Dosya: Dünya Kupası'nın Brezilya'ya Getirdikleri ve Götürdükleri
12 Haziran ile 13 Temmuz tarihleri arasında Brezilya’da düzenlenen FIFA Futbol Dünya Kupası için bir yandan 9 milyar Avro harcama ve yatırım yapılırken, bir taraftan da organizasyonun ülke genelinde ekonomik ve sosyal anlamda beklenmedik sonuçları oldu.
Brezilya’da düzenlenen ve şimdiye kadarki en pahalı turnuva olarak futbol tarihindeki yerini alacak olan 2014 Dünya Kupası, gerek aleyhine yapılan gösterilerde çıkan olaylar, gerekse de uğruna harcanan yüksek meblağlar nedeniyle, uzun bir süre daha Brezilya gündemini meşgul edecek gibi görünüyor.
1) Bir çok alanda yatırım yapıldı
FIFA, organizatör ülke Brezilya’ya 4,5 milyar dolarlık gelirinin 1 milyar dolarını verdi. Peki Brezilya, gerekli yatırımlar için bu 1 milyar dolarla yetindi mi? Tabii ki hayır. Doğrudan futbol altyapısı ile ilgili yatırımların yanı sıra böyle organizasyonlar, yoldan hava limanına, konaklamadan çeşitli hizmet sektörüne birçok kamu yatırımını da gerekli kılacağı için, 1 milyar doların yeterli olması pek mümkün gözükmüyordu.
2) Dünya Kupası Brezilya ekonomisine 70.1 milyar dolar katkı sağlayacak
Brezilya Spor Bakanlığı’nın yayımladığı çalışmaya göre, 2014 yılında Brezilya’da düzenlenecek Dünya Futbol Kupası’nın tüketim sektöründe yaratacağı büyüme, vergi gelirlerindeki artışla birlikte artacak yatırımlar sayesinde ülke ekonomisine katkısı 70.1 milyar dolara ulaşacak.
3) Dünya Kupası nedeniyle 1 milyon kişiye istihdam yaratıldı
Brezilya Turizm Dairesi Başkanı Vicente Neto’ya göre 2014 Dünya Kupası Brezilya ekonomisine 15 milyar dolar nakit girişi ve yeni istihdam alanları sağladı:“Dünya Kupası nedeniyle 1 milyon kişiye istihdam yaratıldı. Bu, son bir yıl içinde Brezilya’daki yeni iş sahalarının %15’ine eşit.”
4) Ancak bağımsız kaynaklar yetkililerle aynı görüşte değil. Aksine Brezilya ekonomisinin daha da gerilediğini belirtiyorlar
Dışarıdan bakıldığında ‘parti atmosferi’ şeklinde algılanan turnuva, ulaşım korkusu, zorunlu tatiller ve protesto gösterilerinde yaşanan olaylar nedeniyle ülke üretkenliği için kötü sonuçlar doğurmuş gibi görünüyor.
5) Brezilya, "Halksız Kupaya" karşı
Dünya, Brezilya'daki maçların heyecanına kilitlenmişken kupaya ev sahipliği yapan 200 milyonluk ülkenin yatırımların etkisiyle ekonomisinin büyüyeceği düşünülse de aslında ülkenin işsizlik, bütçe açıkları, kamusal hizmetlerin yeterince sunulamaması gibi bir gündemi var.
6) Uçuşlarda günlük %15'lik azalma görüldü
2014 Dünya Kupasının gerçekleştiği ev sahibi ülkenin havaalanlarındaki uçuşlarda günlük %15lik bir azalma görüldü. Azalmanın nedeni Brezilyalıların yaşanabilecek problemlerden korkması. Günlük hayatlarındaki seyahatleri Dünya Kupası süresince minimumda tutuyorlar.
7) Ebeveynler işlerine gidemedi
Dünya Kupası süresince öğrenci ve öğretmenleri evlerinde tutmak adına okullar tatil edildi. Evlerinde olacak çocuklar için birçok ebeveyn ise işlerine gidemedi.
