Farklı Kültürlerin Hikayelerine Şahit Olmak İsteyenler İçin Birbirinden Etkileyici 23 İran Yapımı Film
Alışılmışın dışına çıkmak isteyenler buraya!
Açıklamalar Sinemalar.com'dan alınmıştır.
23. Boutique - 2004:
Bir giyim mağazasında çalışan Jahan, Eti adında fakir bir kızla tanışır. Jahan kıza yardım etmeye ve problemlerini çözmeye çalışır. Ancak bir süre sonra planlarının gerçekleşmesinin kolay olmadığını anlar.
22. Zendan-e Zanan (Kadınlar Hapishanesi) - 2002:
İran’da Fecr Film Festivali’nde gösterimi yasaklanan ve konusunu mahkûmların gerçek hikâyelerinden alan bu tutkulu dram, çağdaş İran sinemasında giderek güçlenen toplumsal eleştiri eğilimini sürdürmekte. Tahran’da bir kadınlar hapishanesinde şiddetli bir isyan çıkınca, yetkililer ayaklanmayı bastırsın diye yeni bir kadın hapishane müdürünü, Tanereh’i gönderirler. Tanereh, sert yöntemler kullanarak düzeni sağlamayı başarır; bu arada annesini korumak uğruna üvey babasını öldürdüğü için müebbet hapse mahkûm olmuş eğitimli, başına buyruk bir genç kız olan Mitra’yla aralarında kişisel bir sürtüşme yaşanır. Yirmi yıla yayılan öykü boyunca bu iki kadın çatışıp birbirini etkilerken, yan öyküler de hem kanuna aykırı düşmüş kadınları bekleyen zulmü – tecavüz, fuhuş ve ölüm – hem de onları parmaklıklar arkasına sürükleyen nedenleri – siyasi militanlık, uyuşturucu bağımlılığı ve yoksulluk sergiler.
21. Otobuse Shab (Gece Otobüsü) - 2007:
İran sinema ve televizyon dünyasının tanınmış yüzlerinden Pourahmad’ın son uzun metrajlı filmi, 1980’ler ortasındaki İran-Irak savaşına geri dönen minimalist bir savaş dramı. Bir otobüs dolusu gözleri bağlı Iraklı savaş esirine mayınlı bir çöl yolunda refakat eden üç İran askeriyle huysuz bir şoförün hikâyesini anlatan film, savaş kahramanlarıyla değil, milliyeti ne olursa olsun savaşın anlamsızlığı ve ölümün yakınlığıyla ilgili.
20. Marmoulak (Kertenkele) - 2004:
İşlemediği bir suç yüzünden hapishaneye düşen hırsız Rıza (Kertenkele Rıza), onu ve diğer mahkumları “adam” etmeye kararlı hapishane müdüründen molla kılığında hapisten kaçarak kurtulur. Yıllardır imamı olmayan bir sınır kasabasına varır ve sahte pasaportunu beklerken molla rolüne iyiden iyiye bürünür.
Bir komedi filmi olmasına rağmen sizi bir çok yerde kritik sorularla baş başa bırakıyor: bir hırsızla bir mollayı ayıran çizgi iyi ve kötüyü, dönemin İran’ını, değişen yargıları size sorgulatıyor. Tanrı’nın iyi insanların tekelinde olmadığını gözümüze sokarken, mollaların İran toplumunda değişen yerinin de altını çiziyor. Vaazinde Pulp Fiction’dan bahseden mollaların karşısında “Uzayda namaz nasıl olur?” diye soran bir cemaat var.
19. Hiss Dokhtarha Faryad Nemizanand (Kızlar Bağırmaz) - 2013:
Şirin birkaç saat sonra evlenecektir ancak umulmadık bir şey olur ve bir adamı öldürür. Bu suçun sebebi, Şirin'in kâbus dolu çocukluğunda gizlidir. Sır düğümleri bir bir çözülür ve asıl soru ortaya çıkar: 'Gerçek Suçlu Kimdir?'
