Ercan Altuğ Yılmaz Yazio: Oynayaa Oynayaa Geziin Çocuklaa..
Size çocuğunuzla birlikte hiç sıkılmadan eğlenerek gezebileceğinizi ve hatta çocuğunuza kalıcı şekilde öğrenme deneyimleri yaşatabileceğinizi söylesem!
Oyunun gücünün farkına varmaya hazır mısınız?
Oyun çocuğun dilidir. Kendisini en iyi ifade edebildiği, etrafında olan olayları anlamlandırabildiği, keyif aldığı, keşfettiği yer oyunun içidir. Çocukları bir süre gözlemlesek maksimum 10. dakikadan itibaren bir oyun kurduğunu ve hayal dünyasında birçok şey yarattığını ve bundan inanılmaz bir keyif aldığını fark edebiliriz. Peki biz yetişkinler? En keyif aldığımız şeyler nelerdir? Neleri keşfetmekten hoşlanıyoruz? Ya da en çok neyin hayalini kuruyoruz? Eminim ki birçok yetişkinin bu soruya verdiği tartışmasız cevaplar “Tatil, gezmek ve dünyayı keşfetmektir.” Peki bizi mutlu edecek bu deneyimleri neden erteliyoruz? Cevabınız “Şu an çocukluyum ben çocukla zor biraz büyüsün de o zaman bakarız…” ise bu yazım tam size göre.
Bu yazıyı okuduktan sonra bir an önce çocuğunuzu alıp geziye çıkmak isteyeceksiniz.
Kendinizi 6 yaşında hayal edin. Ailenizle birlikte Efes Harabeleri’nde geziye çıkmışsınız. Anne ve babanız sürekli etrafta yazılan tabelaları okuyor ve şaşırarak mekanı geziyor. Her şey onlar için oldukça ilginç görünüyor. Aralarında geçmişte olan şeyler hakkında hararetle sohbet ediyorlar. Siz de onlarla aynı yeri geziyorsunuz. Ancak gördüğünüz tek şey size göre yıkılmış taşlar! Hiç de ilginç değil. Haliyle sıkılıyorsunuz. Ne yaparsınız? Muhtemelen ailenizi Efes Harabelerinden çıkartmanın yollarını ararsınız. Aileniz de çocukla geziye çıkmakla ilgi olumsuz deneyimlerine bir yenisini ekler.
Çocuğunuzla birlikte geziye çıkmadan önce birkaç küçük hazırlıkla nasıl mükemmel bir gezi deneyimi yaşayabileceğinizi öğrenmek ister misiniz? Çocuğunuzun dilini kullanarak! Yani gezinizi oyunlaştırarak…
Yukarıdaki örneği bir de şu şekilde hayal edin. Anneniz geziye başlamadan önce size bir resim defteri, boyalar ve 5 tane üzerinde bazı fotoğrafların olduğu kartlar veriyor. Size de diyor ki “Bir ressam olduğunu hayal et. Yeni resim sergin için çizebileceğin değişik şeyler arıyorsun. Sana bu 5 kartı verdim çünkü bu kartların üzerinde birazdan gezeceğimiz yerlerdeki en önemli şeylerin fotoğrafı var. Senin görevin gezimiz sırasında bu fotoğrafların aynısını bulmak. Bulduğun yerleri de incelemek ve onu resmetmek. Ancak bu yerler yıllar öncesinde yaşayan insanlardan kalma eserler olduğu için çoğu yıkılmış ve yıpranmış. Ancak sen çok başarılı ve hayal gücü zengin bir ressamsın. Şu an yıkılmış olan bu yerlere bakarak acaba yıllar önce nasıl bir yerdi hayal edebilirsin. Bu hayalini de resim defterine çizebilirsin.” Hadi bakalım gezimiz başlasın...
Sizce çocuğunuz ikinci örnekteki gibi geziye başlasa nasıl olur?
