HAYATTA HERKESİN MUTLAKA OYNAMIŞ OLDUĞU 5 OYUNUN BİLİNMEYEN ORTAYA ÇIKIŞ HİKAYELERİ
Vakit geçirmek eğlenmek için sıkça oynadığımız oyunların ortaya çıkış sebepleri can sıkıntısından çok ötede hikayeler barındırıyor.
Pek çok medeniyetin birbirleri ile olan ilişkileri sayesinde hızla dünya yayılan oyunlar günlük yaşamamızda var olmaya devam ediyor.
Herkesin bir kere de olsa mutlaka oynadığı,nasıl ve ne amaçla ortaya çıktığını bilmediği oyunlar hakkında pek çok rivayet bulunmaktadır.
TAVLA
Satranç kadar tarihi eski olan tavla ortaya çıkışını aslında satranç oyununa borçludur.Hindistan bölgesinde oldukça popüler olan satrancı Hint prensi Pers prensine şu notla birlikte hediye olarak yollar:''Hayatta kim daha çok düşünüyor,kim daha iyi biliyor,kim daha ileriyi görebiliyor ise o kazanır.İşte hayat budur.''
İlginç hediye karşısında Pers şahı vezirine benzer bir oyun icat etmesini emreder.Uzun uğraşlar sonrası vezir tavlayı icat eder.Hint şahına şu notla hediye edilir:''Evet hayatta kimi daha çok düşünüyor,kimi daha iyi biliyor,kimi daha ileriyi görüyor ise o kazanır.Ama hayat biraz da şanstır.İşte hayat budur.''
Arap dünyasında hızla yayılan bu oyun vakit geçirmek için en çok oynanan oyunlar arasında yerini alıyor.
İSKAMBİL
İlk olarak Çin'de ortaya çıktığı düşünülen kağıtların Hindistan Pers ve Mısır üzerinden Müslümanlar aracılığı ile Avrupa'ya taşındığı bilinmektedir.İlk olarak zenginler arasında oynanmaya başlanan oyunda işaretlerin çeşitli sosyal sınıfları temsil ettikleri düşünülmektedir.Kupanın kalkanı,maçanın askeri ve orduyu,karonun orta sınıfı sineğin ise yonca şeklinden dolayı köylü sınıfı temsil ettiği söylenir.
Avrupa'ya geldikten sonra boyutlarının küçük olması sebebiyle Fransız askerlerinin sürekli ceplerinde taşıyıp oynadığı kağıtlar diğer Avrupa ülkelerine hızla yayılmıştır.
OKEY
Çinliler'in domino taşları ile buldukları tahmin edilen okey, İran'lılar tarafından öğrenilmiş ve o zamanlar Arapça'da sıralı taşlar anlamına gelen 'El Turaft' adını kullanmışlardır.
Oyunun ilk bulunduğu zamanlar taşlar ellerde saklanıyormuş, İranlılar bundan sıkılmış olsa gerek taşları üzerlerine koyacakları ıstakalar kullanmayı akıl etmişler.İlk rakam yerine noktalama işaretlerini kullanmışlardır.15. ve 16. Yüzyıllarda Türkiye’ye gelen oyun sarayda çok popüler bir hale gelmiştir.Enderun hocaları tarafından ders olarak verilen okeye taşları anlamlandırmak anlamında kullanılan “Ol Kırat-ı” denilmiş ve bazı yeni kurallar eklenmiştir. Günümüzdeki kuralların çoğu bu dönemde konulan kurallardır.
SATRANÇ
Rivayete göre kralın biri emri altındakilerden bir oyun yapmalarını ister ancak bu oyunun sıradan olmamasını ve bir ders verir nitelikte olmasını istediğini de ekler. Bunun üzerine vezirlerinden biri satrancı icat ederek kralın huzuruna çıkar.
Niyeti bu oyunla krala adamları olmadan tek başına bir hiç olduğu ve onlarsız hiçbir iş yapamayacağını anlatmaktır.Kendisini ödüllendirmek isteyen kralın hala gereken dersi almadığını düşünen vezir her kareye bir önceki karenin iki katı kadar buğday konularak kendisine verilmesini istemiştir.Zengin kral böyle ucuz bir isteğe sinirlenir ve bir tane bile fazla buğday verilmemesini ister.İik karelerde sorun yoktur 1,2,4,8,16,256… derken son kareye ulaştıklarında ülkerinin binlerce yıllık buğday üretimine denk geldiğini anlarlar ve kral gereken dersi alır.
DAMA
Çok eski bir oyun olan damanın ortaya çıkışı hakkında pek çok rivayet vardır.
Bir rivayete göre yunanlı savaşçı Palamed tarafından icat edilmiştir.Bu oyunu icat etmesinin altında yatan neden ise Truva kuşatmasının on yıl sürmesi ve askerlerin can sıkıntısını gidermek istemesiydi.
Başka rivayete göre ise Mısırlı Firavunların en büyük tutkularından birinin dama oynamak olduğu söylenir. Tutankamun'un kabrinden otuz karelik bir dama tahtasının çıktığı söylenir.
Yorum Yazın