Ay'ın 55 yıldır çözülemeyen gizemi nihayet çözüldü...
Ay'ın 55 yıldır çözülemeyen gizemi nihayet çözüldü...
Çözülemeyen soru şuydu: Ay’ın bize bakan yüzünde ay dedenin kaşı gözü gibi görülen geniş bazalt lav alanları ve onları çevreleyen ve altında bulunan daha yaşlı anortozit bileşimli kabuk varken neden görmediğimiz diğer yüzünde böyle bazalt lavı alanları yok?
Penn State’den astrofizikçi Yüksek lisans öğrencisi Arpita Roy, Prof. Dr. Steinn Sigurdsson ve Yard. Doç. Dr. Jason Wright yayınlarında bunun cevabını şöyle açıklıyor:
Ay’ın oluşumu hakkındaki genel model, yerküremizin oluşumundan hemen sonra daha sıcakken Mars büyüklüğündeki bir gezegenin ona çarpıp büyükçe parça kopardığı ve bunun Ay’ı oluşturduğudur.
Ay oluştuğunda dünyaya bugünkünden 10 kez daha yakındı. Çarpışma sırasında her iki kitle de binlerce derece sıcaktırlar. Parçalar yer çekimi ile toplanıp bir küre oluşturduğunda yakındaki Ay’ın bir yüzü dünyaya dönük kalıp günümüze kadar öylece kitlendi, zira yerçekimi bunu gerektiriyordu.
Dünya’nın çok sıcak olması, Ay’ın bu yüzünün daha yavaş, diğer yüzünün daha hızlı soğumasına neden oldu. Bu nedenle dünyaya bakan yüzdeki Ay taşküresinin altındaki manto daha sıcak kaldı. Bu kesime çarpan meteorlar Ay’ın içindeki sıcak mantoda ergiyik olarak bulunan magmanın yüzeye çıkabilmesini ve ergimenin bazen artmasını sağlarken, diğer yüzdeki daha sıcak ve kalın kabuğa çarpan meteorlar, alttaki mantonun daha soğuk olması nedeniyle böyle bir etki yaratamadılar.
Ay milyarlarca yıl içinde yavaş yavaş uzaklaşarak bugünkü yerini alırken tamamen soğuyup katılaştı. Böylece yeni magma oluşturma yeteneğini ~1.2 Milyar yıl önce kaybetti.
Doç. Dr. Mehmet Keskin
Görüldüğü gibi doğa her zaman en basit yollu izliyor.
Kaynak : http://atmosfer.org/ayin-55-yildir-cozulemeyen-gizemi-nihayet-cozuldu.html
Yorum Yazın