18. Tala Va Mes (Altın ve Bakır) - 2010:
Seyyid Rıza, çok sevdiği eşi Zehra Sadat hastalanınca, Medresede ders verme işine ek olarak ev işlerini ve çocuk bakımını da üstlenir. Gecesini gündüzüne katıp halı da dokuyunca gözleri artık iyi görmemeye başlar. Artık Kur'an okuyamaz ders veremez hale gelir. Onları üzmemek için eşine ve diğer akrabalarına bu konuyu açmaz...
17. Zir-e Poost-e Shahr - 2001:
Tuba, bir tekstil fabrikasında ağır koşullarda çalışmaktadır. Her akşam eve döndüğünde sorunlu ailesi ile de uğraşmak zorundadır: kocasından sürekli dayak yiyen hamile kızı, radikal siyasi hareketlere karışan ve başını derde sokan küçük oğlu ve İran’dan gitmek için Japonya’da mühendislik işi bulmaya çalışan, önemli işler başarma uğraşındaki büyük oğlu…
16. Café Transit - 2005:
Cesur ve kararlı bir kadın, yalnızca etrafında dolanan erkeklerden bağımsız olmak isteyen bir kadın. Çocuk filmlerinin emektar yönetmeni ve Jafar Panahi'nin Daire'sinin senaryo yazarı Kambozia Partovi'nin son filmi Café Transit, İranlı ve Batılı toplumları pek alışılmadık bir biçimde bir araya getirirken dul bir kadının, Reyhan'ın öyküsünü anlatıyor. Reyhan, ölen kocasının ona bıraktığı, kamyoncuların uğrak yeri olan kafeyi dar kafalı ve muhafazakâr çevresinin baskısına rağmen işletmekte kararlıdır. Yine geleneklere karşı gelerek, merhum kocasının erkek kardeşi Nasır ile evlenmeyi de reddetmiştir. Küçük kafe kısa bir süre içinde Reyhan'ın güzel yemekleriyle popüler oluverince, erkek egemen toplumun bütün şimşeklerini üzerinde toplar.
15. Mim mesle madar - 2006:
İran-Irak savaşında kullanılan kimyasal silahlara maruz kalan binlerce insandan biri olan hamile bir kadın, sakat bir çocuk dünyaya getireceği için kocası tarafından terk edilir. Halepçe katliamının kararttığı yaşamlara rağmen çocuğunu en iyi şekilde yetiştirmeye çalışan genç keman virtüözü kadının dramı...
14. Chaharshanbe-soori (Çarşamba Çatapatları) - 2006:
Oscar ödüllü yönetmen Farhadi, bu üçüncü filminde genç, gündelikçi bir kızın üst-orta sınıf bir karı kocanın evinde geçirdiği bir iş gününü anlatıyor. Çatışmasını günümüz İran'a ait sınıfsal-toplumsal gerilimlerin üzerine kuran film, İran'da kadın olma durumuyla Yeni Yıl gecesinde patlatılan çatapatları, patlamayı, ateşlerin tedirginliğini ortak bir dramda sunar. Her Farhadi filmi gibi yoğunlaştığı temsiliyetler üzerinden İran toplumunu mikro düzeyde incelese de, sonunda insan durumuna dair en genel çıkarımlara varmayı başarır.
13. Sarhoş Atlar Zamanı - 2000:
İranlı bir Kürt ailesinin fertleri, babalarının ölümünden sonra zor şartlar altında hayatlarını sürdürmektedir ki, kardeşlerden birinin acilen ameliyat olması gerektiği öğrenilir. Henüz 12 yaşındaki Eyüp, ailenin yeni lideri olarak güç bir durumda kalmıştır. Film, adını söz konusu coğrafyanın zor şartlarına has ilginç bir yöntemden; ayakta kalmaları için alkol verilen atlardan alıyor. Farsça, Persçe ve Kürtçe olarak çekilen yapımın yönetmeni Ghobadi ise, ünlü Abbas Kiarostami'nin eski asistanı...
