Avustralya'nın Sadece 350 Kişi Tarafından Konuşulan Yeni Bir Dil Keşfedildi
Dilbilimciler, Avustralya'nın Kuzey Bölgesi'nde çoğunlukla Warlpiri halkının yaşadığı ücra bir köy olan Lajamanu'da sessizce yeşerdiğine inandıkları yeni bir dili belgelediler.
Light Warlpiri veya Warlpiri rampaku olarak bilinen bu dil, standart Avustralya İngilizcesinin farklı unsurları ile Avustralya'nın kuzeyinde birkaç bin yerli tarafından konuşuluyor.
Bir Aborjin dili olan Warlpiri ve 19. yüzyılın sonları ile 20. yüzyılın başlarında geliştirilen İngilizce temelli bir creole olan Kriol'un harmanlanmasıyla oluşturulmuş karma bir dildir.
Bu kültürel gizem, "yeni dili" ilk kez 2005 yılında rapor eden Avustralya Ulusal Üniversitesi'nde dilbilim profesörü olan Carmel O'Shannessy tarafından derinlemesine incelenmiştir.
Bu durumun 1970'ler ve 80'lerde bazı Warlpiri yetişkinlerinin Warlpiri cümlelerinin ortasında ara sıra İngilizce veya Kriol kelimeler kullanmaya başlamasıyla ortaya çıktığına inanıyor. Kod değiştirme olarak bilinen bu durum, esasen bir konuşmacının konuşurken iki ya da daha fazla dil arasında geçiş yapması anlamına geliyor.
O'Shannessy 2018 yılında Atlas Obscura'ya verdiği demeçte, "Karma bir dilin gelişmesi için, çok sistematik bir şekilde kod değiştiren ve kendi konuşma biçimlerini oluşturmak için bir tür sosyal nedene sahip olan iki dilli veya çok dilli kişilere sahip olmanız gerekir" dedi.
Yıllar geçtikçe dil sistemi doğal olarak gelişmeye devam etmiş ve hatta Lajamanu'daki bazı insanların ana dili haline gelmiştir. Geleneksel Warlpiri dili bile 'nesli tükenmekte olan' bir dil olarak kabul edilmekte ve sadece 4.000 kişi tarafından konuşulmaktadır; ancak Light Warlpiri dili daha da belirsizdir ve çoğunluğu 40 yaşın altında olan sadece 350 kadar kişi tarafından konuşulmakta ve anlaşılmaktadır.
Lajamanu inanılmaz derecede merkezden uzaktır. En yakın topluluk yaklaşık 110 kilometre (68 mil) uzaklıktaki Daguragu iken, önemli büyüklükteki en yakın kasaba 560 kilometreden (350 mil) fazla olan ve arabayla yaklaşık 6 saat süren Katherine'dir.
Değiştirilen ve ödünç alınan sadece tuhaf kelimeler ve ifadeler değil. O'Shannessy'nin açıkladığı gibi, dilin temel yapısı Warlpiri, İngilizce ve Kriol dillerinden gelen farklı unsurlardan etkilenmiştir.
Çoğu dilde, fiil sistemi ve isim sisteminin farklı, uzak dillerden yapılarını duymak nadirdir. Ancak, Light Warlpiri'de fiiller çoğunlukla İngilizce veya Kriol'den gelirken, cümledeki diğer gramer bileşenlerinin çoğu Warlpiri'den kaynaklanır.
O'Shannessy, 'Yardımcı sistemin yeniden yapılandırılması, Warlpiri'den ve İngilizce ve/veya Kriol'un çeşitli çeşit ve stillerinden seçici bir şekilde yararlanmakta ve yeni yapılar üretecek şekilde bir araya getirilmektedir' diye ekledi.
Yorum Yazın