Irak'ın Cumhurbaşkanı Fuad Mahsum

Irak'ta Cumhurbaşkanlığı seçimi ilk turunda Kürtlerin adayı Fuad Mahsum yeterli oyu alamadı. Ancak rakipleri adaylıklarını çekince Fuad Mahsum Celal Talabani'nin yerine Irak'ın yeni cumhurbaşkanı oldu.

Fuad Mahsum 1938’de Süleymaniye'nin Koye ilçesinde doğdu.

Tam adı Fuad Mahsum Havrami olan Mahsum'un hem annesi hem de babası Kuzey Irak'taki Hawraman bölgesinden. Babası saygın bir din adamı.

Çocukluk arkadaşları olan Mahsum ve Talabani dini anlamda önemli ailelerden geliyor. İkisi de çocukluklarını Koye'de geçirdiler.

Daha sonra lise dönemini Kürt dini okullarında geçiren Mahsum üniversite öğrenimine ise 1958 yılında Mısır'ın ve dünyanın en prestijli dini okullarından Ezher Üniversitesi'nde başladı. Yüksek lisans ve doktorasını İslami çalışmalarda aynı üniversitede yaptı.

Mahsum aynı zamanda Irak Komünist Partisi üyesiydi. Daha sonra ise buradan ayrılarak 1964 yılında Kürdistan Demokrat Partisi'ne (KDP) katıldı.

Basra Üniversitesi'nde öğretim görevliliği yapan Mahsum aynı zamanda KDP'nin askeri operasyonlarından da sorumlu kişi oldu.

1973 ve 1975 yılları arasında ise KDP'nin ve kurucusu Mustafa Barzani'nin Kahire temsilcisi olarak görev yaptı.

Mahsum 1975'te kurulan Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin (KYB) kurucu ve önde gelen üyesi oldu.

KDP ile olan yakın bağları nedeniyle iki parti arasında 1980'lerde meydana gelen krizin çözülmesinde yardımcı oldu.

1992'ye gelindiğinde ise Mahsum Kürt bölgesinin ilk başbakanı oldu.

2003'teki Amerikan işgalinin ardından Bağdat'ta oluşturulan anayasa taslağını hazırlama komisyonunda görev aldı.

2004 yılında Irak parlamentosunun ilk başkanı seçildi. Bir yıl sonra ise parlamentoda milletvekili seçildi.

Fuad Mahsum evli ve beş kız çocuğu babasıdır.

Irak meclisi'nin yeni cumhurbaşkanını seçmek için yaptığı ilk tur oylamada Kürtlerin cumhurbaşkanı adayı Fuad Mahsum 225 oydan 175'ini aldı. Ancak bu oy cumhurbaşkanlığı için gerekli 217 yi karşılamadı. İkinci tur öncesi rakipleri çekilince Fuat Mahsum cumhurbaşkanı oldu.

Fuat Mahsum, görevi kendisinin adaylığına büyük destek veren ve geçtiğimiz günlerde uzun tedavi sürecinden sonra Irak'a dönen Celal Talabani'den devralacak.

Kürtlerin adayı

Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin (KYB), cumhurbaşkanı adaylığı için iki aday belirlemesi üzerine Irak Parlamentosu'ndaki Kürt vekiller, başkent Bağdat'ta olağanüstü toplanarak, Fuad Mahsum ile Berham Salih arasında bir tercih yapmıştı. 55 milletvekilinin katıldığı oylamada Fuad Mahsum 30, Berham Salih 23 oy aldı. İki vekil de kararsız oy kullandı.

Böylelikle Kürtler, KYB Politbüro Üyesi Mahsum'u cumhurbaşkanı adayı olarak belirledi.

KYB Irak Parlamentosu Milletvekili Mela Kadir, oylama sonucu Mahsum'un, Kürtlerin Irak cumhurbaşkanı adayı olduğunu söyledi. Kadir, oylamanın ardından Salih'in, Mahsum'u centilmence tebrik ettiğini aktardı. Kerkük Valisi Necmettin Kerim'in bugün gün içinde adaylığını çekmesini beklediklerini dile getiren Kadir, 'Partimizin ve Kürtlerin cumhurbaşkanı adayı Fuad Mahsum'dur' dedi.

Cumhurbaşkanı Kürtlerden seçiliyor

Irak'ta siyasi taraflar arasında yazılı olmayan bir anlaşma çerçevesinde meclis başkanı Sünnilerden, başbakan Şiilerden, cumhurbaşkanı ise Kürtlerden seçiliyor.

Seçilen cumhurbaşkanı 15 gün içerisinde bir kişiyi hükümet kurmakla görevlendirmek, görevlendirilen kişiyse 45 gün içinde hükümeti kurmak zorunda.

Kürt İslami Birlik Partisi (Yekgirtu) Irak Parlamentosu Milletvekili Adil Nuri, 'Irak'ta 2003'te siyasi taraflar arasında yapılan gayriresmi anlaşmaya göre cumhurbaşkanlığı makamı Kürtlerindir. Kürtler de bu makamı Kürdistan Yurtseverler Birliği'ne (KYB) verdiler' dedi.

Meclisten konuyla ilgili yapılan açıklamada, 'Adaylığa başvuracak kişi ve babası Iraklı olmalı. 40 yaşını doldurmalı. İyi bir siyasi tecrübeye sahip olmalı. Üniversite mezunu ve herhangi bir suçtan hüküm giymemiş olmalı' ifadeleri yer aldı.

Kaynak: Al Jazeera