İnek Bayramı nedir?

Kuruluşu Cumhuriyet öncesine dayanan Ankara ÜniversitesiSiyasal Bilgiler Fakültesi köklü eğitim kurumlarından biridir. Osmanlı Devletine üst düzey yönetici yetiştirmek amacıyla “Mekteb-i Funun-i Mülkiye” adıyla 1859 yılında İstanbul’da kurulmuştur.Sırasıyla “Mekteb-i Mülkiye-i Şahane” (1876-1908), “Mekteb-i Mülkiye” (1908-1923), (19371949) adlarını alan okul, 1950 yılından itibaren “Siyasal Bilgiler Fakültesi”, adıyla eğitim vermektedir. Mekteb-i Mülkiye, Cumhuriyeti ilanından sonra başkentin Ankara olmasından dolayı, 1936 yılında İstanbul’ dan Ankara’nın Cebeci semtine taşınmıştır. Mülkiye geleneğinin korunması amacıyla okulun bağımsız olarak mevcudiyetini sürdürmesini isteyenlerin karşı çıkmalarına rağmen, 1950 yılında Ankara Üniversitesine bağlanmıştır . Günümüzde adı geçen üniversiteye bağlı olan fakültenin oluşturulan kurumsal kimliği üniversitenin kurumsal kimliğinin önüne geçmiştir. Mülkiyeliler kendilerini ifade ederken, üniversitenin adını kullanmamakta, okudukları ya da mezun oldukları okul sorulduğunda doğrudan “Siyasal” ya da “Mülkiye” cevaplarını vermektedirler.Denilebilir ki pek çok öğrenci için üst kimlik olan üniversite kimliği ile alt kimlik olan fakülte kimliği yer değiştirmiştir. Mülkiyenin Ankara Üniversitesinden, hatta Cumhuriyetten daha eski olmasının üniversite kimliğinin alt kimlik olarak algılanmasında etkili olduğu görülmektedir. Mülkiye çevresinde oluşan ruh ve kimlik Mülkiyeliliğin başat bir kimlik kategorisi olarak işlev görmesini sağlamıştır. Söz konusu Mülkiyeli kimliğinin oluşumunda

kimliği taşıyanların, geleneklerin rolünün bilincinde olduğu görülmektedir.

Her yıl Mayıs ayı içerisinde kutlanmakta

olan bayram, cuma ve cumartesi

olarak iki gün sürmektedir. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde okuyan

öğrencilerin, öğretim elemanlarının ve

fakülteden kırk yıl önce mezun olanların

katılımıyla gerçekleştirilen bir öğrenci bayramı olmanın ötesinde, Mülkiyelilerin

kabulüne göre bir eleştiri/

öz eleştiri bayramıdır.

İnek Bayramının ortaya çıktığı yıllarda okulun yatılı olması ve kendine ait bir yurdunun bulunması, öğrencilerin ders içi ve ders dışı faaliyetlerde birlikte olmasını sağlamış, aralarında oluşan etkileşim bayramın temellerini hazırlamıştır. İstanbul’dan Ankara’ya taşınan okulun öğrencileri, dönemin eğlence olanakları sınırlı Ankara’sında kendi eğlencelerini kendileri yaratma yoluna gitmişlerdir. Başlangıçta küçük gruplar hâlinde gerçekleştirilen eğlenceler, 1937-1938 yılında büyük bir bayram havasıyla kutlanmış ve kutlamaların bayrama dönüşme süreci başlamıştır.

1938 yılından itibaren sadece öğrencilerin katıldığı bir etkinlik olmaktan çıkmış ve Cebeci halkının da katıldığı büyük bir etkinlik hâline gelmiştir. Bayrama bir sembol aranmış ve bu sembolün inek olmasına karar verilmiştir. Eski Mülkiyelilerden Bahri Savcı ineğin çalışkan bir öğrenciyi simgelediği gibi, toplumsal olaylarla, dış dünya ile ilgisi olmayan “bön bir tipi” de simgelediği için sembol olarak seçildiğini ifade etmektedir.   İneğin eski dönemlerde, çeşitli ritüellerde gerek kurban, gerekse ritüelde yer alan kutsal bir varlık olduğu bilinmektedir (Erginer 1997). İnek etinden, sütünden faydalanılan ve verimliliği ifade eden kutsal bir hayvan olarak değerlendirilmiştir. Mülkiyenin kendisine sembol olarak ineği seçmesinin ardında ise kutsiyetin değil; hem eleştiri hem de eğlence düşüncesinin yattığı görülmektedir.  İnek Bayramı, sembolün seçilmesinde olduğu gibi, eleştirel yönüyle diğer öğrenci eğlencelerinden ayrılmaktadır. Fakülte Dekanı Prof. Dr. Celal Göle, 2008 yılındaki konuşmasında, farkı şöyle dile getirmiştir: “Hiçbir şekilde diğer üniversitelerde olduğu gibi, hep söylüyorum, bir bahar bayramı, şenliği değildir… İnek Bayramını esas ön plana çıkaran öz eleştiri bayramı olmasıdır.” Her aşamasında eleştirinin hâkim olduğu İnek Bayramı; 

Açılış töreni

Dua

İnek yürüyüşü

Fermanlar

Çamurluk gibi bölümlerden oluşmaktadır.