan arasının kirden kapanmasıdır. Sorunun kaynağı büyük oranda mazgal ile fan
arasındaki kirli tabakadır lakin bu durumda fan ne kadar temiz olsa da, ne
kadar hızlı, ne kadar sağlıklı dönse de, üflemeye çalıştığı hava mazgaldan
geçmeyeceği için herhangi soğutma yapmayacaktır.
Fotoğrafta görülen 1. Kısımdaki toz
ve kirler sorunun kaynağı değildir, sorunun asıl kaynağı 2. Kısımda fan ile
mazgal arasında oluşmuş tabakadır.
1-) Bu kadar bilgi sonrasında sorunun giderilmesi işlemine geçebiliriz sanırım; Laptop Sökülmesi
Laptop’ın sökülmesi işleminde yardımı
Google amcadan almıyoruz bu defa youtube’a başvuruyoruz. Laptop marka
modelinize “disassemble, repair, celeaning” gibi kelimeleri ekleyerek arama
yaptığınızda laptopınızın nasıl söküleceğine dair uzman kişiler tarafından
hazırlanmış bir video bulmanız yüksek olasılıktır(Arama için “toshiba x100
disassemble” gibi bir kalıp kullanın) Aynı videoda yüksek ihtimal soğutma
sisteminin nasıl söküleceği de yer almaktadır. Şanslı bir kullanıcı iseniz
laptopınızın bu temizlik için kullanabileceğiniz bir kapak bırakılmıştır laptop
altında, 4 vida ile soğutma sistemine ulaşırsınız.
2-) Fan Temizleme
Fan tamamen sökülüp (en azından fan
ile mazgal arasında kalan kısım görülecek kadar) eski bir diş fırçası yada
benzer bir araç ile güzelce temizlenmelidir. Alkol varsa temizlenecek
yüzeylerin kabaca tozunu aldıktan sonra fırçaya alkol sürülüp temizlik
detaylandırılabilir.
3-) Macun Temizleme
Hem
anakart üzerindeki, hem de soğutma sistemindeki macunların temizlenmesine geldi
sıra (gümüş renkte, diş macunu benzeri bir tabaka) her iki yüzeyden de dikkatli
şekilde temizlenmeli bu macun. Eğer elinizde mevcut ise alkol ile, yoksa
kolonya ile oda yoksa ıslak mendil ile güzelce temizlenmelidir, dışına pek
dokunmadan. Acil durumlarda pudrasız bir deodorantı da peçete ile
kullanabiliriz
4-) Macun Yenileme
Temizleme sonrası yenileme kısmına
geldik. Avmlerdeki büyük satıcılardan 30 tl ye almayın macunu, 3-5 liralık
macun 30 tl ye satılır orda, 3 liralık macun kötü değildir işinizi görür, zaten
pisayada kalite açısından 30 tl edenini bulmak zordur. İlk işlem Türk
mantığında uzaklaşmak, ne kadar çok malzeme o kadar iyi demek değildir, aksine
gereğinden fazla sıkacağınız macun soğutmaya destek değil engel olacaktır.
Macunun amacı iki yüzey arasında gözle görülemeyen hava boşluklarını doldurup,
temas yüzeyini arttırmaktır. Bu sebepten maksimum fotoğraftaki macun kadar
sıkınız, daha az sıksanız da olur, fotoğraftaki kullanıcı bile bence biraz
fazla sıkmış, ama çok az. Macunu yaymanıza gerek yok, sadece noktasal şekilde
sıkıp, öylece bırakmak yeterli olacaktır.
5-) Soğutma Sistemi Montaj
Soğutma sisteminin montajı sırasında
vidaları sıkmak zaten macunun gerekli şekilde dağılmasını sağlayacaktır, ancak
vidaları sıkmadan soğutma sistemini 1-2 mm sağa sola oynatmak macun dağılımını
daha kaliteli hale getirecektir.
Artık laptopı toplayıp, buz gibi
kullanmaya başlayabilirsiniz, geçmiş olsun ;)
Notlar ve Ek Bilgi
Laptop soğutucu; nerdeyse
gereksiz bir icat ısınma sonrası kapanmalara kısa süreli çözüm olacaktır, çok
kişi heves edil alır ancak bence bir anlamı yok, sadece biraz daha düşük ısı
sağlar, oda az bir ömür uzaması demek. Asıl önemli olan laptopı nerede
kullanırsanız kullanın fanın hava çekeceği kadar boşluğu altta bırakmaktır.
Soğutucular hava üflemekten çok burada işe yarar zaten, fan ile alt zemin
arasında fanın rahat hava çekmesini sağlayacak boşluğu oluşturur.
Mantığı anladığınıza göre artık masa
üstü pclerinizdeki ısınma sorununu da çözebilirsiniz, orada ilave şöyle bir
durum var kapakların açık olması daha iyi soğutma demek değildir, en güzel
soğutma kapalı sistemde (yani kasada) en az bir adet hava üfleyen, bir adette
hava çeken fan olmasıdır.( Fanlar olabildiğince çapraz konumda olsun ki içerdeki
hava dönüp durmasın, dışardan soğuk hava girişi sağlansın, ısınan dışarı
atılsın)
Yorum Yazın
Teşekkür ederim. Daha denemedim ama deneyeceğim. Niye kaldırılmış ki Google aramasından?