Obama, Irak'a Askeri Danışmanlarını Gönderdi
ABD başkanı Barack Obama dün yaklaşık 300 ABD özel harekat mensubunu Irak'a göndererirken, aşırı Sünni gruplara yönelik hava operasyonlarının yakın zamanda gerçekleşmeyeceği sinyalini verdi ve Bağdat'ın üzerinde yeni bir hükümet oluşturmaya dair baskıyı artırdı.
Obama planını ulusal güvenlik danışmanlarıyla buluştuktan sonra basına açıkladı. Ayrıca ABD başkanı konuşmasının büyük bölümünü ayırıcı politikalarından dolayı Irak'taki huzursuzluğun nedeni olarak gösterilen Maliki'yi eleştirmekle geçirdi.
Obama aynı zamanda Iraklılar'ın aşırı gruplarla mücadele etmekte zorlanan Maliki hükümetinin yerine yeni bir hükümet getirmesine karşı olmadığı sinyallerini de verdi.
'ABD'nin Irak için bir lider seçmesinin zamanı şu an değil' diyen Obama, 'Fakat net olan şey şu ki yalnızca katılımcı bir ajandaya sahip liderler Iraklılar'ı yönetebilir ve onları bir araya getirebilir' ifadelerini kullandı.
Maliki'nin böyle bir lider olup olmadığının bir soru işareti olduğunu söyleyen Obama, 'O ve diğer Iraklı liderler şu an bir testten geçiyorlar. Geçmişte ne olursa olsun Irak'ın kaderi şu anda dengeyi tutturmaktan geçiyor' dedi.
ABD'li yetkililere göre Irak'ta şu an meydana gelen isyanın üstesinden gelmenin en önemli mekanizması Nisan ayında gerçekleşen seçimlerin ardından şu an yeni bir hükümetin en kısa zamanda kurulması.
Dışişleri Bakanı John Kerry dün yaptığı bir açıklamada 'Şu an gerçekleşmekte olan hükümet kurma mekanizmasının en verimli şekilde gerçekleşmesi çok önemli. Şu an gerçekleşen siyasi çatışmaya bir çözüm bulabilmek için en önemli ve büyük adım bu olacaktır' ifadelerini kullandı.
ABD'li yetkililer Iraklı siyasetçilerin Maliki veya başka bir yeni başbakan üzerinde anlaşmasının en az 45 süreceğini düşünüyorlar.
Obama daha katılımcı bir Irak hükümeti için Kerry'nin bu hafta Ortadoğu ve Avrupa'yı dolaşmaya başlayacağını belirtiyor. Hükümet yetkilileri Kerry'nin hangi ülkelere gideceğine dair detayları açıklamazken, Irak ziyaretinin yakında gerçekleşeceği söyleniyor.
ABD hükümeti aynı zamanda Suudi Arabistan, İran ve Türkiye'nin de aralarında bulunduğu Irak'ın komşularının Bağdat'ta Sünni, Şii ve Kürt nüfusun dahil olduğu katılımcı bir hükümet kurulması için teşvik etmeye çağırdı. Obama, İran'ın da bu konuda önemli rol oynayacağını söylerken, üst düzey ABD'li yetkililer Kerry'nin İran ile görüşme gerçekleştirmeyeceğini belirtti.
Fakat ABD hükümetinin Irak üzerindeki etkisi de sorgulanıyor. Washington yıllardır Maliki'yi daha katılımcı bir yönetim tarzı izlemesi için baskı altına almaya çalışırken, bunda pek başarı sağlayamadı.
Obama ülkesinin Iraklı liderler üzerinde hala önemli derecede etkisinin olduğunu çünkü diğer ülkeler gibi Irak'ın petrol rezervlerinde veya topraklarında gözleri olmadığını söylüyor.
Şimdiki ve eski ABD'li liderler Maliki'nin yerine geçecek bir liderin büyük ihtimalle kendi Şii partisinden gelmesi gerektiğini belirtiyorlar. Potansiyel adaylar arasında Irak'ın şu anki Enerji Bakanı yardımcısı Hüseyin el Şehristani ve Maliki'nin ulusal güvenlik danışmanı Faleh el Fayyad bulunuyor.
WSJ Türkiye