Etrafındaki taşları incelerken sıkılır mı? Yoksa elindeki fotoğraflardakinin aynısını bulmak için merakla mı gezer? İlk örnekteki gibi hiçbir ilgisi olmadan etraftakileri sadece yıkık taş gibi mi görür? Yoksa o yıkılmış yapıtlara acaba eskiden nasıl görünüyordu diye farklı bir gözle mi bakar? Siz amfi tiyatroda en güzel pozu bulup fotoğrafınızı çekilmeye çalışırken o hadi eve gidelim diye kolunuzdan mı çekiştirir yoksa resim defterine oranın resmini çizerken acaba basamakları ne renk yapsam diye mi düşünür? Peki bir sonraki sefer önce siz mi yoksa çocuğunuz mu “ Ne zaman bir daha geziye çıkacağız” diye sorar?
Bu iki örnek dışında mesela amfi tiyatrodayken çocuğunuzun tüm algılarını açmış, ilgisini gezi yaptığınız mekana çekebilmişken hayal gücünüzün sınırlarını zorlamak ister misiniz? Cevabınız evetse amfi tiyatroların kısaca ne işe yaradığı ile ilgili bilgi verdikten sonra ondan en iyi bildiği şarkıyı (süreçten keyif alırsa o an kendi uydurduğu bir şarkıyı yada yıllar önce yaşayan bir insan olsaydı o çok bildiği şarkıyı nasıl bir üslupla okurdu gibi yönergelerle) sahnede okumasını istemeyi unutmayın…
Çocuklarla birlikte gezerken süreçten keyif alınması için çocukları işin içine katmak ve merak duygularını uyandırmak gerekir. Bunu da yapabileceğiniz en kolay ve en keyifli yol oyundur. Bu ilk duyduğunuzda uygulaması zor gibi gelse de kendi çocukluğunuzu hayal ettiğinizde aslında çok kolay bir şey olduğunu fark edebilirsiniz. Kimi zaman yanınızda bir oyun hamuru götürüp çocuğunuzdan gördüğünüz heykelleri yapmasını isteyerek çocuğunuza o heykelin ayrıntılarını fark ettirebilirsiniz, kimi zaman çocuğunuza o heykeli taklit ettirip birkaç saniye onunla aynı şekilde durarak o an ne hissettiği hakkında sohbet edebilirsiniz. İsterseniz basamaklı bir yerlerde o basamakları 2 şer çıkartıp saydırarak matematiğini geliştirme oyunu oynarsınız. İsterseniz de yanınızda birkaç hayvan figürü alarak gezdiğiniz doğal güzelliklerde nerelerde hangi hayvan daha rahat yaşayabilir onu tartışıp fen bilgisini geliştirme oyunu kurgularsınız. Hatta yanınıza havlunuzdan başka bir şey almadıysanız şezlongunuzda oturtup kırmızı mayo giyen insanları sayma oyunu oynayarak yarış bile yapabilirsiniz.
Oyunları bir ileri seviyeye taşıyıp oyunlaştırmaya giriş yapmayı planlıyorsanız puan, rozet, ödül ve seviye kavramlarını işin içine katarak başlayabilirsiniz. Hazırladığınız oyunlara zorluk derecesine göre puanlar verin. Her başardığı oyunun ardından kazandığı puanlara göre seviyeleri geçmesini sağlayın. Her seviyede “En meraklı kaşif”, “Uzman Dedektif” gibi yaratıcılığınıza uygun rozetler vererek oyunda kalmasını güdülemeyi ve sürpriz ödüller vermeyi ihmal etmeyin. Kısaca çocuklu bir tatil/gezi planlıyorsanız bavulunuza oyun planlarınızı eklemeyi unutmayın. Anlarınızı tüm aile için keyifli yapmanızı sağlayacak biraz hayal gücü, bolca keşfetme arzusu ve sınırsız kahkaha için: Oynaya oynaya gezin çocukla, el ele el ele verin çocukla…
Bu yazı Gamfed Türkiye Gönüllülerinden Esra Tunç Sabahi’nin katkılarıyla yazılmıştır.
Yorum Yazın