Irak Başbakanı: 'Petrol Türkiye'den İhraç Edilsin'
Türkiye'yi ilk kez ziyaret eden Irak Başbakanı Haydar İbadi, Irak petrollerinin Türk topraklarından geçerek dünya pazarına ihraç edilmesini istediklerini söyledi. Başbakan Ahmet Davutoğlu da Irak ile Türkiye'nin IŞİD ve PKK gibi örgütlere karşı 'ortak tavır' için hareket ettiğini vurguladı.
Başbakan Ahmet Davutoğlu, Iraklı mevkidaşı Haydar İbadi ile ortak basın toplantısında açıklamalar yaptı. İki lider ortaklık mesajları verirken, Irak Başbakanı Haydar Irak petrollerinin Türk topraklarından geçerek dünya pazarına ihraç edilmesini istediklerini söyledi.
'Irak bütçesiyle ilgili anlaşmalar gerçekleşti. Tabii ki bütçe ve petrol Türkiye topraklarından geçmek suretiyle Ceyhan Limanı'na gelerek, oradan da dünya pazarına açılması konusu gündeme gelmiştir. Biz Türkiye üzerinden ihracatımızı yapmak istiyoruz. Ekonomi ve ticaret yönünden de Türkiye açısından önem arz etmekte. Bu Irak’ın da çıkarına.'
'Irak’a her türlü desteğe hazırız'
Başbakan Davutoğlu DEAŞ ve PKK'ya karşı mücadelede iki ülkenin ortak tavır içinde olduğunu vurguladı.
'İki ülke arasındaki ilişkileri geliştirme iradesini en güçlü şekilde vurgulamış olduk. İlk kez Irak’ta kurmuş olduğumuz YDİK toplantısını gerçekleştirmiş olduk. En önemli alanlarda bakanlarımız kendi aralarında kapsamlı görüşmeler gerçekleştirdi. Yepyeni bir dönem, yepyeni bir sayfa açarak bütünüyle ele aldık. Şu anda her şeyden önce birinci gündem maddemiz güvenlik konusudur. Bir terör örgütü olan DEAŞ’ın yaptığı saldırılarla ortaya çıkan güvenlik riski sadece Irak’ta değil tüm bölgeyi etkilemektedir. Tüm bölge ve Türkiye’ye tehdit, risk mahiyeti taşımaktadır. Irak’ın toprak bütünlüğüne, güvenliğine ve istikrarına Türkiye’nin güvenliği ve istikrarı gibi bakıyoruz. Irak’a bu konuda her türlü desteği vermeye hazırız. Bölgede var olan bütün terör örgütlerine karşı ortak tavırda mutabıkız. Gerek DEAŞ gibi son dönemde çıkan terör örgütleri, gerekse on yıllardır Irak topraklarından Türkiye’ye saldırılar yürüten PKK’ya karşı ortak tavır içindeyiz.'
'Enerji büyük bir işbirliği imkânı'
Davutoğlu da enerji alanındaki işbirliğinin altını çizdi.
' İnşallah Irak’ın güvenlik güçlerinin ve peşmergenin sağladığı başarılardan sonra Irak’ta kalıcı istikrar sağlanır. Türkiye bu noktada her zaman destek vermeye hazırdır ve bu desteği sürdürecektir. Ekonomik ilişkiler bağlamında başta enerji olmak üzere gözden geçirdik. Türkiye-Irak arasında enerji büyük bir işbirliği imkânıdır. Irak’la her türlü işbirliğine hazırız, Irak Anayasası’na dayalı olarak bu işbirliği dönecektir. Irak Anayasası'nın öngördüğü prensipler etrafında işbirliğini sürdürmek için kararlıyız. Irak ve Türkiye birbirinin en önemli dış ticaret ortaklarından biridir. Güvenlik şartları bu ticareti etkilemişti. Güvenlik şartları inşallah iyileştikçe, gittikçe artan bir ivme kazanacaktır. Kasım ayındaki ziyaretten sonra bazı Türk firmalarına bazı bürokratik, teknik engellerle ilgili olarak çok kararlı adımlar attılar. Teşekkürü borç bilirim. Yine suyu işbirliği alanı olarak görerek atılacak ortak adımlar konusunda her türlü işbirliğine hazırdır. Suyun yönetimi ve en az israfla tasarrufunu da öngören bu ortak tutumumuzu ileri götürmeye kararlıyız. '
İbadi: IŞİD’in kontrolü zayıflamaya başladı
Türkiye’nin güvenliğine önem verdiklerini belirten Irak Başbakanı İbadi, IŞİD'le mücadelenin seyri konusunda da umutlu konuştu.
'YDİK (Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi) anlaşmasını tekrar hayata geçirmek istiyoruz, bu bölgenin ve ülkelerimizin çıkarına olacak şekilde. IŞİD sadece Irak ve bölge için değil global çerçevede tehdit oluşturmaktadır. Irak kuvvetleri ve peşmerge güçleri terörizmle mücadele etmektedir. IŞİD’in kontrol ettiği bölgelerden onları çıkarmaya başlamıştır. Şu anda IŞİD’in kontrolleri zayıflamaya başlamıştır. Irak güvenlik güçlerinin eğitimi, silahlanma alanında Türkiye’nin yardımlarına teşekkür etmek istiyoruz. Ekonomi, güvenlik ortaktır, bize yönelik tehditler ortaktır. Türkiye’nin güvenliğine önem vermekteyiz, halel gelmesini istemeyiz. Irak topraklarından Türkiye’ye herhangi bir müdahaleye izin vermeyiz.'
