Bir Odaya Girdiğimizde Neden Birden Bire Ne Yapacağımızı Unuturuz?
Bir odaya girdikten sonra, bir anda neden orada olduğunuzu unuttuğunuz anlar elbet olmuştur. Kendi kendinize şaşarsınız, çünkü 15 saniye önce yapmaya karar verdiğiniz şey, odaya girdikten sonra aklınızdan silinip gitmiştir.
Ama endişelenmeyin diyor MentalFloss; çünkü yalnız değilsiniz ve aklınızı kaybetmiyorsunuz.
Herkesin başına gelen bu olaya Kapı Eşiği Etkisi deniyor ve beyninizin gayet düzgün çalıştığının bir göstergesi.
Bilim adamları, eskiden hafızamızın bir evrak dolabı gibi olduğuna inanıyorlardı. Bir şey yaşarsın ve o anı beyninde bir dosyaya dönüşür. Sonra geri dönüp o dosyayı açabilir ve o anıya geri dönebilirsin gibi. Bu çok hoş ve derli toplu olurdu; ama ne yazık ki yanlış bir bilgi.
İnsan beyni bundan çok daha karmaşık ve gelişmiş; birçok görevi ve uygulamayı aynı anda çalıştıran yüksek güçlü bir bilgisayar gibi.
2011 yılında yapılan bir araştırmaya göre; Kapı Eşiği Etkisi, beynimizin birçok işi eş zamanlı yürütmesinin sonucunda ortaya çıkıyor.
Bu araştırmaya göre, 55 üniversite öğrencisinden sanal bir binanın içinde dolaşıp birtakım objeleri toplayarak diğer odalara taşıdıkları bir oyun oynamaları istendi. Oyuncular her mekan değiştirdiklerinde ekranda bir obje resmi belirdi. Eğer ekranda beliren obje, katılımcıların ellerinde taşıdıkları ya da aradıkları obje ise; katılımcılar ekrandaki “Evet”i tuşladı. Bu objeler bazen katılımcılar odaya ilk girdiği anda; bazen de daha sonra gösterildi.
Araştırmanın ikinci aşamasında; oyundaki bu ortam gerçek hayata geçirildi ve deney tekrarlandı. Ellerindeki kutularda objelerini taşıyan katılımcılar odalara girince, araştırmacılar objeler gösterip “Bunu mu taşıyorsun?” diye sordular.
İki deneyin sonucu da aynıydı: Katılımcı öğrenciler hem oyun hem de gerçek hayatta odaya girdiklerinde ellerinde taşıdıkları objenin ne olduğunu hatırlamakta zorlandılar.
Araştırma da gösteriyor ki; kapı eşiğinden geçmek, insanlara ne yapacağını unutturuyor. Bunun kat ettiğiniz mesafeyle de alakası yok üstelik. Aynı oda içinde hafızamız hasar almadan dururken, kapı eşiğinden geçip bir diğer odaya geçtiğimizde sanki birisi beynimizi çalkalıyor ve ne yapacağımızı unutuyoruz.
Araştırmacıların iddialarına göre, kapı eşikleri insan beyninde bir nevi bellek bölünmesi etkisi yaratıyor.
Yani insan beyni duvarların ardını yeni bir bağlam olarak görüyor ve birçok şeyi aynı anda yürüten belleğimiz bir süreliğine bu duvarları aşamıyor.
Kapı Eşiği Etkisi’nden kurtulmanın muhtemelen bir yolu vardır ama henüz bilim dünyası bu konuda bir açıklama yapmadı.
En azından beynimizin işleyişiyle alakalı bir sorun olmadığını biliyoruz. Bu da bir şey!
Yorum Yazın
İlginç.Evden çıkarken sonradan hatırladığımız şeyin (anahtarın vb.) kapıdan çıktıktan sonra hatırlayamamızın sebebi bu olmalı.
Geri gelin. Ben öyle yapıyom.
He kafamın güzel olmasının hiç bir etkisi yok yani.