12. Forushande (Satıcı) - 2016:
Yaşadıkları evin ciddi bir yıkılma tehlikesi arz etmesinin ardından tiyatrocu Emad (Şahab Hüseyni) ve Rana (Terane Alidosti), yeni bir ev aramaya başlar. O sıralarda Arthur Miller'ın Satıcının Ölümü oyununda başrol oynayan çift, sonunda tiyatrodaki bir başka oyuncunun önerdiği eve kiracı olarak yerleşmeyi kabul eder. Ev son derece güzeldir, ancak evin bir önceki kiracısının özel hayatıyla ilgili birçok dedikodu bulunmaktadır. Yerleşmelerinden kısa bir sonra, bir gece Rana yalnızken kimliği belirsiz bir kişi tarafından saldırıya uğrar. Rana olayı polise götürmek istemez, bunun üzerine Emad suçluyu kendi yöntemleriyle bulmaya karar verir. Bütün bu olaylar, aralarındaki ilişkiyi kötüleştirecektir. Oscar ödüllü Asghar Farhadi'nin 2016 yapımı Satıcı filmi, Cannes Film Festivali'nde En İyi Senaryo ve En İyi Erkek Oyuncu ödülünü kazanmasının yanında, İran'ın Oscar için adayı olarak seçildi.
11. Le Passé (Geçmiş) - 2014:
Marie ile İranlı Ahmed, resmen boşanmamalarına rağmen 4 yıldır ayrı yaşamaktadır, Ahmed ülkesi İran'a dönmüştür. Uzun bir aranın ardından Marie'nin çağırması üzerine Ahmed Tahran'dan Paris'e geri döner. Marie boşanmalarını resmileştirmek istemektedir, çünkü evlenmeyi düşündüğü Samir adlı yeni bir erkek arkadaşı vardır. Kısa süreliğine yaptığı bu ziyaret esnasında eski eşi Marie'nin ergen kızı Lucie'yle son derece sancılı ilişkisini öğrenir. Annesinin ricasıyla Lucie'nin sorunlarını öğrenmeye karar veren Ahmed'in uğraşları, eski ve kuytuda kalmış bir sırrın ortaya çıkmasıyla ve kendisinin de olayların ortasında kalmasıyla sonuçlanacaktır. Farhadi’nin ülkesi dışında çektiği ilk film olan “Le Passé – Geçmiş” 2013 yılının en çok konuşulan yapımlarından biri olmuştu. Asgar Farhadi ve başrol oyuncusu Ali Mosaffa, Altın Portakal’da gerçekleştirilen gösteriminin ardından düzenlenen söyleşide festival izleyicisiyle buluşmuştu.
10. Avaze Gonjeshk-ha (Serçelerin Şarkısı) - 2008
2008 yılında Berlin Film Festivalinde en iyi erkek oyuncu kategorisinde Gümüş Ayı ödülüne layık görülmüş olan film , Tahran dışında bir devekuşu çiftliğinde çalışan Amir ve ailesinin etrafında dönüyor. Amir, sorumlusu olduğu çiftlikten kaçan bir kuş sebebiyle işsiz kalır ve işitme engelli kızının işitme cihazını tamir için Tahran'a gider. Hiç beklemediği bir iş kapısı açan şehir , karmaşası ve çeşit çeşit insanlarıyla dürüst, cömert ve yumuşak başlı dünyasını ne kadar etkileyecektir.
