Ekonomi 101: En Basit Tabiriyle Makroekonomi Nedir?
Ufkum açıldı!
İlk önce mikroekonomiye göz atmak isteyenleri şöyle alalım. 👇
Ekonomi 101: En Basit Tabiriyle Mikroekonomi Nedir?
Makroekonomi nedir?
Makroekonomi, piyasa veya büyük ölçekte işleyen diğer sistemler gibi genel ekonomilerin işleyişlerini inceleyen bir ekonomi dalıdır. Makroekonomi, enflasyon, fiyat seviyeleri, ekonomik büyüme oranı, milli gelir, gayri safi yurtiçi hasıla ve işsizlikteki değişiklikler gibi ekonomi genelindeki olayları inceler.
Makroekonomi, bir ekonominin ne kadar iyi performans gösterdiğini ölçmeye çalışır.
Ayrıca, ekonomiyi yönlendiren etkenleri anlamaya çalışır ve performansın nasıl gelişebileceğini inceler. Makroekonomi, ekonomideki insanlar, haneler, endüstriler gibi bireysel aktörlerin yaptığı seçimlere daha çok odaklanan mikroekonominin aksine, ekonominin genel performansı, yapısı ve davranışıyla ilgilenir.
Makroekonomiyi tam anlamıyla nasıl anlarız?
Ekonomi çalışmaları makroekonomi ve mikroekonomi olarak ayrılır. Makroekonomi, ekonomiyi genel olarak inceler. Basitçe ifade etmek gerekirse, ekonominin bir bütün olarak çalışma şekline odaklanır. Daha sonra, genel işleyişi anlamak için ekonominin farklı sektörlerinin birbiriyle olan ilişkilerini analiz eder. Bu analizde, işsizlik, GSYİH ve enflasyon gibi değişkenlere bakılır. Makro iktisatçılar, bu faktörler arasındaki ilişkileri açıklayan modeller geliştirirler.
Bu tür makroekonomik modeller ve ürettikleri tahminler, işletmeler tarafından yerel ve küresel pazarlarda uygulayacakları strateji belirlemek için kullanılır.
Ayrıca, yatırımcılar bu analizleri yatırım yaparken tahmin yapmak için kullanırlar. Ekonomi teorileri doğru uygulandığında ekonomilerin işleme şekillerini ve yatırım yapılacak alanlardaki uzun vadeli değişimleri anlamaya yardımcı olur. Makroekonomik teori, bireysel işletmelerin ve yatırımcıların geniş ekonomik eğilimlerin kendi endüstrileri üzerindeki etkilerini daha kapsamlı bir şekilde anlamasına ve daha iyi kararlar almasına da yardımcı olabilir.
Makroekonomini teorilerini uygularken nelere dikkat edilmeli?
Bir ekonomik teorinin sınırlarını bilmek o teoriyi anlamak için önemlidir. Pratikte uygulanan detayları genel olarak teorilerde bulunmaz. Bu yüzden makroekonomi teorilerini uygularken bu detaylar da dikkate alınmalıdır.
Şirketlerin hisse senedi değerleri içinde bulundukları ekonomilerden etkilenir.
Bu yüzden yatırımcıların makroekonomik teorileri uygulamadaki detayları da göz önünde bulundurarak incelemeleri daha iyi karar almalarını sağlayacaktır. Yatırımcılar, bu teoriler sayesinde ekonomiyi daha iyi anlayarak yakın gelecekti olası olasılıkları daha rahat görüp bu sayede daha güvenli adımlar atabilir.
Makroekonomik araştırma alanları nelerdir?
Makroekonomi oldukça geniş bir alandır, ancak iki özel araştırma alanı en bilinen alanlarıdır. İlk alan, uzun vadeli ekonomik büyümeyi veya milli gelirdeki artışları belirleyen faktörlerdir. Diğeri, iş döngüsü olarak da bilinen milli gelir ve istihdamdaki kısa vadeli dalgalanmaların nedenlerini ve sonuçlarını inceler.
Ekonomik büyüme:
Ekonomik büyüme, bir ekonomide toplam üretimdeki artışı ifade eder. Makro iktisatçılar, ekonomik büyümeyi teşvik eden veya geciktiren faktörleri anlamaya çalışırlar ve incelerler. İncelemeyi kalkınmayı, ilerlemeyi ve yükselen yaşam standartlarını destekleyecek ekonomik politikaları desteklemek için yaparlar. Adam Smith'in serbest ekonomiyi ve iş bölümünü artırmayı destekleyen 'An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations' isimli 18. yüzyıl çalışması, bu incelemelerin ilk örneklerinden biridir. 20. yüzyılda ise makro iktisatçılar, ekonomik büyümeyi matematiksel modellerle incelemeye başlamışlardır. Büyüme genellikle fiziksel sermaye, beşeri sermaye, işgücü ve teknolojinin bir işlevi olarak modellenir.
İş döngüleri
Uzun vadeli makroekonomik büyüme eğilimleri, makroekonomik değişkenlerin seviyeleri ve değişim oranları, iş döngüsü olarak bilinen fenomen içerisinde dalgalanmalar, genişlemeler ve durgunluklar yaşar.
