‘Biraz’ Değer Kaybetmiş: Geçmişteki 1 Liranın Bugünkü Satın Alma Gücü Hesaplaması
Enflasyon, vergiler, dolardaki yükseliş vs derken, hepimiz parada bir değer kaybı olduğunun bir şekilde farkındayız. Hatta bunlara da gerek yok; zorunlu harcamalarımızı karşılamakta birkaç sene öncesine göre zorlanıp zorlanmadığımıza dair kendi evlerimize ait veriler bile yeterli.
Ama gerçekten aslında paranın satın alma gücünün ne kadar düştüğünün bilincinde değiliz. İşte bunu merak ettik ve yıllara göre hesaplamasını yapalım dedik; açıkçası gözümüzün feri gitti :(
Öncelikle en özet biçimiyle enflasyon, ‘fiyatlardaki sürekli ve hissedilir artış’ anlamına gelir.
Enflasyon, elimizdeki 1 TL ile önceki döneme göre daha az mal ve hizmet almamıza yol açar, kısaca satın alma gücünü düşürür.
Enflasyon hesaplanırken göz önüne alınan üç temel gösterge var; hepimiz duyarız isimlerini.
Türkiye'nin son 10 yıldaki enflasyon oranları şöyle:
Buna göre, dönelim konumuza: Geçmişteki 1 liranın bugünkü değeri nedir ve nasıl hesaplarız?
Hesaplaması çok basit! Buyrun çarpım tablosuna!
Yani 2008 yılındaki 2.000 liranın bugünkü değeri yaklaşık 3.700 lira. Bu ne demek?
Ya da başka bir örnek verelim: 2006 yılındaki 1 lira, bugün ne kadar ediyor?
Bu hesaplamayı, Merkez Bankası'nın şu modülünden otomatik olarak da yaptırabilirsiniz:
Bu şekilde herhangi bir ay ve yıl için paranın değerini diğer yıl ve aylarla kıyaslayabilirsiniz.
Ve en baştaki örneğimize geri dönerek bitirelim:
'Enflasyon oranında zam' diye bir şey var biliyorsunuz; kimi kurum ve kuruluşlarda bu şekilde uygulanır. Diyelim maaşınız enflasyona karşılık gelebilecek kadar arttı (ki genelde o kadar artmaz). Ama anca enflasyon farkını karşılamaya yetiyorsa, hakikaten o zamma 'artmak' diyebilir miyiz?
Gerçekten, şu durumda maaşlarımız artmış mı oluyor?
Yorum Yazın