Dünyada Walkman Nerden, nereye...
1978 İlk Walkman Üretildi
Öncelikle şöyle başlamak istiyorum: Şunu asla unutmayalım ki Walkman varken iPod yoktu! İşte tam bu yüzden çocukluk anılarımızın hepsinde yalnızca Walkman'i hatırlıyoruz!
Sony'nin gelmiş geçmiş tartışmasız en başarılı ürünü olan Walkman, firmanın kurucularından Akio Morita'nın müzik tutkusu sonucunda ortaya çıkan bir ürün.
İsviçre'de açılan Sony bayilerini bizzat kendisi takip eden Morita, uzun uçak yolculuklarında sıkıldığı için taşınabilir bir kasetçalar yapılmasını istemiş ve ilk Walkman, 1978 yılında, Sony bünyesinde çalışan ses mühendisi Nobutoshi Kiharatarafından üretilmiş.
1979 İlk Walkman TPS-L2
1955 yılında ilk transistörlü radyoyu yapan Sony, 1979 yılında da Walkman ile piyasaya iddialı bir giriş yaptı. Hatta öyle ki Sony bu Walkman'i üretirken iki kişi dinlemek isterse onlara kolaylık olsun diye iki adet kulaklık çıkşı bile yaptı.
1979 yılında satışa sunulduğunda Japonya'da yoğun ilgi gören Walkman, aynı yıl Amerika'da ve birçok ülkede Soundabout, İsviçre'de Freestyle, İngiltere'de ise Stowaway adı ile piyasaya sürülmüştür. Her ne kadar Morita bu ismi beğenmemiş, dahası değiştirmek istemiş de olsa, Walkman artık değeri çok yüksek bir marka haline gelmişti.
1979 yılında üretilen ilk Walkman TPS-L2 kod adıyla isimlendirilmiş. Stereo kasetçaları ve mini kulaklık ucu bulunan ürün, aynı anda iki kişinin müzik dinleyebilmesine olanak tanıyacak şekilde tasarlanmıştı ve çiftli MDR-3L2 kulaklık ile birlikte satılıyordu. Ürünün üzerinde yer alan kırmızı buton ile kaset üzerine ses kaydı yapmak olanaklıydı. Kayıt için harici bir mikrofon kullanmanız gerekiyordu.
Bu ürünün ardından çıkan Walkman II ise istekler üzerine çift mikrofon girişi ile üretilmiş.
1984 İlk Profesyonel Walkman
Başlangıçta adının ne olacağına bile zar zor karar verilen, sadece 5.000 adet satar diye beklerken 50.000 adet satan Walkman, Japonya'da hit olmasının ardından tüm dünyaya yayıldı ve firmaya beklenmeyen bir başarı getirdi.
Walkman'e olan ilginin yanı sıra 1984 yılına gelindiğinde Sony yeni bir Walkman projesi geliştirdi. Daha profesyonel bir ürün olan WM-D6C Pro en fazla eleştiri alan Walkman olarak hatırlanır. Boyutunun biraz büyük olması nedeni ile yerleşik kasetçalarlar ile kıyaslanan ürün, gereksiz olarak nitelenmiş ve kısmen hayal kırıklığı yaratmıştı.
Aydınlatmalı kayıt seviye göstergesi, yüksek ses kayıt kalitesi ve berrak ses çıkışı ile profesyonel kayıt cihazları ve kasetçalarlar ile yarışacak düzeyde üretilmişti. Üstelik doğrudan adaptör ile veya 4 adet AA pil ile çalışabilen Walkman'in enerji tüketim değerleri zamanına göre çok çok düşüktü. Tüm bunlara karşın Japonya'daki uygun satış fiyatına karşın cihaz, beklenen ilgiden bir hayli uzak kaldı.
1984 İlk CD Çalarlı Walkman
Sony'nin walkman başarısından sonra Aiwa, Panasonic ve Toshiba gibi markalar da her yerde müzik dinlemeye olanak sağlayan kasetçalarlar üretti.
Sony, CD çağına girilmesiyle birlikte Walkman'in CD çalarlı bir modelini üretti.
1984 yılında ilk CD çalarlı Walkman'i duyuran firma, beklediği ilgiye ulaşamadı. D-50 model numaralı ürün Discman olarak da anılmıştır.
1985 Grafik Ekranlı ve Ekolayzırlı Modeller
Walkman çılgınlığı sürerken Sony, ilerleyen zamanlarda bu işi epey ciddiye aldı ve Walkman'e büyük yatırımlar yaptı. Öyle ki güneş enerjili Walkman, suya dayanıklı Spor Walkman ve iki kaset sürücülü Walkman gibi ürünleri piyasaya sürdü.
1985 yılında piyasaya sunulan grafik ekrana sahip ve ekolayzırlı ürünler ses kalitesinde ciddi bir artış anlamına geliyordu. Bu döneme dair yapılan açıklamalarda Walkman'in 20 yaşın altına hitap eden bir eğlence aracı değil, her yaştan kullanıcı için vazgeçilmez bir kişisel eşya haline geldiği belirtiliyor.