Makroekonominin tarihi
Makroekonomi 1940'lı yıllarda ortaya çıkmış olsa da makroekonomideki temel kavramların çoğu çok daha uzun süredir çalışma konusu olmuştur. Ticaret, fiyatlar ve ekonomik büyüme gibi konular, çok daha uzun süredir çalışılsa da 20. ve 21. yüzyıllarda bu konulara daha çok odaklanılmış ve üzerine uzmanlaşılmıştır. Adam Smith ve John Stuart Mill'in çalışmaları, şimdi makroekonominin alanı olarak kabul edilecek konuları ele almıştır.
Makroekonomi, modern haliyle John Maynard Keynes ve oun 1936 tarihli "İstihdam, Faiz ve Paranın Genel Teorisi" başlar.
Keynes bu çalışmada, Büyük Buhran'ın sonuçları için bir açıklama yapmıştır. Keynes'in teorisi, piyasaların neden net olmayabileceğini açıklamaya çalışmıştır. Keynes'in teorilerinin popülerleşmesinden önce, iktisatçılar genellikle mikro ve makro iktisat arasında ayrım yapmamıştır.
Makroekonominin tarihine kısaca göz attığımıza göre gelin bir de makroekonomideki farklı düşünce ve anlayışlara bakalım:
Klasik ekonomi:
Klasik iktisatçılar fiyatların, ücretlerin ve oranların esnek olduğunu savunur. Klasik iktisatçılar terimi aslında bir makroekonomik anlayış değildir. Bu terim, önce Karl Marx tarafından ve daha sonra Keynes tarafından aynı fikirde olmadıkları kendilerinden önceki iktisatçıları belirtmek için kullanılmıştır. Fakat bu terim, iktisatçıların makroekonomi veya mikroekonomiyle ilgilenmelerine göre söylenmemiştir.
Keynesyen ekonomi:
Keynesyen ekonomi, büyük ölçüde John Maynard Keynes'in çalışmalarını temel almıştır. Ayrıca, makroekonominin makroekonomiden ayrılmasının başlangıcı olarak görülür. Keynesyen iktisatçılar, işsizlik ve iş döngüsü gibi konularda temel faktör olarak toplam talebe odaklanır.
Parasalcı ekonomi:
Parasalcı ekonomi, büyük ölçüde Milton Friedman'ın çalışmalarına dayanır. Ayrıca, Keynesyen ekonominin bir dalıdır. Parasal ekonomiyle ilgilenen iktisatçılar Keynesyen ekonominin teorilerini daha da genişleterek ve düzenleyerek çalışırlar.
Yeni klasik ekonomi:
Yeni klasik ekonomi ekolü, iki konu arasındaki göze batan teorik çelişkileri çözmek için büyük ölçüde mikroekonomik temelleri makro ekonomiye entegre etme hedefi üzerine inşa edilmiştir. Bu ekol, mikroekonominin ve bu davranışa dayalı modellerin önemini vurgulamaktadır.
Yeni Keynesyen ekonomi:
Yeni Keynesyen ekonomi ekolü, geleneksel Keynesyen ekonomi teorilerine mikroekonomik temeller eklemeye çalışır. Yeni Keynesyen ekonomiyle ilgilenen iktisatçılar bu yönden yeni klasik ekonomi ekolüyle ilgilenen iktisatçılarla benzer konulara bakar fakat buna farklı bir bakış açısı getirirler.
Avusturya ekolü:
Avusturya ekolünün iktisat teorileri, çoğunlukla mikroekonomik fenomenler için geçerlidir. Ancak bu ekolle ilgilenen iktisatçılar, mikro ve makroekonomiyi asla kesin bir şekilde ayırmadıkları için Avusturya teoriler makroekonomik konular için de kullanılabilir.
Makroekonomi ve mikroekonomi arasındaki farklar nelerdir?
Makroekonomi, bireyler ve şirketler tarafından yapılan seçimleri etkileyen daha küçük faktörlere odaklanan mikroekonomiden farklıdır. Hem mikroekonomi hem de makroekonomide incelenen faktörler genel olarak birbirlerini etkiler. Örneğin, bir bütün olarak ekonomideki işsizlik seviyesi, bir şirketin işe alabileceği işçi sayısı üzerinde bir etkiye sahiptir.
Mikro ve makroekonomi arasındaki temel ayrım, makroekonomik kümelerin benzer mikroekonomik kümelerden çok daha farklı hatta bazen tam tersi şekilde ilerleyebilmesidir.
Örneğin, Keynes'in Tasarruf Parodoksu'na göre bir bireyin para biriktirmesinin servetini artırmasını sağlar fakat herkesin aynı anda para biriktirmeye çalışmasının ekonomik büyümeyi yavaşlatabilir. Ayrıca, make-roekonomi, ekonomiye genel olarak bakarken mikroekonomi daha küçük grupların veya bireylerin ekonomik hareketlerine odaklanır.
Bu konuda ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım...
Yorum Yazın
Artık damat bey kadar ekonomi bilgim var hatta bir tık bile daha iyi olabilir