9. Hamoun - 1990:
Önde gelen bir ithalat-ihracat firmasında yönetici olan Hamid Hamoun yetişmekte olan soyut resim sanatçısı Manshid ile evlidir. Mahshid zengin bir aileden gelmektedir ama entelektüel zevkine ve ileri görüşlü fikirlerine aşık olduğu orta sınıftan gelen Hamoun ile evlenmiştir. Evlendikten 7 yıl sonra, bir zamanlar Hamoun’a deliler gibi aşık olan Mahshid kısa bir süre sonra kocasını kendi hayatını anlamlı kılma çabasına bir engel gibi görmeye başlar. Bir yandan doktora tezini hazırlarken diğer taraftan yazar olmak isteyen Hamoun da zaman zaman öfkesini karısından çıkarmaktadır. Bir süre sonra, Mahshid boşanmak ister. Hamoun karısının artık kendisini sevmediğini öğrenince şoke olur.
8. Darbareye Elly (Elly Hakkında) - 2009:
Ahmed, Almanya'da yıllar boyu yaşadıktan sonra, İran'ı ziyaret etmeye karar verir. Üniversiteden eski arkadaşları, Ahmed'in gelişi onuruna Hazar Gölü kıyısında hep birlikte üç gün geçirecekleri bir tatil planlarlar. Bu tatili düzenlemek, gruptaki kadınlardan birinin, neşeli Sepideh'in sorumluluğundadır. Sepideh, gruptaki arkadaşlarının haberi olmaksızın, kızının anaokulu öğretmeni Elly'yi de davet eder. Almanya'da yaptığı mutsuz evlilikten henüz kurtulmuş olan Ahmed, İranlı bir kadınla bir yuva kurmak istemektedir. Bunu bilen arkadaş grubu, Sepideh'in Elly'yi niçin davet ettiğini yavaş yavaş anlarlar. Tatilin ikinci gününde, her şey iyi gidiyor gibi gözükürken bir olay neticesinde Elly ortadan kaybolur.
7. İnek - 1969:
Hassan ücra bir köydeki tek ineğin sahibidir. İneğine kendi çocuğuymuş gibi bakar. Bir gün Hassan köy dışındayken, inek ölür. Hassan'ın ineğe olan bağlılığını bilen köylüler aceleyle ineğin ölüsünü saklar ve Hassan geri döndüğünde ineğinin kaçtığını ama Esmayil'in peşinde olduğunu söylerler. Bunun üzerine Hassan harap olur. Bütün gününü ahırda geçirmeye başlar. Bir süre sonra ise kendisinin Hassan değil, Hassan'ın ineği olduğuna inanmaya başlayacaktır.
6. Bashu, Gharibeye Koochak - 1989:
Irak-İran savaşı sırasında, Güney İran'da yaşayan Arap azınlıkların köyleri bombalanır ve Bashu adındaki bir çocuğun bütün ailesi bombalama sırasında ya hayatını kaybeder ya da kaybolur. Bashu ise bir kamyonete atlayıp köyden kaçar. Ancak ertesi sabah, içinde uyuyakaldığı kamyonetten çıkar ve kendi kurak topraklarda kurulu köyüne hiç benzemeyen, yemyeşil bir yerde olduğunu fark eder. 'Burası İran değil mi? Neredeyim ben?' diye feryat eder ve Naii isimli İranlı bir köylü kadın tarafından himaye altına alınır. Ancak aralarındaki dil farkından dolayı anlaşmakta çok büyük güçlük çekerler. Deri renginin koyu olması sebebiyle diğer köylüler tarafından dışlanır, aşağılanır. Kimseyse koca İran'daki yerel kültür farklarından haberdar değildir; çocuğu kömür madeninden kaçtı sanırlar. Hatta Farsça konuşamadığı için aptal damgası bile vururlar.
5. Kaplumbağalar da Uçar - 2004:
Saddam döneminden sonra Irak -Türkiye sınırındaki Kürt Mülteci kampında mayın toplayarak hayatlarını sürdürmeye çalışan çocukları anlatan film.
