ACP Ülkeleri Kimlerden Oluşuyor? ACP’nin Kuruluşu ve Faaliyetleri
Afrika, Karayip ve Pasifik Devletleri Örgütü ya da kısa adıyla ACP, ekonomik ve ticaret iş birliğine dayanan bir örgüt. ACP örgütü hakkında daha detaylı bilgi için içeriğe buyurun!
ACP, Afrika, Karayip ve Pasifik Devletleri Örgütünün kısaltması.
1975 yılında imzalanan I. Lomé Sözleşmesi ile bu örgüt kurulmuş. ACP tarafında 46 ülke tarafından imzalanırken Avrupa ülkelerinden 9'u imzalamış. ACP'nin kuruluş amacı Avrupa'nın sömürgeci olduğu topraklarda hammadde taleplerini teminat altına almak istemesi.
Bu örgütün temel sözleşmesi olan Georgetown Anlaşması, I. Lomé Sözleşmesinin yürürlüğe girmesiyle imzalanmış.
Ükelerin iş birliğini artırmayı amaçlayan bu kuruluş, üye devletlerin kalkınması ve küresel ekonomiye katılmalarını sağlamaya çalışıyor.
Şu anda 79 ülke ACP üyesi. 48 Afrika, 16 Karayip ve 15 Pasifik ülke bu örgüte dahil.
Ekonomik iş birliğini esas alan bu kuruluş aynı zamanda insan hakları ve bölgesel iş birliği için önemli örgütlerden biri. ACP örgütü, Lomé I, Lomé II, Lomé III ve Lomé IV Sözleşmeleri ile ekonomik iş birliği dışında diğer konularda da aksiyon almaya yarayan bir örgüt olmuş.
Avrupa Birliği'nin karşılıklı ilişkide bulunduğu 79 ACP ülkesi, 2000 yılında Cotonou Anlaşmasını imzalamış.
Cotonou Anlaşmasına gelene kadar dört Lomé Anlaşması imzalanmış. 79 ülke temsilcileri Benin'in Cotonou şehrinde bu yeni anlaşmayı kabul etmiş. Bu yeni anlaşmayla birlikte ACP ülkelerinin AB üye devletleriyle ihracatlarına kolaylık getiriliyor.
Bu anlaşmayı imzalamayan tek ülke Küba. Bu anlaşma yapılırken 2020 yılında sonlanması planlanlanıyor ama 2021'e kadar uzatılmış. Anlaşmanın asıl amacı ülkeler arası ekonomik ve ticari iş birliği.
Cotonou Anlaşması, ülkeler arası iş birliğinin yanında insan hakları, demokrasi ve cinsiyet eşitliği gibi konulara da değiniyor. Bu anlaşma demokrasi ve insan hakları konusundaki yükümlülüklere uyulmadığında yaptırım öngörüyor. Öngörülen yükümlülükleri taraf devletler yerine getirmezse iş birliği kazanımları sınırlandırılabiliyor.
Cotonou Anlaşması 2021 yılında sona erdiği için onun yerine yeni bir anlaşma hazırlanmış. Bu anlaşma da yine AB ve ACP ülkeleri arasında yardımı devam ettirmeyi amaçlıyor.
Demokrasi, insan hakları, ekonomik büyüme, göç ve son zamanlarda dünyanın en büyük sorunlarından iklim değişikliği gibi konularda ACP ülkelerine yardım öngörülüyor.
ACP'ye üye şu an 79 üye olduğunu söylemiştik. Üç ayrı grupta toplanan bu ülkeler, Afrika, Karayipler ve Pasifik bölgesindeki ülkelerden oluşuyor.
Afrika Bölgesi ülkeleri şunlar:
Benin
Burkina Faso
Cabo Verde
Fildişi Sahili
Gana
Gine
Gine-Bissau
Liberya
Mali
Moritanya
Nijer
Nijerya
Senegal
Sierra Leone
Gambiya
Togo
Kamerun
Orta Afrika Cumhuriyeti
Çad
Kongo
Demokratik Kongo Cumhuriyeti
Ekvator Ginesi
Gabon
São Tomé ve Príncipe
Komorlar
Cibuti
Eritre
Etiyopya
Madagaskar
Malavi
Mauritius
Seyşeller
Sudan
Zambiya
Zimbabve
Burundi
Kenya
Ruanda
Tanzanya
Uganda
Botsvana
Eswatini
Lesotho
Mozambik
Namibya
Güney Afrika
Karayipler bölgesindeki ülkeler ise şunlar:
Antigua ve Barbuda
Bahamalar
Barbados
Belize
Küba
Dominika
Dominik Cumhuriyeti
Grenada
Guyana
Haiti
Jamaika
Saint Kitts ve Nevis
St Lucia
St Vincent ve Grenadinler
Surinam
Trinidad ve Tobago
Son olarak Pasifik bölgesinden üye olan devletler ise şunlar:
Cook Adaları
Fiji
Kiribati
Marshall Adaları
Mikronezya
Nauru
Niue
Palau
Papua Yeni Gine
Samoa
Solomon Adaları
Tonga
Tuvalu
Vanuatu
2020 yılında ACP örgütünün adı OACPS olarak değiştirilmiş.
AB ülkelerinin eski sömürgelerinden oluşan örgüte üye devletlerin Avrupa Birliği ile özellikle ticaret ve diğer konularda özel anlaşmaları bulunuyor.
Yorum Yazın