İbadi, 'Bölgede mezhep kutuplaşması vardır. Bu bağlamda da işbirliği yapmak gerekiyor. Mezhepler arasındaki çatışmaları bertaraf etmek için tüm bölge halklarının dokusuna zarar veren bu tehditlere karşı işbirliğine hazırız. Bir iyimserlik içerisindeyiz. İlişkileri gerçek olumlu bir çıtaya çıkarmak için sadece sorunları konuşmak değil yapıcı ilişkiler kurarak tam bir açılım içerisinde olmak istiyoruz' dedi.
İbadi: Bütün aşiretlere elimizi uzatıyoruz
Soru-cevap bölümünde ise İbadi'ye Sünni aşiretlerin IŞİD ile mücadele için destek beklentisi olduğu ve Türkiye'nin Irak ordusuna verdiği eğitim hatırlatıldı. Irak Başbakanı buna şöyle yanıt verdi:
'Irak özgür demokratik bir ülkedir. Burada birtakım sıkıntılar var siyasi bir dayanışma var ülke içerisinde. Eleştiriler Sünni bölgelerden geliyor, biz bunları saygıyla karşılıyoruz. Şii bölgelerden de var silahlanma, sivillerin korunması konusunda. Uluslararası toplum bile kendisini savunacak durumda değil IŞİD’e karşı. Uluslararası bağlamda bir desteğin olması gerekiyor. Biz bunu talep ettik. Bombardıman, eğitim, silahlanma konusunda talepte bulunduk. IŞİD’i ancak bu şekilde bertaraf edebiliriz. Bu siyasi eleştirileri saygıyla dinliyoruz, olabilir elbette. Siyasi konumumuz buna açıktır. Biz bütün aşiretlere elimizi ulaştırıyoruz. Bu bölgelerdeki savaşçıları, gençleri, cesur gençleri alıyoruz IŞİD’e karşı mücadele etmek için silahlı kuvvetler bağlamında. Ancak herkesi alamayız, bu mümkün değil, şu an askeri yönden mücadele veriyoruz.'
Davutoğlu ise, 'İki ülke arasında teröre karşı işleyen mekanizmalar zaten var. Daha da genişleyecek bu ziyaretten sonra. Askeri eğitim manasında destek çalışmalarımız oldu. Bugün savunma bakanlarımız görüşmeler yaptılar. Bu konularda verilecek destek hususunda daha kapsamlı ne yapılacaksa, eğitim ve destek alanında ne yapılacaksa hazırız. Savunma bakanlarımız ve ilgili birimlerimiz daha detaylı çalışmayı yürütecekler' dedi.
Davutoğlu: Yabancı savaşçılara kapatılmalı
İki lidere, 'Türkiye tarafından Irak’a terörle mücadele konusunda sunulan desteğin türü ve yabancı savaşçıların Irak’a geçişi konusunda verdiğiniz destek nedir? Irak, Türkiye’den ne bekliyor?' soruları da soruldu.
Davutoğlu buna şöyle yanıt verdi:
'Bu konuda Kuzey Irak’ta DEAŞ’a karşı savaşan peşmerge güçlerine verdiğimiz askeri eğitim faaliyetleri var. Erbil’e gittiğimde orada da görüşmeler yaptık. Bağdat ziyaretinde de vurguladık. Irak merkezi hükümetine bu konularda verilecek destek hususunda her türlü fikre açığız. Gerekli desteği, eğit donat desteği konusunda da Iraklı güvenlik birimleriyle her türlü desteğe hazırız. Gerek Irak gerek Suriye’de hiçbir savaşçı olmaması, hem yabancı savaşçılara hem de DEAŞ gibi dışarıdan gelerek terörist savaşçılara Suriye kapatılmalı. Suriye, Suriye halkına; Irak, Irak halkına aittir. Her iki ülkenin halkı dışında hiçbir yabancı güç bu ülkelerde olmamalıdır. Yabancı savaşçı konusunda Türkiye ilkesel bir tutuma sahiptir, her türlü desteğe hazırdır.'
İbadi: İstihbari işbirliğine ihtiyaç duyuyoruz
İbadi de istihbaratta işbirliğine daha fazla ihtiyaçları olduğunu söyledi.
'IŞİD tüm bölgenin güvenliğini tehdit etmektedir. Sayın Başbakan bu yardımı sunacağını söyledi. Askeri istihbari eğitim silah konusunda bu konuşmalar geçti. Güçlerimizi seferber ederek bu konuda bütün komşu ülkelerin desteğiyle bertaraf edebiliriz bu örgütü. IŞİD savaşçısı geçişinin kolaylaştırılması söz konusu değildir, uluslararası kanunlar çerçevesinde de bulunmuyor. Türkiye izin vermemektedir ancak bazı kimlikleri belirsiz kişiler geçebilmektedir. Bu konularda istihbari yönden daha fazla işbirliğine ihtiyaç duyuyoruz. Halk içerisindeki oluşumlarda etnik mezhebi çatışmalara karşıyız, Suriye’de de keza. Her ülkede etnik gruplar azınlıklar var, bu konuda işbirliği yapmamız gerekiyor. Bu gibi oluşumları deşifre etmemiz gerekiyor istihbari işbirliği ile.'
- Kaynak: Al Jazeera