4. Khane-ye Doust Kodjast? (Arkadaşımın Evi Nerede?) - 1987:
Ahmed, arkadaşının yaptığı ödevi yanlışlıkla eve götürür. Eğer geri getirmezse öğretmeni ona sıfır verecektir. Tam olarak nereye gittiğini bilmeden, başka bir köyde oturan arkadaşına ödevini geri götürmek için maceralı bir yola koyulur. Yolda köylülerle karşılaşan Ahmed'e, bazı köylüler caydırıcı davranırken bazıları ise yardımcı olmaya çalışır. Bu sahnelerde yönetmen İran köylülerinin yaşamlarını ve hayata bakışlarını yansıtır.
3. Rang-e Khoda (Cennetin Rengi) - 1999:
Küçük Muhammed (Mohsen Ramezani),Tahran'daki bir körler okulunda yatılı olarak eğitim görmektedir. Kör olarak doğmuştur ve çevresindeki dünyayı dokunarak ve işiterek anlamaya çalışmaktadır. Okulu yazın tatile girdiğinde babası onu almak ve köyüne götürmek üzere okula gelir. Muhammed'in annesi ölmüştür ve babası yeni bir evlilik planlamaktadır. Özürlü bir çocuğun evlilik planlarını bozacağından endişelenen baba sürekli olarak ondan kurtulmak için çareler arar. Köyde ise Muhammed'i yazı birlikte geçirecekleri sevecen iki kız kardeş ve yaşlı ninesi beklemektedir.
2. Bacheha-ye Aseman (Cennetin Çocukları) - 1997:
Onlar karşılaştıkları ve yaşadıkları sorunları aileleriyle paylaşmıyorlar, kendileri çözmeye çalışıyorlar. Aslında sorunları Zahra'nın kaybolan ayakkabılarıyla ilgili. Abisi Zahra'nın ayakkabılarını kaybettiği için kendi ayakkabılarını kardeşiyle paylaşmak zorunda kalıyor. Çünkü yeni bir çift ayakkabı alamayacak kadar yoksullar. İki kardeş günlerini tek bir çift ayakkabıyı paylaşarak geçirmeye çalışıyorlar.
1. Jodaeiye Nader az Simin (Bir Ayrılık) - 2011:
Geleneksel ve modern yaşama ve düşünme biçimleri arasındaki çatışmanın yanı sıra, sınıf farklılıklarını da ele alan film, bir kadının eşinden boşanmak için dilekçe vermesinin ardından yaşanan olayları anlatıyor. Film, boşanmak üzere olan ama çocuklarının velayeti konusunda ikileme düşen bir çiftin öyküsünü anlatıyor. Simin, kocası Nader ve kızı Termeh ile birlikte İran'ı terk etmek istemektedir. Nader’in Alzheimer hastası babasını bırakmayı reddetmesi üzerine boşanma davası açan Simin, dava talebi reddedilince anne babasının evine gider. Termeh ise babasıyla kalmaya karar vermiştir. Nader kızına ve babasına bakması için hamile bir genç kadını tutar; ama bu durum daha fazla soruna yol açacaktır. İranlı yönetmen Asghar Farhadi’nin biten bir evliliği konu alan Bir Ayrılık filmi, Berlin Film Festivali'nde Altın Ayı Ödülü'yle onurlandırıldı. Filmin başrol oyuncuları Leila Hatami ve Peyman Moadi'nin yanı sıra, diğer ekip oyuncuları da En İyi Erkek ve Kadın Oyuncu ödüllerini paylaştı.
Yorum Yazın
sam ve nergiz diye iran filmi izlemisdim cok guzeldi iran filmleri asiri gercekci masalsiligi sevenlere pek gitmez bi ara sehrizad dizisi baya oneriliyordu
Maalesef hepsi eski ödüllü filmler. Sanki İran'da son 15 yılda hiç film çekilmemiş gibi kötü bir liste yapılmış. Halbuki ödül almayan ama nice güzel filmler ... Devamını Gör