1989 Walkman 10 Yaşında
Bir sürü Walkman modeline imza atan Sony, Walkman piyasasında hızını hiç kaybetmeden büyümeye devam ediyordu. 10. yılına geldiğindeyse ''WM-DD9'' modelini piyasaya sürdü.
80'li yıllar boyunca Sony daha önce ürettiği üç model ile Walkman'in 10. yılına özel bir ürün olan WM-DD9 dışında önemli bir cihaz piyasaya sürmedi. Bu süre zarfında Sony'nin başarısından da etkilenerek Toshiba (Walky), Aiwa (CasetteBoy) ve Panasonic benzer ürünleri piyasaya sundular. Ancak hiçbiri Sony'nin WM-DD9 isimli modelinin yakından bile geçemiyordu. Zira bu cihazda Sony, o zamanın en gelişmiş teknolojilerini kullanmıştı.
1989 Sony Walkman WM-DD9
Walkman, orjinal bir ürün olmasının yanı sıra yenilikçi ve pratik olduğu için de insanlar tarafından epey sevildi. Walkman satışları iyi gittiği müddetçe de marka sürekli daha iyisini yaptı.
Çift motorlu kasetçalar, otomatik değiştirici, kilitleme özelliği, hız ayarlama, zaman bilgisi, şarj edilebilir ve değiştirilebilen AA batarya, adaptör, 20 ile 20.000 Hz kulaklık frekansı, altın kaplama kulaklık ucu, 2 mm kalınlığında alüminyum gövde, megabass gibi özellikler WM-DD9'un yenilikçi yeteneklerinden sadece birkaçı.
50 Milyon Walkman
Sony bu 10 yıllık süreçte 50 Milyon Walkman satma başarısını göstererek dünyanın sayılı firmalarından biri haline gelmeyi başardı.
1989 TV Alıcılı Walkman
Her şey Tokyo'nın Ginza bölgesinde bir ''play'' tuşuna basılmasıyla başlamıştı ve orada kalmayarak bir trend haline dönüştü. Şimdi sırada görüntülü Walkman'ler vardı!
1989 yılına gelindiğinde görüntülü bir Walkman geliştiren firma, Video8 formatındaki teyp kasetlerini çalıştırabiliyordu. 3 inçlik bir renkli ekrana sahip olan bu model aynı zamanda VHF ve UHF kanallarındaki TV yayınlarını da alabiliyordu. Şarj edilebilir bataryası bulunan GV-8 model numaralı ürün, tam dolu bir batarya ile 45 dakika ile 1 saat arasında çalışabiliyordu.
Avrupa Pazarı
90'lı yıllarda Sony, Avrupa pazarına yönelik ciddi bir atılım gerçekleştirdi ve bu piyasaya daha fazla önem vermeye başladı. Ülkemizde de Walkman'lerin yaygınlaşması tam olarak bu döneme denk gelmektedir.
1992 MiniDisc Formatlı İlk Walkman
Her yerde kolayca müzik dinlenmesini sağlamasıyla ön plana çıkan Walkman, 1992 yılında yeni bir özelliğiyle daha dikkatleri çekmeyi başaracaktı.
MiniDisc formatlı cihazlardan biri olan MZ-N10 lithum-ion bataryası ve 24 saati bulan pil ömrü ile artık çok daha uzun yolculukların vazgeçilmezi olacaktı.
1994 Sony Walkman WM-EX1HG
Kullanışlı olmasının yanı sıra, her geçen yıl tasarım açısından da bir adım ileri giden Sony'nin, lükse vurgu yapan bu modeli çok sevilmişti.
WM-EX1HG model numaralı ürün uzun pil ömrü, otomatik açılan kapak mekanizması ve eşsiz ses kalitesi ile çok beğenilmişti.
1999 Modern Anlamda İlk Walkman
Sony'nin modern anlamdaki ilk Walkman'i ise NW-MS7 model numaralı ürün olmuştu.
64 MB dâhili hafızaya sahip olan bu cihaz, aynı zamanda Memorystick bellek kartlarının kullanılmasına olanak tanıyordu. Bu cihazlara müzik yüklemek için Windows 98SE destekli OpenMG Jukebox yazılımını kullanmak gerekiyordu.
2003 Walkman vs. iPod
Epey ilgi gören NW-MS7 modelinin ardından Sony, bu alana yoğunlaşmaya başladı. Aynı ürünün farklı bellek kapasitelerindeki versiyonlarının yanında çok daha gelişmiş bir model olan NW-MS70D kullanıcıların beğenisine sunuldu. Aynı dönemde piyasaya giren bir başka ürün de Apple'ın iPod'u olmuştu.
Sony'nin cihazına göre çok daha pahalı olmasına karşın özellikleri ve ses kalitesi ile kullanıcıların ilgisi iPod'a çoktan kaymıştı bile. MS70D'nin 44 saati bulan pil performansına dahası dünyanın en küçük taşınabilir müzik aygıtı olmasına karşılık cihazın başarısız Sonicstage isimli yazılımının sadece Atrac3, Atrac3plus ve Wav desteklemesi satışların tam bir hayal kırıklığı olmasına neden oldu.
