8 saatten az uyku depresyon ve intihar riskini yükseltiyor

Bu yazıyı Dr. Ece Ceyda Güdemek, Yağmur Çavuşoğlu, Dr. Engin Karakuş ve Nadide Kısa’ya ithaf ediyorum.

En basitinden başlayalım; hep duymuşsunuzdur, 8 uyku neye yarar, bir günün üçte biri gidiyor, insan verimsizleşiyor dendiğini. Hatta 8 saat uyku uyuyanları aptal ilan etmeye varacak kadar ileri giden şuursuz yazarlar var. Onlar seminer verdikleri patronlara yaranmak için konuşadursunlar, biz işin bilimsel kısmına inelim:

Yapılan araştırmaya göre 2000 yılından 2013 yılına kadar olan 2674 intihar vakası incelendiğinde, az uyuyan kişilerin intihar riskinin daha yüksek olduğu görülmüş.

10,000 yetişkinle yapılan bir araştırma, az uyku uyuyan kişilerde depresyon riskinin, 8 saat uyuyan kişilere göre 5 kat daha yüksek olduğunu göstermiş.

• İngiliz ve İtalyan araştırmacılar, 25 yılda toplam 1,3 milyon kişiyle yapılmış 16 ayrı araştırmayı incelemişler ve 6 saatten az uyuyan kişilerin erken ölüm riskiyle karşı karşıya olduklarını saptamışlar. Aynı çalışmada uyku saatlerini 7 saatten 5 saate indiren kişilerin 1.7 kat daha fazla ölüm riskinin olduğu ortaya çıkmış.

• Başka bir araştırma az uyuyanlarda hafıza, algı, karar verme ve öğrenme sorunlarının ortaya çıktığını göstermiş.

• 2013 yılında yapılan bir araştırmada, uykusu engellenen bireylerde bağışıklık sisteminin tepki gösterdiği, astım ve alerji hastalıklarında görülen etkilerin ortaya çıktığı belirtilmiş.

• 2014 yılında Amerika’da yapılan bir araştırma 8 saatten az uyuyan çocuklarda obezite riskinin daha yüksek olduğu kanıtlanmış.

İş sağlığı ve iş güvenliği yönetmeliğinin 5. maddesine göre “İşveren, işle ilgili her konuda işçilerin sağlık ve güvenliğini korumakla” yükümlüdür. Yani hiçbir işveren sizi, sağlığınızı bozacak eylemlere, hiçbir koşulda zorlayamaz. Ruh sağlığı da buna dahil. İmkansız performans hedefleriyle, ek mesaiye çalışanı zorlamak, mobbing uygulamak suçtur ve her şeyden öte insanlık dışıdır. Mobbinge maruz kalırsanız, geceleri uyuyamazsınız, depresyona girersiniz ve intihar riskiniz artar. Mobbing, yani psikolojik taciz, uzun çalışma süreleri, baskı, sağlıksız çalışma ortamı, cevap vermeye tenezzül etmeyen Tıp hocaları elbirliğyle bu suçun işleyicisidirler.

İşin daha acı kısmı, ister mavi yakalı, ister beyaz yakalı çalışanlar olarak, sağlığımızı tehdit eden koşulları kendi isteğimizle, “performans”, “iç girişimcilik”, “verimlilik”, “sadece aptallar 8 saat uyur”, “CEO olmaya giden yol”, gibi kötü niyetli başlıklarla, coşkuyla kabul etmemizin beklenmesi. Ne patronununuz, ne ünlü yaşam koçu, ne patron ve iş aşığı beyaz yakalı arkadaşınız, ne de kötü niyetli herhangi bir kimse sizin sağlığınızdan daha önemli ve değerli değildir. Sağlığınız, sadece öksürmüyor olmanız değil, yaşama bağlılığınız, zor koşullar ve durumlar karşısında intihar etmenin aklınıza gelmemesidir de ayrıca. Eğer intihar düşüncesi aklınıza geliyorsa, lütfen size en yakın ruh sağlığı hastanesinin acil servisine başvurun. Numaraları da burada.

Beyin kimyamız, uykusuzluk, yeme bozuklukları, çevresel etkiler gibi nedenlerden dolayı bozulmuş olabilir. Buna karşın önce sağlığımızı, sonra da haysiyetimizi kötü niyetli, gözünü kâr hırsı bürümüş kişilere karşı koruyacağız.

Dayanışmayla kalın;

Midori Kocak

Yazar & Bilgisayar Mühendisi