Dünya Kupası için yapılan kentsel dönüşümle birçok insanın tazminat dahi alamadan evinden olduğu kentte stada giden karayolu üzerindeki küçük esnaf da tezgahlarından ve dükkanlarından olmuş durumda.
8) Yerel yönetimlerde bütçe açığı tavan yaptı
Yaşanan bu problemi arttıran en önemli nedense maçlara ev sahipliği yapan şehirlerin bütçe açıkları. Dünya Kupası’na ev sahipliği yapan tüm şehirlere, kentsel yönetimlerin bütçe açıklarını yasaklayan ‘’mali sorumluluk yasası’’ndan muafiyet getirildi. Böylece zaten bütçe açığı bulunan bu şehirler borçlanmaya devam ederek, mevcut açıklarını daha da derinleştirdiler.
9) Stadyum maliyetleri ve çalışma koşulları halkın tepkisinin haklılığını gösterir nitelikte
Ülkedeki stadyumlar FIFA standartlarına yükseltilirken aynı zamanda özelleştirildi. Dünya Kupası için 5 yeni stadyum inşa edildi ve 7 stadyumda düzeltmeler yapıldı. Stadyumlar için 3,9 milyar dolar harcama yapılırken, inşaat işçileri çok ağır koşullarda çalıştığı gibi, bu işçilere çok düşük ücretler ödendi. 17 Ağustos 2011’de Rio kentinde yapılacak stadyumda yaşanan iş kazası üzerine greve giden 1500 inşaat işçisinin “iş güvenliğine ilişkin uygulamalar” kabul edilmişti.
10) FIFA ve çok uluslu şirketlerin yükümlü olduğu vergiler özel düzenlemelerle kaldırıldı
FIFA ve Brezilya devleti arasındaki anlaşmalara göre Dünya Kupası’nın sponsorları olan Coca-Cola, Adidas, Budweiser gibi dev-şirketler milyarca gelirleri ve kârları için Brezilya’da vergi vermeyecek.
11) ‘Dünya Kupası kimin için?’
Dünya Kupası'nı protesto eden binlerce 'Evsiz işçiler Hareketi' üyelerinin düzenlediği yürüyüşte, Dünya Kupası'na yapılan 'ölçüsüz' harcamalar protesto edildi.
‘Dünya Kupası kimin için?’ sloganıyla düzenlenen eyleme polis plastik mermilerle saldırırken müdahaleye süvari polis birlikleri de katıldı. Yüzlerce eylem yaralandı.
Protestocular kamu hizmetlerinin eksikliği karşısında Dünya Kupası’na ayrılan bütçenin büyüklüğüne dikkat çekerken, kamu hizmetlerinin geliştirilmesi talebinde bulunuyorlar.
Brezilya'da protestolar bitmek bilmiyor!
12) Polis şiddeti gençliğin öfkesini tetikledi
Yapılan eylemler nedeniyle bir çok şehir polis şiddetine sahne olurken, polis protestoculara biber gazı ve plastik mermi ile karşılık verdi. Eylemler esnasında birçok kişi yaşamını kaybetti.
13) Eylemlere karşı şiddetin teminatı: Polise yüzde 15,8 zam
Turnuva süresince Brezilya genelinde 170 bin polis, her maç için stadyumlarda 1800 özel güvenlik ve 700 federal ajan görev alacak. Ayrıca Brezilya hükümeti, polislerin olası bir grevini önlemek ve Dünya Kupası boyunca polislerin ‘performansını’ garanti altına almak için emniyet teşkilatına yüzde 15,8’lik maaş zammı yapılacağını açıkladı.
14) Dünya Kupası Brezilya’ya iyi gelmedi
Yarı finalde Almanya karşısında yaşanan tarihi hezimet neticesinde kupadan beklediği başarıyı elde edemeyen Brezilya'yı, bu başarısızlığın ülke üzerinde yarattığı derin üzüntünün yanı sıra, yatırımların ülke ekonomisinde ve sosyo-politik durumda yarattığı sorunlar bekliyor.
Onedio | Özel