Dijital Müzik Oynatıcılar
Sony'nin dijital müzik oynatıcılar olarak lanse ettiği ve yeni bir başlangıç olarak nitelenen NW-A serisi Walkman'ler de beklenen ilgiden uzak kalan cihazlardan.
Aygıtların müzik atmak için kullanılan yazılımlarının sadece Windows desteklemesi en önemli handikap olarak dikkat çekiyor.
2005 İlk Walkman Telefon
Sony ile Ericsson'un cep telefonu alanında ortaklığa gitmesinin ardından ortaya çıkan ilk Walkman telefon, W800 olmuştu.
2 megapikel kamera, 30 saate kadar müzik dinleme gibi özellikler ve arayüzden dış kasaya kadar turuncu rengin hakim olduğu tasarım çok beğenilmişti.
2005 Symbianlı İlk Walkman
2005 yılında ortaya çıkan W800'ün ardından dünyanın Symbian'lı ilk Walkman telefonu da ertesi yıl duyuruldu.
3GSM Kongresi'nde 4 GB dahili hafıza, navigasyon gibi özellikler ile lanse edilen W950, ince yapısı ve şık tasarımı ile fark yaratan Walkman'lerden.
2010 En Son Walkman Telefon
SonyEricsson'un en son Walkman telefonu ise Yendo oldu.
Tümüyle dokunmatik ekrana sahip ilk dokunmatik ekranlı Walkman telefon olan cihaz, 10 farklı renk seçeneği ile vitrinlerdeki yerini almıştı. Akıllı telefon özellikleri bulunmaması yüzünden genellikle ilgili görmeyen cihaza, uzun batarya süresiyle müzik dinlemeyi seven kullanıcıların ve özellikle koleksiyonerlerin ilgisi oldu.
2007 Katı Depolama Birimine Sahip İlk Walkmanler
Flash hafızalı ilk Walkman'ler NW-E serisi altında adlandırılmıştı.
30 saatten fazla pil ömrü ile dikkat çeken bu cihazlar LCD ekranları ve sadece 25 gram gibi son derece hafif yapıları ile kullanıcıların beğenisini kazanmıştı.
2009 Walkman X Serisi
Walkman X olarak adlandırılan bu modeller OLED dokunmatik ekranları, Wi-Fi bağlantı desteği, yüksek ses kalitesi ve YouTube uygulaması gibi özellikleri ile ilgi görmüştü. Web tarayıcısı bulunan ilk Walkman olan cihaz kullanıcısına internette şarkı arama özelliği sunmasıyla büyük bir yenilikti.
Bu cihazlada elbette eski popüleritesini geri kazanamayan Sony, modelden beklediği ilgiyi göremedi ve hedeflediği satış rakamına ulaşamadı.
2013
98 dolardan satılan yeni bir Walkman modeli NWZ-W273 piyasaya çıktı.
4 GB hafızaya sahip olan ve MP3 çalabilen kulaklık şeklindeki ürün su geçirmez özelliğe de sahipti. Tabii bu denizde dinlebildiği anlamına gelmiyor. Yağmur suyundan bahsediliyor. Ürün 90 dakikalık şarjla 8 saat kullanılabiliyor ama bir diğer özelliği de üç dakikalık şarjın hızlı şarjla bir saat müzik dinlenebilmesi. Ürün yürüyüş, trekking yapan ve uzun bisiklet yolculukları yapan kullanıcılar tarafından hayli beğenildi.
Günümüz
Sony, Walkman gibi mucize bir ürünü branding ve imaj yaratma konusundaki başarısızlığıyla aslında çok da iyi değerlendiremedi. Kendisini dünyanın en üst noktasına taşıyan ürünlerinden biri olan Walkman tutarsız olsa da yine de varlığını sürdürüyor. Bu güzel. Son üründen de görüldüğü gibi Walkman kültü giyilebilir teknoloji odaklı gelişimine devam ediyor.
Ama genele bakıldığında Sony şirket olarak da iyi gitmiyor. 2008'de masrafları kısmak için 8000 kişiyi işten çıkarmış, anlaşmalı olduğu 8000 şirketle de ilişiğini kesmişti.
2013 yılında ABD'deki merkezini 1.1 milyar dolara The Chetrit Group'un da içinde bulunduğu bir konsorsiyuma sattı.
28 Ocak 2014'te kredilendirme kuruluşu Moody's, istikrarsız ve kırılgan olması nedeniyle Sony'nin rating'ini düşürdü.
6 Şubat 2014'te ise Sony, kişisel bilgisayar alanında çalışan 5000 kişiyi daha işten çıkardı ve bundan sonra mobil cihazlara ve tabletlere odaklanacağını açıkladı.
Önümüzdeki günler ne gösterir bilmiyoruz ama Sony, hayatı kolaylaştıran Walkman gibi devrim niteliğinde bir cihaz daha üretemezse bayağı zorlanacak gibi görünüyor. Fakat Sony varoldukça, Walkman'in de varolacağı kesin.