Akademisyenler Elektrik Kesintisi için Ne Dedi?
Gçtiğimiz gün yaşanan elektrik kesintisi nedeniyle tüm Türkiye elektriksiz kaldı Peki akademisyenler ne diyor?
İzmir’de özel bir santralde meydana gelen arıza, enterkonnekte sistemde çökmeye neden oldu. Türkiye genelinde metrolar, konutlar, hastaneler, sanayi tesisleri, trafik lambaları elektriksiz kalınca hayat saatlerce durdu. Jeneratörü olmayan hastanelerde, ameliyatlar ertelendi.
Konu ile ilgili bir açıklama yapan Fırat Üniversitesi’nden Yrd.Doc.Dr. M. Cihat TUNA ”Dün yaşadığımız kesinti hızla gelişip sanayileşen ülkemizde elektrik arz dengesinin önemini bir kez daha ortaya koymuştur. Yaklaşık 1700 MW gücündeki santral devre dışı kalınca sistemde domino etkisi ile diğer termik santraller devre dışı kalmış ve Türkiye saatler boyunca enerjisiz kalmıştır. Pompaj depolamalı HES sistemlerimiz olsaydı böyle bir olay yaşanmayacaktı” dedi.
Pompaj Depolamalı Hidroelektrik Santrallere İhtiyaç Var
Dr. TUNA” Dünya’da ani güç talebini karşılamak için yaygın olarak kullanılan Pompaj HES’lerde amaç; güç talebinin düşük olduğu zamanlarda suyu yüksek bir haznede depolamak ve daha sonra elektrik talebin yüksek olduğu zamanlarda biriktirilen sudan güç talebini karşılamaktır. Ülkemiz gibi kesintili karaktere sahip yenilenebilir enerji kaynakları olan ülkeler bu kaynakları daha verimli bir şekilde kullanmak istiyorlarsa enerji sistemlerinde hızla devreye girip çıkabilme özelliğine sahip santralleri hayata geçirmelidirler. Zira bir doğalgaz santralinin acil bir ihtiyaç durumunda devreye girip sisteme enerji vermesi en erken 4-5 saati bulmakta aynı işlem Nükleer santralde 5 gün sürmektedir. Hidroelektrik santraller ise 3-5 dakikada devreye girebilmekte ve ihtiyaç olan ani yükü karşılayabilme kapasitesine sahiptir. Enerji arz güvenliğinin sağlanmasında bu özellik hidroelektrik santralleri çok önemli kılmaktadır” dedi.
Senaryo Korkutucu!
Hızla gelişip sanayileşen ülkemizde bireyin günlük enerji ihtiyacının artması, sanayi üretimi ve ekonomik büyümenin enerji tüketimini de artırdığına değinen Dr. Tuna, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “TEİAŞ verilerine göre Türkiye elektrik tüketimindeki hızlı artış özellikle 2016 yılından sonra ciddi sıkıntılara yol açabilecek gibi görünüyor. Bu yıl geçen sene aynı döneme göre enerji tüketimi yüzde 10 civarında artış gösterdi. Elektrik tüketimi bu hızla artamaya devam ederken üretimi ve arz güvenliğini artırmaya yönelik yatırımlar zamanında yapılmazsa enerji alanında bir kriz kaçınılmaz olur” dedi.
Ekonomik gelişme ile Enerjideki büyüme ilişkisi sağlıksız
Dr. Tuna “Ülkemizde hızla büyümeye devam eden ekonomi, artan milli gelir ve nüfusa paralel olarak enerji ihtiyacı da her geçen gün artmaktadır. Yani ekonomik büyümeyle enerji tüketimi arasında pozitif yönlü bir ilişki söz konusudur. Buradan hareketle ekonomi-enerji denkleminin iki ayağından biri diğerinden farklı olursa dengesizlik kaçınılmaz olacaktır. Bizde maalesef durum biraz böyle. Enerji alanındaki büyümenin yetersiz kalması hemen her olağanüstü koşulda elektrik kesintilerini zorunlu hale getiriyor. Enerji alanındaki yetersizliğin temel sebebi ise yatırımlar noktasında bürokratik işlemlerin uzunluğu, bağlantı problemleri, ÇED konusundaki belirsizlikler ve planlama noktasında yapılan büyük hatalar olarak sıralanabilir. Bu sıkıntılara kısa vadede çözüm bulunamayışı enerjideki büyümeyi yavaşlattı. Buna karşı ekonomi aralıksız büyüyünce bir dengesizlik kaçınılmaz oldu” dedi.
Enerjide acil eylem planı hazırlanmalıdır
Dr. Tuna “Yakın gelecekte yaşanması muhtemel enerji krizini engellemek için aşağıda sıralanan başlıkların baz alınacağı bir eylem planı mutlaka hayata geçirilmelidir. Bunlar yenilenebilir enerji kaynaklarının yatırımı noktasındaki engeller kaldırılmalı ve özel sektörün önü açılmalıdır. Enerji verimliliği konusuna gerekli hassasiyet gösterilmelidir. Yerli kaynaklara öncelik verilmek suretiyle kaynak çeşitlendirmesi ve depolama imkanları sağlanmalıdır. Yerli kömür kaynaklarının aranmasına ve üretilmesine yönelik politikalar uygulanmalıdır” dedi.